Forførarisk vakkert – men tradisjonstru?
Juleklassikaren sjarmerer og varmar, men er vågal i høve til tradisjonslovnaden.
Amalie Krogh Sundbø som Sonja på Folketeateret.
Foto: Scenekvelder
Folketeatret/ Scenekvelder:
Sverre Brandt/Johan Halvorsen:
Reisen til julestjernen
Regi: Lars Jacobsen
Koreografi: Thea Bay
Musikkarr.: Per Chr. Revholt
Musikalsk leiing: Bendik Eide
Det udøyelege barnestykket Reisen til julestjernen har vore noko omstridt sidan førre og førebels siste gongen Nationaltheatret henta det fram att. Den gongen vart den kristne julebodskapen (som faktisk aldri har vore dominerande) omhyggeleg nøytralisert vekk, rollebesetninga var samansett med omsyn til fargerikt fellesskap og til dels kjønnsnøytral – og både skurkane og kongen vart gjorde til klovnar i staden for autoritetar.
Arvingane til dramatikaren Sverre Brandt likte ikkje dette og overlét deretter spelerettane til andre aktørar enn Nationaltheatret. No går stykket på Folketeateret, i føretaket Scenekvelders administrasjon.
Framsyninga på Folketeateret er både visuelt og musikalsk retteleg ein festkveld. Det nærast primitivt enkle eventyret med ditto enkel moral appellerer enno i innpakkinga av nydeleg ballett, fint plastisk komediespel og mykje annan augnelyst, for ikkje å snakke om den vakre musikken.
I dag rår teateret over andre og mange fleire verkemiddel enn i 1924, då stykket hadde urpremiere, og det er ikkje å undrast over at ein vert freista til å nytte seg av dette. Bakprojeksjonar av film når Sonja flyg av garde med nordavinden – og ho sjølv som kjem flygande i stropp ut over teatersalen, det høyrer ikkje med i dei gamle scenetilvisingane. Men det er flott, og det passar inn her.
Likevel kunne det vere artig å vite kva rettshavarane meiner om framsyninga, for her er det òg gjort andre små endringar som er diskutable. I songnummera kjem det små tekstjusteringar som er overraskande for oss som har sett stykket mange gonger før. Heksa har fått ein eigen song, det gjer henne ørlite meir til «showdame» enn vi har tenkt oss henne, og dotter hennar kjem òg aktivt inn i handlinga tidlegare enn før. Og denne gongen er det ingen englar på himmelstigen stjerna kjem ned frå.
Det hadde ikkje vore naudsynt å nemne dette, om ikkje det var for førehandsomtalen, der det har vore lova at no skulle «Julestjernen» spelast som i gode gamle dagar. Heilt slik er det sanneleg ikkje blitt. Men grunnvollen i denne rørande barnekomedien står støtt likevel – og lever godt og vakkert vidare på Folketeateret.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Folketeatret/ Scenekvelder:
Sverre Brandt/Johan Halvorsen:
Reisen til julestjernen
Regi: Lars Jacobsen
Koreografi: Thea Bay
Musikkarr.: Per Chr. Revholt
Musikalsk leiing: Bendik Eide
Det udøyelege barnestykket Reisen til julestjernen har vore noko omstridt sidan førre og førebels siste gongen Nationaltheatret henta det fram att. Den gongen vart den kristne julebodskapen (som faktisk aldri har vore dominerande) omhyggeleg nøytralisert vekk, rollebesetninga var samansett med omsyn til fargerikt fellesskap og til dels kjønnsnøytral – og både skurkane og kongen vart gjorde til klovnar i staden for autoritetar.
Arvingane til dramatikaren Sverre Brandt likte ikkje dette og overlét deretter spelerettane til andre aktørar enn Nationaltheatret. No går stykket på Folketeateret, i føretaket Scenekvelders administrasjon.
Framsyninga på Folketeateret er både visuelt og musikalsk retteleg ein festkveld. Det nærast primitivt enkle eventyret med ditto enkel moral appellerer enno i innpakkinga av nydeleg ballett, fint plastisk komediespel og mykje annan augnelyst, for ikkje å snakke om den vakre musikken.
I dag rår teateret over andre og mange fleire verkemiddel enn i 1924, då stykket hadde urpremiere, og det er ikkje å undrast over at ein vert freista til å nytte seg av dette. Bakprojeksjonar av film når Sonja flyg av garde med nordavinden – og ho sjølv som kjem flygande i stropp ut over teatersalen, det høyrer ikkje med i dei gamle scenetilvisingane. Men det er flott, og det passar inn her.
Likevel kunne det vere artig å vite kva rettshavarane meiner om framsyninga, for her er det òg gjort andre små endringar som er diskutable. I songnummera kjem det små tekstjusteringar som er overraskande for oss som har sett stykket mange gonger før. Heksa har fått ein eigen song, det gjer henne ørlite meir til «showdame» enn vi har tenkt oss henne, og dotter hennar kjem òg aktivt inn i handlinga tidlegare enn før. Og denne gongen er det ingen englar på himmelstigen stjerna kjem ned frå.
Det hadde ikkje vore naudsynt å nemne dette, om ikkje det var for førehandsomtalen, der det har vore lova at no skulle «Julestjernen» spelast som i gode gamle dagar. Heilt slik er det sanneleg ikkje blitt. Men grunnvollen i denne rørande barnekomedien står støtt likevel – og lever godt og vakkert vidare på Folketeateret.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.