Kulturkrasj inni ein kval
Japansk-norsk teatereksperiment forvirrar meir enn det fengslar.
Frå venstre: Henriette Marø, Anneke von der Lippe, Eindride Eidsvold, Ingjerd Egeberg og Kjersti Tveterås.
Foto: Erika Hebbert
Nationaltheatret (Kanonhallen):
Toshiki Okada:
Hvalen i rommet
Regi: Toshiki Okada
Scenografi og kostyme: Katrin Bombe
Komponist: Kazuhisa Uchihachi
Den japanske multikunstnaren Toshiki Okada er eit brennheitt namn på den moderne fløya av europeisk teater. Han skriv og regisserer fabulerande, med ein eigenarta kontrastbruk av tekst i høve til rørsle.
I det første teaterprosjektet sitt i Noreg har han laga ein moderne variant av bibellegenda om Jonas i kvalfiskens buk: Fem menneske er på underleg vis hamna inni ein kval, og medan dei lurar på korleis dei skal kome ut att, fordriv dei tida med å utveksle historier og drodle om ulike exit-alternativ.
Det er ei teaterform som krev særeigen konsentrasjon, både frå dei som spelar og oss som skal sjå på. At det absurdistisk koreograferte kroppsspråket til skodespelarane tek så mykje merksemd at vi ikkje greier følgje med på kva dei seier, det kan vi ikkje laste skodespelarane for. Det kan vere vår eiga skuld. Vi skjønar sjølvsagt at dette er teater som kommenterer den usikre samtida vår, ei pandemi- og miljøskadd tid på nippet til ein ny verdskrig. Eller har vi ikkje skjøna rett? Det er vanskeleg å gje åtgaum til ei framsyning som kommuniserer så indirekte og kryptisk med publikum.
Det vi vert mest fascinerte av denne gongen, er faktisk den fargesterke og detaljrike scenografien, trass i at vi neppe hadde skjøna, om vi ikkje visste det på førehand, at dette skulle førestille innsida av ein kval. (Men for all del – no hard feelings! Med helsing KVAL-vik.)
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Nationaltheatret (Kanonhallen):
Toshiki Okada:
Hvalen i rommet
Regi: Toshiki Okada
Scenografi og kostyme: Katrin Bombe
Komponist: Kazuhisa Uchihachi
Den japanske multikunstnaren Toshiki Okada er eit brennheitt namn på den moderne fløya av europeisk teater. Han skriv og regisserer fabulerande, med ein eigenarta kontrastbruk av tekst i høve til rørsle.
I det første teaterprosjektet sitt i Noreg har han laga ein moderne variant av bibellegenda om Jonas i kvalfiskens buk: Fem menneske er på underleg vis hamna inni ein kval, og medan dei lurar på korleis dei skal kome ut att, fordriv dei tida med å utveksle historier og drodle om ulike exit-alternativ.
Det er ei teaterform som krev særeigen konsentrasjon, både frå dei som spelar og oss som skal sjå på. At det absurdistisk koreograferte kroppsspråket til skodespelarane tek så mykje merksemd at vi ikkje greier følgje med på kva dei seier, det kan vi ikkje laste skodespelarane for. Det kan vere vår eiga skuld. Vi skjønar sjølvsagt at dette er teater som kommenterer den usikre samtida vår, ei pandemi- og miljøskadd tid på nippet til ein ny verdskrig. Eller har vi ikkje skjøna rett? Det er vanskeleg å gje åtgaum til ei framsyning som kommuniserer så indirekte og kryptisk med publikum.
Det vi vert mest fascinerte av denne gongen, er faktisk den fargesterke og detaljrike scenografien, trass i at vi neppe hadde skjøna, om vi ikkje visste det på førehand, at dette skulle førestille innsida av ein kval. (Men for all del – no hard feelings! Med helsing KVAL-vik.)
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.