JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

TeaterMeldingar

Nyklassikar i full mundur

Brannfakkelen frå 90-talet har nokre falma hjørne, men Engler i Amerika har framleis brodd.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Terje Strømdahl som Roy Cohn utleverer kynismen og undergangsdrifta hans så det grøssar i oss, skriv Bent Kvalvik.

Terje Strømdahl som Roy Cohn utleverer kynismen og undergangsdrifta hans så det grøssar i oss, skriv Bent Kvalvik.

Foto: Nationaltheatret

Terje Strømdahl som Roy Cohn utleverer kynismen og undergangsdrifta hans så det grøssar i oss, skriv Bent Kvalvik.

Terje Strømdahl som Roy Cohn utleverer kynismen og undergangsdrifta hans så det grøssar i oss, skriv Bent Kvalvik.

Foto: Nationaltheatret

3506
20180406
3506
20180406

Nationaltheatret

Tony Kushner:

Engler i Amerika

Omsett av Svein Sturla
Hungnes
Regi: Marit Moum Aune
Scenografi og kostyme: Bård Lie Thorbjørnsen
Komponist: Nils Petter Molvær

Det enorme dramaeposet Engler i Amerika, som varer i om lag åtte timar når det vert spela i eitt, var som ein magisk cocktail av realisme og fantasi da vi såg det for 25 år sidan, og det rørte ved ting «alle» var opptekne av: aidsepidemien i relieff mot politiske og religiøse strøymingar i tida. Mykje av problemstillingane er like aktuelle i dag, sjølv om det er på bakgrunn av andre verdssituasjonar og anna politisk klima. Stykket har ein del referansar som verkar meir daterte no enn den gongen, men det er framleis både engasjerande og spektakulært.

Aids

Grunnhistoria handlar altså om tre unge homofile menn i USA på 80-talet. Det er kjærasteparet Louis og Prior, Louis den politisk radikale og Prior den religiøse, som har fått aids, og det er den unge skaphomsen Joseph, som er mormonar, lever i ekteskap med ei ulukkeleg kvinne og har ein oppegåande juristkarriere å tenkje på. Endatil er han kronprinsen til den frykta stjerneadvokaten Roy Cohn (ein autentisk person som døydde av aids i 1986). Ettersom lagnadene til desse personane kryssar klinger, og scener med tradisjonell episk handling vekslar med drøyme- og hallusinasjonssekvensar, vert vi viljelaust medrivne, opprørte og hjartesåre av alle tilfella av fåfengd kjærleik, av svik, løgn, råskap og brått og, heldigvis, nydeleg vennskap.

Trass i alle kreative feberdraumar og svevande englar og skodespelarar som hoppar inn og ut av ulike roller med suveren eleganse, er det sjølvsagt dei realistiske karakterane som engasjerer oss mest. Hermann Sabado som den sjuke Prior Walter har personleg kraft og varme som ein glødande kopartråd gjennom heile stykket. Nils Petter Molvik som Joseph syner ein erkjenningsprosess som mest er fysisk smertefull å følgje, og Bartek Kaminski som den høgemosjonelle Louis er praktfull. Som Josephs desperate kone Harper er òg Hanne Skille Reitan storarta. Og Terje Strømdahl som Roy Cohn utleverer kynismen og undergangsdrifta til dette mennesket så det grøssar i oss. Skarpt og appellerande i biletet står òg Ågot Sendstad som Josephs kalde mor, Trine Wiggen som den nøkternt vennlege Søster Ella og Modou Bah som Belize, ein kjernekar av ein sjukepleiar og venn.

Karikert slagside

At mange av skodespelarane speler fleire roller, er ikkje noko problem, det ligg truleg allereie i originalmanuset at så skal vere. Men i Marit Moum Aunes elles så finstemte regi vert det distraherande at kvinner speler mannlege biroller. Det gjer mange av dei djupt alvorlege scenene ei karikert slagside vi ikkje treng. Og morosamt er det ikkje. Elles er det berre gode ting å seie om den visuelle sida av framsyninga, og om Bård Lie Thorbjørnsens vakkert monumentale scenografi.

Teksten til Tony Kushner er stort sett enno gyldig for 2018 og sikkert i lang tid framover. Men det finst her ein del sitat og referansar til gamle Hollywood-filmar som neppe mange norske teatergjengarar vil skjøne i dag. Eller tek de imot ballen på hinting til Sunset Boulevard og Come back, little Sheba? Her kunne ein nok gått eit par rundar til med omsetjaren.

Bent Kvalvik

Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Nationaltheatret

Tony Kushner:

Engler i Amerika

Omsett av Svein Sturla
Hungnes
Regi: Marit Moum Aune
Scenografi og kostyme: Bård Lie Thorbjørnsen
Komponist: Nils Petter Molvær

Det enorme dramaeposet Engler i Amerika, som varer i om lag åtte timar når det vert spela i eitt, var som ein magisk cocktail av realisme og fantasi da vi såg det for 25 år sidan, og det rørte ved ting «alle» var opptekne av: aidsepidemien i relieff mot politiske og religiøse strøymingar i tida. Mykje av problemstillingane er like aktuelle i dag, sjølv om det er på bakgrunn av andre verdssituasjonar og anna politisk klima. Stykket har ein del referansar som verkar meir daterte no enn den gongen, men det er framleis både engasjerande og spektakulært.

Aids

Grunnhistoria handlar altså om tre unge homofile menn i USA på 80-talet. Det er kjærasteparet Louis og Prior, Louis den politisk radikale og Prior den religiøse, som har fått aids, og det er den unge skaphomsen Joseph, som er mormonar, lever i ekteskap med ei ulukkeleg kvinne og har ein oppegåande juristkarriere å tenkje på. Endatil er han kronprinsen til den frykta stjerneadvokaten Roy Cohn (ein autentisk person som døydde av aids i 1986). Ettersom lagnadene til desse personane kryssar klinger, og scener med tradisjonell episk handling vekslar med drøyme- og hallusinasjonssekvensar, vert vi viljelaust medrivne, opprørte og hjartesåre av alle tilfella av fåfengd kjærleik, av svik, løgn, råskap og brått og, heldigvis, nydeleg vennskap.

Trass i alle kreative feberdraumar og svevande englar og skodespelarar som hoppar inn og ut av ulike roller med suveren eleganse, er det sjølvsagt dei realistiske karakterane som engasjerer oss mest. Hermann Sabado som den sjuke Prior Walter har personleg kraft og varme som ein glødande kopartråd gjennom heile stykket. Nils Petter Molvik som Joseph syner ein erkjenningsprosess som mest er fysisk smertefull å følgje, og Bartek Kaminski som den høgemosjonelle Louis er praktfull. Som Josephs desperate kone Harper er òg Hanne Skille Reitan storarta. Og Terje Strømdahl som Roy Cohn utleverer kynismen og undergangsdrifta til dette mennesket så det grøssar i oss. Skarpt og appellerande i biletet står òg Ågot Sendstad som Josephs kalde mor, Trine Wiggen som den nøkternt vennlege Søster Ella og Modou Bah som Belize, ein kjernekar av ein sjukepleiar og venn.

Karikert slagside

At mange av skodespelarane speler fleire roller, er ikkje noko problem, det ligg truleg allereie i originalmanuset at så skal vere. Men i Marit Moum Aunes elles så finstemte regi vert det distraherande at kvinner speler mannlege biroller. Det gjer mange av dei djupt alvorlege scenene ei karikert slagside vi ikkje treng. Og morosamt er det ikkje. Elles er det berre gode ting å seie om den visuelle sida av framsyninga, og om Bård Lie Thorbjørnsens vakkert monumentale scenografi.

Teksten til Tony Kushner er stort sett enno gyldig for 2018 og sikkert i lang tid framover. Men det finst her ein del sitat og referansar til gamle Hollywood-filmar som neppe mange norske teatergjengarar vil skjøne i dag. Eller tek de imot ballen på hinting til Sunset Boulevard og Come back, little Sheba? Her kunne ein nok gått eit par rundar til med omsetjaren.

Bent Kvalvik

Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.

I Marit Moum Aunes elles så finstemte regi vert det distraherande at kvinner speler mannlege biroller.

Emneknaggar

Fleire artiklar

I dokumentarfilmen seier Bruce Springsteen at han vil halde fram med å spele tre timars konsertar.

I dokumentarfilmen seier Bruce Springsteen at han vil halde fram med å spele tre timars konsertar.

Foto: Disney +

MusikkMeldingar

Bak scenen

Ein ny tv-dokumentar slepper sjåaren inn i Bruce Springsteens øvingslokale.

Øyvind Vågnes
I dokumentarfilmen seier Bruce Springsteen at han vil halde fram med å spele tre timars konsertar.

I dokumentarfilmen seier Bruce Springsteen at han vil halde fram med å spele tre timars konsertar.

Foto: Disney +

MusikkMeldingar

Bak scenen

Ein ny tv-dokumentar slepper sjåaren inn i Bruce Springsteens øvingslokale.

Øyvind Vågnes
Hjå vassfuglar kan skilnadene i fjørdrakt vera store innanfor éin og same art. Hjå lappspoven har hekkedrakta eit varmt rustbrunt skjær. Nebbet er svakt oppoverbøygt.

Hjå vassfuglar kan skilnadene i fjørdrakt vera store innanfor éin og same art. Hjå lappspoven har hekkedrakta eit varmt rustbrunt skjær. Nebbet er svakt oppoverbøygt.

Foto: Sveiniung Lindaas

DyrFeature

«Forskinga avslører stadig nye bragder som viser uthaldet og styrken til trekkfuglane.»

Naïd Mubalegh
Hjå vassfuglar kan skilnadene i fjørdrakt vera store innanfor éin og same art. Hjå lappspoven har hekkedrakta eit varmt rustbrunt skjær. Nebbet er svakt oppoverbøygt.

Hjå vassfuglar kan skilnadene i fjørdrakt vera store innanfor éin og same art. Hjå lappspoven har hekkedrakta eit varmt rustbrunt skjær. Nebbet er svakt oppoverbøygt.

Foto: Sveiniung Lindaas

DyrFeature

«Forskinga avslører stadig nye bragder som viser uthaldet og styrken til trekkfuglane.»

Naïd Mubalegh

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis