Publikums-frieri til feil adresse
Sjølvåskodande teatersatire får aldri ålmenn appell.
Monica Dybwad, heltinna i stykket, syner rike evner i musikkteatersjangeren.
Foto: Øyvind Eide
Nationaltheatret
Mads Bones /
Kyrre Havdal:
En julenattsdrøm
Regi: Mads Bones
Komponist og musikalsk ansvarleg: Kyrre Havdal; scenografi: Gjermund Andresen; koreografi: Martha Standal
Mads Bones og Kyrre Havdal er det nye radarparet i norsk musikkteater. Det generelt fascinerande med dei er at dei kombinerer den standardiserte, mest klisjéaktige musikalformelen med eit distansert satireblikk. Det er i utgangspunktet ei svært tiltalande oppskrift. No har dei laga ei ny såkalla familieframsyning på Nationaltheatret. Teateret vågar til og med på førehand å kalle det ein ny klassikar. Og ja vel, det musikalske, det songlege og koreografiske er det ingen ting å utsetje på.
Men ... Ein lyt aldri gløyme kva slags publikum ein vender seg til. Noko stykke for familien, eller for ungar, då, er ikkje framsyninga En julenattsdrøm. Ikkje seier ho noko til born, og ingen ting har ho med jul å gjere. Og nokon klassikar kan ho aldri bli – i så fall skal denne meldaren ete hatten sin.
Sjølvoppteke
Rett nok hintar stykket til velkjende eventyrformlar, både til Grimm, til Asbjørnsen og Moe og til dei tre nøttene til ho de veit. Men den raude tråden i stykket er ei intenst sjølvforelska skildring av sjølve teateret.
Den vonde stemora og den vakre, evnerike stedottera er her tilsette ved eit teater, og intrigen er plassert i maktkampen mellom dei og dei andre i dette myteomspunne miljøet. Her vil framsyninga at vi skal more oss stort over parodiar på divaer, frustrerte skodespelarar og uglesette scenearbeidarar og dramaturgar. Det heile er så sjølvoppteke og introvert at ein kan krølle tær av skam.
Korleis kan ein finne på å presentere dette for born og familiar? Kvar er den ålmenne appellen?
Gode melodiar
OK, då, det er faktisk gode melodiar her, og skodespelarar som Monica Dybwad, heltinna i stykket, og musikaltalentet Jonas Fuglevik Urstad syner rike evner i musikkteatersjangeren. Innsatsen er sånn sett bra. Finalenummeret er det schwung over, og premierepublikummet var begeistra, det skal innrømmast. Men her må det nok ha vore mykje bransjefolk i salen. Responsen kom i alle høve berre frå dei vaksne.
Det er sjølvsagt prisverdig at teateret tek grep for å lage nye stykke for born og familiar. Ein skal absolutt ikkje berre spele Reisen til julestjernen og Thorbjørn Egner langt inn i æva. Men ikkje gi det yngste publikummet vaksen satire og ironi som går over hovudet på dei! Stakkars ungar!
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Nationaltheatret
Mads Bones /
Kyrre Havdal:
En julenattsdrøm
Regi: Mads Bones
Komponist og musikalsk ansvarleg: Kyrre Havdal; scenografi: Gjermund Andresen; koreografi: Martha Standal
Mads Bones og Kyrre Havdal er det nye radarparet i norsk musikkteater. Det generelt fascinerande med dei er at dei kombinerer den standardiserte, mest klisjéaktige musikalformelen med eit distansert satireblikk. Det er i utgangspunktet ei svært tiltalande oppskrift. No har dei laga ei ny såkalla familieframsyning på Nationaltheatret. Teateret vågar til og med på førehand å kalle det ein ny klassikar. Og ja vel, det musikalske, det songlege og koreografiske er det ingen ting å utsetje på.
Men ... Ein lyt aldri gløyme kva slags publikum ein vender seg til. Noko stykke for familien, eller for ungar, då, er ikkje framsyninga En julenattsdrøm. Ikkje seier ho noko til born, og ingen ting har ho med jul å gjere. Og nokon klassikar kan ho aldri bli – i så fall skal denne meldaren ete hatten sin.
Sjølvoppteke
Rett nok hintar stykket til velkjende eventyrformlar, både til Grimm, til Asbjørnsen og Moe og til dei tre nøttene til ho de veit. Men den raude tråden i stykket er ei intenst sjølvforelska skildring av sjølve teateret.
Den vonde stemora og den vakre, evnerike stedottera er her tilsette ved eit teater, og intrigen er plassert i maktkampen mellom dei og dei andre i dette myteomspunne miljøet. Her vil framsyninga at vi skal more oss stort over parodiar på divaer, frustrerte skodespelarar og uglesette scenearbeidarar og dramaturgar. Det heile er så sjølvoppteke og introvert at ein kan krølle tær av skam.
Korleis kan ein finne på å presentere dette for born og familiar? Kvar er den ålmenne appellen?
Gode melodiar
OK, då, det er faktisk gode melodiar her, og skodespelarar som Monica Dybwad, heltinna i stykket, og musikaltalentet Jonas Fuglevik Urstad syner rike evner i musikkteatersjangeren. Innsatsen er sånn sett bra. Finalenummeret er det schwung over, og premierepublikummet var begeistra, det skal innrømmast. Men her må det nok ha vore mykje bransjefolk i salen. Responsen kom i alle høve berre frå dei vaksne.
Det er sjølvsagt prisverdig at teateret tek grep for å lage nye stykke for born og familiar. Ein skal absolutt ikkje berre spele Reisen til julestjernen og Thorbjørn Egner langt inn i æva. Men ikkje gi det yngste publikummet vaksen satire og ironi som går over hovudet på dei! Stakkars ungar!
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Noko stykke for familien, eller for ungar, då, er ikkje framsyninga En julenattsdrøm.
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.