Skrømt og dans i Gripes rike
Godt rollespel er grunnmuren i litt for stilisert Maria Gripe-dramatisering.
Gripes teaterstykke er ei blanding av «vanleg» teater og danseteater.
Foto: Øyvind Eide
Nationaltheatret / Kanonhallen:
Maria Gripe:
Agnes Cecilia
Dramatisering, regi og koreografi: Erlend Samnøen
Svenske Maria Gripe har i over femti år vore ein av Nordens mest elska barnebokforfattarar. Med smarte grep har ho kunna gje det kvardagslege eit stenk av magi, ho har elegant handsama knepet med den kinesiske øskja – historier inni historia – og har fortalt oppløftande om einsemd som kjelde til sjølvstende og styrke.
Som kvinneleg forteljar tek ho på sett og vis opp arven etter både Astrid Lindgren og Selma Lagerlöf. Agnes Cecilia er avgjort ei av dei mest populære bøkene. I sceneversjonen som Nationaltheatret no spelar, merkar vi fort den karakteristiske skrivekloa, men òg den sårbare akilleshælen som mest alltid vil finnast i dramatisering av ein roman: Ting må til dels forenklast, og ikkje alt kan kome med. Og forteljingane til Gripe er ofte detaljrike og innfløkte.
Overtydande
Teaterallkunstnaren Erlend Samnøen, som har både dramatisert, regissert og koreografert stykket, har lagt opp framsyninga som ein kombinasjon av «vanleg» teater og danseteater.
Dei som opptrer, er gode, dei klarer langt på veg å skape heile, overtydande rollefigurar i dette grenselandet. Ikkje minst har Monica Dybwad ein sterk og sjarmerande appell som hovudpersonen Nora.
Fortid og notid
Men historia går føre seg i eit spenn mellom fortid og notid, og mellom det ein kallar alternative røynder, og det blir her veksla raskt mellom rasjonelle og irrasjonelle hendingar. Innimellom mystiske og iblant ganske skumle effektar vert den reelle handlingsinformasjonen litt i knappaste laget. Og der det gradvis vert rulla opp ein sår rapport om sorg, svik og forteiing, held framsyninga seg framleis på eit såpass distansert kjenslenivå at det ikkje er før heilt mot slutten at vi kjenner på noko vi kan identifisere oss med.
Når så mykje er sagt: Både visuelt og lydleg er dette elles ei gjennomført, stilrein teaterhending. Musikken av Gaute Tønder er vakker og stemningsskapande. For dei yngste teatergjengarane kan nok dette likevel vere i nifsaste laget. Og kanskje, men ikkje veit eg, vil Agnes Cecilia på teater nå best fram til dei som alt har lese boka.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Nationaltheatret / Kanonhallen:
Maria Gripe:
Agnes Cecilia
Dramatisering, regi og koreografi: Erlend Samnøen
Svenske Maria Gripe har i over femti år vore ein av Nordens mest elska barnebokforfattarar. Med smarte grep har ho kunna gje det kvardagslege eit stenk av magi, ho har elegant handsama knepet med den kinesiske øskja – historier inni historia – og har fortalt oppløftande om einsemd som kjelde til sjølvstende og styrke.
Som kvinneleg forteljar tek ho på sett og vis opp arven etter både Astrid Lindgren og Selma Lagerlöf. Agnes Cecilia er avgjort ei av dei mest populære bøkene. I sceneversjonen som Nationaltheatret no spelar, merkar vi fort den karakteristiske skrivekloa, men òg den sårbare akilleshælen som mest alltid vil finnast i dramatisering av ein roman: Ting må til dels forenklast, og ikkje alt kan kome med. Og forteljingane til Gripe er ofte detaljrike og innfløkte.
Overtydande
Teaterallkunstnaren Erlend Samnøen, som har både dramatisert, regissert og koreografert stykket, har lagt opp framsyninga som ein kombinasjon av «vanleg» teater og danseteater.
Dei som opptrer, er gode, dei klarer langt på veg å skape heile, overtydande rollefigurar i dette grenselandet. Ikkje minst har Monica Dybwad ein sterk og sjarmerande appell som hovudpersonen Nora.
Fortid og notid
Men historia går føre seg i eit spenn mellom fortid og notid, og mellom det ein kallar alternative røynder, og det blir her veksla raskt mellom rasjonelle og irrasjonelle hendingar. Innimellom mystiske og iblant ganske skumle effektar vert den reelle handlingsinformasjonen litt i knappaste laget. Og der det gradvis vert rulla opp ein sår rapport om sorg, svik og forteiing, held framsyninga seg framleis på eit såpass distansert kjenslenivå at det ikkje er før heilt mot slutten at vi kjenner på noko vi kan identifisere oss med.
Når så mykje er sagt: Både visuelt og lydleg er dette elles ei gjennomført, stilrein teaterhending. Musikken av Gaute Tønder er vakker og stemningsskapande. For dei yngste teatergjengarane kan nok dette likevel vere i nifsaste laget. Og kanskje, men ikkje veit eg, vil Agnes Cecilia på teater nå best fram til dei som alt har lese boka.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Teikning: May Linn Clement
Krigen er ei ufatteleg ulukke for Ukraina. Men også for Russland er det som skjer, ein katastrofe.
Tusen dagar med russisk katastrofe
Jens Stoltenberg gjekk av som generalsekretær i Nato 1. oktober. No skal han leie styringsgruppa for Bilderberg-møta.
Foto: Thomas Fure / NTB
Mingleklubben for makt og pengar
Jens Stoltenberg blir partyfiksar for Bilderberg-møta, ein institusjon meir i utakt med samtida enn nokon gong.
KrF-leiar Dag Inge Ulstein får ikkje Stortinget med seg på å endre retningslinjene for kjønnsundervisning i skulen.
Thomas Fure / NTB
Utfordrar kjønnsundervisninga
Norske skulebøker kan gjere elevar usikre på kva kjønn dei har, meiner KrF-leiar Dag Inge Ulstein.
Taiwanarar feirar nasjonaldagen 10. oktober framfor presidentbygget i Taipei.
Foto: Chiang Ying-ying / AP / NTB
Illusjonen om «eitt Kina»
Kina gjer krav på Taiwan, og Noreg anerkjenner ikkje Taiwan som sjølvstendig stat. Men kor sterkt står argumenta for at Taiwan er ein del av Kina?
Den rumenske forfattaren Mircea Cartarescu har skrive både skjønnlitteratur, lyrikk og litterære essay.
Foto: Solum Bokvennen