Spektakulært, men uengasjerande
Var det road movie dei sa?
Skodespelarane utkledde som dramatikaren Peter Handke.
Foto: Øyvind Eide
Nationaltheatret, Amfiscenen:
Peter Handke:
Kunsten å spørre eller Reisen til det sonore landet
Omsett av Elisabeth Beanca Halvorsen
Regi: Melanie Mederlind
Scenografi: Katrin Nottrodt
Musikk: Simon Revholt
Koreografi: Miriam Hansen Troøyen
Austerrikske Peter Handke er ein både omstridd og høgt prisa aktør i europeisk kulturliv i dag. Litteraturvitarar vil vel helst ikkje lenger vurdere litteratur etter den biografisk-analytiske metoden. Men når ein forfattar, anten han heiter Peter Handke eller Bjørnstjerne Bjørnson, er både diktar og samfunnsdebattant, er det nærast umogleg ikkje å gjere det.
Regissør Melanie Mederlind har iallfall uttalt at personen og diktaren Handke må sjåast i samanhang. Kan hende har ho rett, men teksten i Kunsten å spørre gir korkje noka tydeleg livsoppfatning eller nokon reell politisk bodskap. Vel er Handke som dramatikar kjend for å gjere opprør mot det konvensjonelle dramaet, men kva skal det erstattast med?
Pretensiøst
Ifølge vaskesetelen handlar dette stykket om ei gruppe menneske på reise mot nord. Framandgjorde i nye landskap skal dei tydelegvis gjennom ei erkjenning der det dreier seg om å stille dei rette spørsmåla her i livet. Det er for så vidt meiningsfullt nok viss det tyder at mennesket alltid bør vere søkande. Men i ein antirealistisk setting, der replikkane aldri blir til samtalar og mest verkar som opphoping av pretensiøse ordspråk, får vi aldri noka stadfesting på at dette er ei reise mot innsikt og erkjenning.
Framsyninga er påkosta. Her er flotte visuelle og lydlege effektar, til dels nydelege kostyme. Skodespelarane gjev alt dei har for å formidle, både i dans, song og replikkmodulering. Framsyninga blir likevel mest som ein merkeleg, kald kunstinstallasjon. Regissøren har omtalt stykket som ein klassisk road movie. Viss nokon kjem i teateret og ventar seg det, vil dei bli skuffa.
Ikkje eit smart trekk
Generelt sett har den norske teaterestetikken endra seg radikalt dei siste 15 åra, i alle fall på Nationaltheatret. Påverknaden frå moderne tysk teaterkultur har gjeve klåre utslag. Det er kan hende ei naturleg utvikling, men det ålmenne publikummet treng nok enno litt læretid. Slik sett er det ikkje det smartaste trekket av Nationaltheatret å slutte med å gi ut programhefte til amfiframsyningane.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkviar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Nationaltheatret, Amfiscenen:
Peter Handke:
Kunsten å spørre eller Reisen til det sonore landet
Omsett av Elisabeth Beanca Halvorsen
Regi: Melanie Mederlind
Scenografi: Katrin Nottrodt
Musikk: Simon Revholt
Koreografi: Miriam Hansen Troøyen
Austerrikske Peter Handke er ein både omstridd og høgt prisa aktør i europeisk kulturliv i dag. Litteraturvitarar vil vel helst ikkje lenger vurdere litteratur etter den biografisk-analytiske metoden. Men når ein forfattar, anten han heiter Peter Handke eller Bjørnstjerne Bjørnson, er både diktar og samfunnsdebattant, er det nærast umogleg ikkje å gjere det.
Regissør Melanie Mederlind har iallfall uttalt at personen og diktaren Handke må sjåast i samanhang. Kan hende har ho rett, men teksten i Kunsten å spørre gir korkje noka tydeleg livsoppfatning eller nokon reell politisk bodskap. Vel er Handke som dramatikar kjend for å gjere opprør mot det konvensjonelle dramaet, men kva skal det erstattast med?
Pretensiøst
Ifølge vaskesetelen handlar dette stykket om ei gruppe menneske på reise mot nord. Framandgjorde i nye landskap skal dei tydelegvis gjennom ei erkjenning der det dreier seg om å stille dei rette spørsmåla her i livet. Det er for så vidt meiningsfullt nok viss det tyder at mennesket alltid bør vere søkande. Men i ein antirealistisk setting, der replikkane aldri blir til samtalar og mest verkar som opphoping av pretensiøse ordspråk, får vi aldri noka stadfesting på at dette er ei reise mot innsikt og erkjenning.
Framsyninga er påkosta. Her er flotte visuelle og lydlege effektar, til dels nydelege kostyme. Skodespelarane gjev alt dei har for å formidle, både i dans, song og replikkmodulering. Framsyninga blir likevel mest som ein merkeleg, kald kunstinstallasjon. Regissøren har omtalt stykket som ein klassisk road movie. Viss nokon kjem i teateret og ventar seg det, vil dei bli skuffa.
Ikkje eit smart trekk
Generelt sett har den norske teaterestetikken endra seg radikalt dei siste 15 åra, i alle fall på Nationaltheatret. Påverknaden frå moderne tysk teaterkultur har gjeve klåre utslag. Det er kan hende ei naturleg utvikling, men det ålmenne publikummet treng nok enno litt læretid. Slik sett er det ikkje det smartaste trekket av Nationaltheatret å slutte med å gi ut programhefte til amfiframsyningane.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkviar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.
Foto: Christiane Jordheim Larsen
Alle auge på Grønland
NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk.
Afghanarane som spelar i filmen til Raha Amirfazli og Alireza Ghasemi, har flykta frå Iran.
Foto frå filmen
Filmglede
Det er alltid kjekt å opne det nye året med mykje film.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.