Spektakulært, men uengasjerande
Var det road movie dei sa?
Skodespelarane utkledde som dramatikaren Peter Handke.
Foto: Øyvind Eide
Nationaltheatret, Amfiscenen:
Peter Handke:
Kunsten å spørre eller Reisen til det sonore landet
Omsett av Elisabeth Beanca Halvorsen
Regi: Melanie Mederlind
Scenografi: Katrin Nottrodt
Musikk: Simon Revholt
Koreografi: Miriam Hansen Troøyen
Austerrikske Peter Handke er ein både omstridd og høgt prisa aktør i europeisk kulturliv i dag. Litteraturvitarar vil vel helst ikkje lenger vurdere litteratur etter den biografisk-analytiske metoden. Men når ein forfattar, anten han heiter Peter Handke eller Bjørnstjerne Bjørnson, er både diktar og samfunnsdebattant, er det nærast umogleg ikkje å gjere det.
Regissør Melanie Mederlind har iallfall uttalt at personen og diktaren Handke må sjåast i samanhang. Kan hende har ho rett, men teksten i Kunsten å spørre gir korkje noka tydeleg livsoppfatning eller nokon reell politisk bodskap. Vel er Handke som dramatikar kjend for å gjere opprør mot det konvensjonelle dramaet, men kva skal det erstattast med?
Pretensiøst
Ifølge vaskesetelen handlar dette stykket om ei gruppe menneske på reise mot nord. Framandgjorde i nye landskap skal dei tydelegvis gjennom ei erkjenning der det dreier seg om å stille dei rette spørsmåla her i livet. Det er for så vidt meiningsfullt nok viss det tyder at mennesket alltid bør vere søkande. Men i ein antirealistisk setting, der replikkane aldri blir til samtalar og mest verkar som opphoping av pretensiøse ordspråk, får vi aldri noka stadfesting på at dette er ei reise mot innsikt og erkjenning.
Framsyninga er påkosta. Her er flotte visuelle og lydlege effektar, til dels nydelege kostyme. Skodespelarane gjev alt dei har for å formidle, både i dans, song og replikkmodulering. Framsyninga blir likevel mest som ein merkeleg, kald kunstinstallasjon. Regissøren har omtalt stykket som ein klassisk road movie. Viss nokon kjem i teateret og ventar seg det, vil dei bli skuffa.
Ikkje eit smart trekk
Generelt sett har den norske teaterestetikken endra seg radikalt dei siste 15 åra, i alle fall på Nationaltheatret. Påverknaden frå moderne tysk teaterkultur har gjeve klåre utslag. Det er kan hende ei naturleg utvikling, men det ålmenne publikummet treng nok enno litt læretid. Slik sett er det ikkje det smartaste trekket av Nationaltheatret å slutte med å gi ut programhefte til amfiframsyningane.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkviar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Nationaltheatret, Amfiscenen:
Peter Handke:
Kunsten å spørre eller Reisen til det sonore landet
Omsett av Elisabeth Beanca Halvorsen
Regi: Melanie Mederlind
Scenografi: Katrin Nottrodt
Musikk: Simon Revholt
Koreografi: Miriam Hansen Troøyen
Austerrikske Peter Handke er ein både omstridd og høgt prisa aktør i europeisk kulturliv i dag. Litteraturvitarar vil vel helst ikkje lenger vurdere litteratur etter den biografisk-analytiske metoden. Men når ein forfattar, anten han heiter Peter Handke eller Bjørnstjerne Bjørnson, er både diktar og samfunnsdebattant, er det nærast umogleg ikkje å gjere det.
Regissør Melanie Mederlind har iallfall uttalt at personen og diktaren Handke må sjåast i samanhang. Kan hende har ho rett, men teksten i Kunsten å spørre gir korkje noka tydeleg livsoppfatning eller nokon reell politisk bodskap. Vel er Handke som dramatikar kjend for å gjere opprør mot det konvensjonelle dramaet, men kva skal det erstattast med?
Pretensiøst
Ifølge vaskesetelen handlar dette stykket om ei gruppe menneske på reise mot nord. Framandgjorde i nye landskap skal dei tydelegvis gjennom ei erkjenning der det dreier seg om å stille dei rette spørsmåla her i livet. Det er for så vidt meiningsfullt nok viss det tyder at mennesket alltid bør vere søkande. Men i ein antirealistisk setting, der replikkane aldri blir til samtalar og mest verkar som opphoping av pretensiøse ordspråk, får vi aldri noka stadfesting på at dette er ei reise mot innsikt og erkjenning.
Framsyninga er påkosta. Her er flotte visuelle og lydlege effektar, til dels nydelege kostyme. Skodespelarane gjev alt dei har for å formidle, både i dans, song og replikkmodulering. Framsyninga blir likevel mest som ein merkeleg, kald kunstinstallasjon. Regissøren har omtalt stykket som ein klassisk road movie. Viss nokon kjem i teateret og ventar seg det, vil dei bli skuffa.
Ikkje eit smart trekk
Generelt sett har den norske teaterestetikken endra seg radikalt dei siste 15 åra, i alle fall på Nationaltheatret. Påverknaden frå moderne tysk teaterkultur har gjeve klåre utslag. Det er kan hende ei naturleg utvikling, men det ålmenne publikummet treng nok enno litt læretid. Slik sett er det ikkje det smartaste trekket av Nationaltheatret å slutte med å gi ut programhefte til amfiframsyningane.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkviar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Endre Ruset er poet og tidlegare kunstnarisk leiar ved Norsk litteraturfestival.
Foto: Heidi Furre
«Dikta til Endre Ruset er ridde av tap og sorg, og med hesten som sentralt motiv.»
Dette er ein bar, men er det ein sjokoladebar til laurdagskvelden eller ein proteinbar til treningsøkta?
Foto via Wikimedia Commons
«Det er høgt trykk på proteinbarfronten for tida.»
Teikning: May Linn Clement
«Det er ikkje for inkje me seier at noko 'dampar av erotikk' eller er 'dampande heitt'.»
Nye rekruttar til 24. mekaniserte brigade i dei ukrainske styrkane driv taktisk øving i Donetsk 14. oktober.
Foto: Ukrainsk forsvar
Ein ukrainsk-nordkoreansk krig på russisk territorium. Ingen forfattar av dystopisk fiksjon kunne ha klekt ut eit slikt scenario, skriv Andrej Kurkov.
Reinsdyr kan fint serverast utan purear, men med reine smakar. Her med brekkbønner, eg brukte grøne erter.
Foto via Wikimedia Commons