Spreidde ljosglimt i ujamn Fosse
Jon Fosse har framleis manande kraft, men kan ikkje spelast på kva måte som helst.
Nils Golberg Mulvik og Marte Engebrigtsen spelar han og ho.
Foto: Øyvind Eide
Nationaltheatret, Amfiscenen
Jon Fosse:
Natta syng sine songar
Regi: Laurent Chétouane
Scenografi og kostyme:
Sanna Dembowski
Den unike posisjonen Jon Fosse har fått som norsk og internasjonal dramatikar, set vi ikkje lenger spørjeteikn ved. På eine sida taler suksessane for seg sjølve, og dessutan ser vi jo, mest kvar gong vi ser noko av han, at tekstane hans faktisk er sjeldan verknadsfulle, både i poetisk forstand og med omsyn til dramatisk effekt. Han er for lengst vorten parodiert på revyscena, men du verda kor det prellar av når vi går attende til kjelda.
Smertefull stemning
Natta syng sine songar er eit tidleg stykke i Fosse-katalogen. Det hadde urpremiere på Rogaland Teater i 1997, og dei av oss som såg det den gongen, hugsar vel enno ei smertefull stemning av depresjon som prega heile persongalleriet. Det var likevel ei vakker skildring av sorg og hjelpeløyse. På Nationaltheatret, i eit dunkelt, minimalistisk scenebilete, får ein meir ei kjensle av apati og likesæle. Den franske regissøren har nok gått til verket med ei less is more-innstilling, og det farlege er at da kan dei typiske, gjentakande dialogane til Fosse bli monotone, keisame.
Nils Golberg Mulvik og Marte Engebrigtsen som det unge paret med samlivsproblem er båe truverdige i uttrykket, men så lenge dei er åleine på scena, vert det ikkje nok dynamikk i spelestilen til at vi orkar å interessere oss særleg for dei.
Underfundig
Jon Fosse har alltid ein underfundig humor mellom linene, men den faktoren får ikkje fokus den første timen i framsyninga, heller ikkje i den underlege scena med foreldrevitjinga, som her blir merkeleg glatt og uinteressant. Først når den nye mannen, slangen i paradiset, spela av Ole Johan Skjelbred, kjem inn i biletet, får denne teaterhendinga ein omstart og kriblande balansegang mellom komedie og tragedie, som mest all god dramatikk har. Herifrå følgjer vi årvakent med på kva som hender. Den djupt alvorlege slutten på handlinga vert det likevel ikkje dekning for i denne tolkinga, det tenderer faktisk mot det smaklause. Og «spreidde ljosglimt» som er nemnt i overskrifta, kan lesast bokstavleg, for ljossettinga, med stendige mørkleggingar, verkar meir pretensiøs enn effektfull. Den til tider svært utydelege diksjonen distraherer òg meir enn han konsentrerer.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Nationaltheatret, Amfiscenen
Jon Fosse:
Natta syng sine songar
Regi: Laurent Chétouane
Scenografi og kostyme:
Sanna Dembowski
Den unike posisjonen Jon Fosse har fått som norsk og internasjonal dramatikar, set vi ikkje lenger spørjeteikn ved. På eine sida taler suksessane for seg sjølve, og dessutan ser vi jo, mest kvar gong vi ser noko av han, at tekstane hans faktisk er sjeldan verknadsfulle, både i poetisk forstand og med omsyn til dramatisk effekt. Han er for lengst vorten parodiert på revyscena, men du verda kor det prellar av når vi går attende til kjelda.
Smertefull stemning
Natta syng sine songar er eit tidleg stykke i Fosse-katalogen. Det hadde urpremiere på Rogaland Teater i 1997, og dei av oss som såg det den gongen, hugsar vel enno ei smertefull stemning av depresjon som prega heile persongalleriet. Det var likevel ei vakker skildring av sorg og hjelpeløyse. På Nationaltheatret, i eit dunkelt, minimalistisk scenebilete, får ein meir ei kjensle av apati og likesæle. Den franske regissøren har nok gått til verket med ei less is more-innstilling, og det farlege er at da kan dei typiske, gjentakande dialogane til Fosse bli monotone, keisame.
Nils Golberg Mulvik og Marte Engebrigtsen som det unge paret med samlivsproblem er båe truverdige i uttrykket, men så lenge dei er åleine på scena, vert det ikkje nok dynamikk i spelestilen til at vi orkar å interessere oss særleg for dei.
Underfundig
Jon Fosse har alltid ein underfundig humor mellom linene, men den faktoren får ikkje fokus den første timen i framsyninga, heller ikkje i den underlege scena med foreldrevitjinga, som her blir merkeleg glatt og uinteressant. Først når den nye mannen, slangen i paradiset, spela av Ole Johan Skjelbred, kjem inn i biletet, får denne teaterhendinga ein omstart og kriblande balansegang mellom komedie og tragedie, som mest all god dramatikk har. Herifrå følgjer vi årvakent med på kva som hender. Den djupt alvorlege slutten på handlinga vert det likevel ikkje dekning for i denne tolkinga, det tenderer faktisk mot det smaklause. Og «spreidde ljosglimt» som er nemnt i overskrifta, kan lesast bokstavleg, for ljossettinga, med stendige mørkleggingar, verkar meir pretensiøs enn effektfull. Den til tider svært utydelege diksjonen distraherer òg meir enn han konsentrerer.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.
Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.
Foto: Aurel Obreja / AP / NTB
Moldova i skvis
Frå 1. januar kjem det ikkje meir gass til Europa gjennom Ukraina. Det kan bli alvorleg for energitryggleiken i Moldova.
Stoltenberg I-regjeringa på Slottsplassen. Dåverande statsminister Jens Stoltenberg og utanriksminister Thorbjørn Jagland står fremst.
Foto: Jarl Fr. Erichsen / NTB
Venstrepopulisme på norsk – en refleksjon
«Ved markedsrettingen og privatisering ga venstresiden delvis fra seg det som hadde vært dens kjennemerke, nemlig å mobilisere staten til fordel for folk flest.»
I november 2017 besøkte president Donald Trump kollegaen Xi Jinping i Beijing. Same året tok handelskrigen mellom USA og Kina til.
Foto: Damir Sagolj / Reuters / NTB
Det som kjem etter globaliseringa
35 år etter at Berlinmuren fall og liberalismen såg ut til å ha vunne, reiser tollmurane seg i verda.
Gatekunsten på denne muren i Kyiv er basert på kunsten til Marija Prymatsjenko, som ukrainarane no omfamnar.
Foto via Wikimedia Commons
Naiv kunst og nøktern røyndom
Dei naivistiske dyrefigurane til Marija Prymatsjenko har blitt viktige for gjennomsnittsukrainaren, som kjempar vidare i trua på mirakel.