Teater

Det Norske Teatret, Scene3:

Det har visst vore ein episode

av Chris Thorpe
Omsett av Marita Liabø
Regi: Peer Perez Øian
Dramaturg: Ola E. Bø
Komponist: Ole Alexander Halstensgård

Det kan av og til sjå ut til at den nye scenedramatikken, skodespelet for vår tid, gradvis vender seg bort frå å fokusere på rollefigurar og dialogar. I sesongens første produksjon på Det Norske Teatret er vi i alle høve svært langt frå det ibsenske stovedramaet. Britiske Chris Thorpes’ stykke som på norsk heiter Det har visst vore ein episode, er ein tekst som like gjerne kunne ha vore ein prosatekst for lesing, sjølv om han prinsipielt har fire karakterar som talerøyr. Dei er berre aldri i dialog med kvarandre, og så stiliserte som dei er framstilte, veit vi aldri om dei i røynda går inn for å framstille heilskaplege personar. I vekslande monologparti har dei likevel kvar si historie å fortelje, ikkje alltid like narrativt glasklårt, men med til tider skarpe og sterke skildringar av vald, terror og ulukke.

Framandhat

Det som først og fremst gjer stykket utfordrande, er dei knallharde utsegnene om framandhat, om det gamle Europa som er trua, og dei såkalla «naudsynte» terrorhandlingane, utsegner som kryp ubehageleg inn i hovudet på oss og mest gjev oss trong til å hoppe ned på scena og gå inn i diskusjonen. Teater vender seg i hovudregelen til eit pent og pynteleg publikum; her vert det sagt ting som vi åskodarar kan hende ikkje får høyre så mange andre stader. Samstundes er det òg ei historie om eit menneske som er om bord i eit fly på veg mot naudlanding. Situasjonane er så ulike, men dei har det til felles at dei undersøker tilhøvet mellom overtyding og praksis. Kva er det vi ønskjer vi ville gjere i ein krisesituasjon, og kva er det vi omsider gjer?

Krevjande

Som antyda er den dramaturgiske uttrykksforma krevjande, så lenge personane berre snakkar med seg sjølve, og det delvis tek tid før vi kan plassere dei i tid og stad. Det fører til at delar av framsyninga vert ordrik og ufokusert. Men den distanserte framstillinga av grufulle og traumatiske hendingar gjev det heile, på sitt beste, både eit stautt alvor og ein underleg poetisk dimensjon, som kan minne om mørkret i nokre av skodespela til Harold Pinter og Jean Genet. Skodespelarane Marie Blokhus, Amell Basic og Sara Khorami leverer alle med fint avvege nærvær.

Meldinga er skriven på grunnlag av generalprøven.

Bent Kvalvik

Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.