Tivoli er ikkje teater
Det Norske Teatret gjev ein energisk, men høgrøysta andletsløft på ein klassikar.
Petter Winther er framifrå i rolla som utroparen.
Foto: Erik Berg / Det Norske Teatret
Det Norske
Teatret
Ödon von Horvath:
Kasimir og Karoline
Bearbeidd av Anders Hasmo og Peer Perez Øian
Omsett av Runa Kvalsund
Regi: Peer Perez Øian
Scenografi og kostyme:
Etienne Pluss
Den tysk-austerikske forfattaren Ödon von Horvath skreiv i si tid romanar og skodespel som var brannfaklar i 30-åras Midt-Europa, ein epoke vi jo veit var ei akselererande krisetid. Det kjem jamleg nye tider der vi ottast for framtida vår, og sjølv om teikna ikkje er identiske med dei i fortida, har diktarar som Horvath og andre frå dazumal jamleg fått fornya aktualitet.
Skodespelet Kasimir og Karoline handlar om unge menneske på eit tivoli under den store Oktoberfesten (den tradisjonsrike ølfestivalen i München). Trass i fattigslege og usikre levekår går dei inn for å more seg og gløyme kvardagens tristesse for ei stund. Møte med nye menneske vekkjer diverre opp undertrykte kjensler, sjalusi, uoppfylte draumar, ambisjonar, og frustrasjonar – og dei viklar seg inn i nye problem og konfliktar som ikkje går mot nokon lykkeleg slutt.
På hogget
Horvaths opphavlege stykke har ein eigentleg tilforlateleg og direkte forteljestil, mest som ei skillingsvise. På Det Norske Teatret, der stykket no vert spelt for første gong i Oslo, har ein valt ei spektakulær, showaktig tilnærming, med eim av dekadent musikal. Det er ein morosam sirkusscenografi og ein myldrande atmosfære av folkeliv.
Skodespelarane er velopplagde og heile tida på hogget. Men typane dei framstiller, verkar heile tida som outrerte karikaturar, og det vert så å seie umogleg å engasjere seg, enn seie konsentrere seg, i høve til det som går føre seg med dei. Svært forvirrande og uforståeleg verkar det òg at openbert tyske menneske – alle har dei tyske karakternamna frå originalstykket – går på den erketyske oktoberfesten og byrjar snakke om dagsaktuelle samtidssaker i Noreg. Kvar er vi? I Tyskland eller Noreg, i 30-åra eller her, no? Det er ikkje fritt for at endå eit forsøk på å aktualisera ein klassikar endar i eit kunstnarleg flykrasj.
Magisk trykk
Dei musikalske og songlege innslaga i framsyninga er godt gjennomførte og frir med stort hell til den ungdomlege delen av publikum. Men det gir ikkje nokon nærare kontakt med intensiteten og undergangsstemninga hjå Horvath – det må då seiast med eitt fascinerande og heiderleg unnatak: Petter Winther i rolla som utroparen. Han har – i både det plastiske og det vokale uttrykket – eit magisk trykk som er verdt teaterbilletten åleine. Hjå Winther finst anslaget som burde ha forplanta seg til resten av framsyninga.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Det Norske
Teatret
Ödon von Horvath:
Kasimir og Karoline
Bearbeidd av Anders Hasmo og Peer Perez Øian
Omsett av Runa Kvalsund
Regi: Peer Perez Øian
Scenografi og kostyme:
Etienne Pluss
Den tysk-austerikske forfattaren Ödon von Horvath skreiv i si tid romanar og skodespel som var brannfaklar i 30-åras Midt-Europa, ein epoke vi jo veit var ei akselererande krisetid. Det kjem jamleg nye tider der vi ottast for framtida vår, og sjølv om teikna ikkje er identiske med dei i fortida, har diktarar som Horvath og andre frå dazumal jamleg fått fornya aktualitet.
Skodespelet Kasimir og Karoline handlar om unge menneske på eit tivoli under den store Oktoberfesten (den tradisjonsrike ølfestivalen i München). Trass i fattigslege og usikre levekår går dei inn for å more seg og gløyme kvardagens tristesse for ei stund. Møte med nye menneske vekkjer diverre opp undertrykte kjensler, sjalusi, uoppfylte draumar, ambisjonar, og frustrasjonar – og dei viklar seg inn i nye problem og konfliktar som ikkje går mot nokon lykkeleg slutt.
På hogget
Horvaths opphavlege stykke har ein eigentleg tilforlateleg og direkte forteljestil, mest som ei skillingsvise. På Det Norske Teatret, der stykket no vert spelt for første gong i Oslo, har ein valt ei spektakulær, showaktig tilnærming, med eim av dekadent musikal. Det er ein morosam sirkusscenografi og ein myldrande atmosfære av folkeliv.
Skodespelarane er velopplagde og heile tida på hogget. Men typane dei framstiller, verkar heile tida som outrerte karikaturar, og det vert så å seie umogleg å engasjere seg, enn seie konsentrere seg, i høve til det som går føre seg med dei. Svært forvirrande og uforståeleg verkar det òg at openbert tyske menneske – alle har dei tyske karakternamna frå originalstykket – går på den erketyske oktoberfesten og byrjar snakke om dagsaktuelle samtidssaker i Noreg. Kvar er vi? I Tyskland eller Noreg, i 30-åra eller her, no? Det er ikkje fritt for at endå eit forsøk på å aktualisera ein klassikar endar i eit kunstnarleg flykrasj.
Magisk trykk
Dei musikalske og songlege innslaga i framsyninga er godt gjennomførte og frir med stort hell til den ungdomlege delen av publikum. Men det gir ikkje nokon nærare kontakt med intensiteten og undergangsstemninga hjå Horvath – det må då seiast med eitt fascinerande og heiderleg unnatak: Petter Winther i rolla som utroparen. Han har – i både det plastiske og det vokale uttrykket – eit magisk trykk som er verdt teaterbilletten åleine. Hjå Winther finst anslaget som burde ha forplanta seg til resten av framsyninga.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Svært forvirrande og uforståeleg verkar det òg at openbert tyske menneske byrjar snakke om dagsaktuelle samtidssaker i Noreg.
Fleire artiklar
Finaste finnbiffen med grøne erter, potet og tyting.
Foto: Dagfinn Nordbø
Finaste finnbiffen
«Seier eg at eg skal invitere på finnbiff, blir folk berre glade. Dei veit at dei skal få smake noko av det beste landet vårt har å by på av ingrediensar, med reinkjøt som helten.»
Teikning: May Linn Clement
Krigen er ei ufatteleg ulukke for Ukraina. Men også for Russland er det som skjer, ein katastrofe.
Tusen dagar med russisk katastrofe
KrF-leiar Dag Inge Ulstein får ikkje Stortinget med seg på å endre retningslinjene for kjønnsundervisning i skulen.
Thomas Fure / NTB
Utfordrar kjønnsundervisninga
Norske skulebøker kan gjere elevar usikre på kva kjønn dei har, meiner KrF-leiar Dag Inge Ulstein.
Jens Stoltenberg gjekk av som generalsekretær i Nato 1. oktober. No skal han leie styringsgruppa for Bilderberg-møta.
Foto: Thomas Fure / NTB
Mingleklubben for makt og pengar
Jens Stoltenberg blir partyfiksar for Bilderberg-møta, ein institusjon meir i utakt med samtida enn nokon gong.
Taiwanarar feirar nasjonaldagen 10. oktober framfor presidentbygget i Taipei.
Foto: Chiang Ying-ying / AP / NTB
Illusjonen om «eitt Kina»
Kina gjer krav på Taiwan, og Noreg anerkjenner ikkje Taiwan som sjølvstendig stat. Men kor sterkt står argumenta for at Taiwan er ein del av Kina?