Ven og giftig kjærleik
Diktdebutant Jonathan August Lengali skriv sanseleg og forlokkande.
Jonathan August Lengali debuterer med dikt.
Foto: Pernille Marie Walvik
Dikt
Jonathan August
Lengali:
Jonathan og sailor j.
Forlaget Oktober 2018
I diktdebuten Jonathan og Sailor j. vert ein presentert for ei ven, men også destruktiv og vond kjærleikshistorie mellom to unge menn. Forteljinga, om ein vågar seg til å kalle dei fragmentarisk dikta det, faldar seg ut i samspel med naturbilete, mytologiske førestillingar og eit sanseleg og eksplisitt språk. Somme av dikta vert her og der krydra med engelskspråklege sitat frå samtidspoplåtar.
Natur
Naturen er både spegel, ideal og tidvis motstandar. Sjølv om hovudpersonen Jonathan er vend mot naturen og omtalar seg som «solens sønn» og «graver vekk jord, for å komme til jord», er det som om menneskekroppen fell inn i natursamanhengen og samstundes står ut frå han. Ein støyter ofte på ordet barn, og Jonathan freistar å halde på ein paradis- og uskuldstilstand, i naturen, som menneske og i kjærleikslivet.
Blandinga av det forlokkande og farlege, som seksualiteten og kjærleiksforholdet representerer, vert introdusert tidleg i boka med tystbasten, den giftige og vene planten med raude bær. Dramatisk vekslar det mellom venleik og vondskap, uskuld og skam, nærleik og fråstand, jord og himmel, noko som gjev dikta eit sterkt ekspressivt uttrykk.
Sjølv om kjærleiken slynger Jonathan inn mot eit sentrum, finst ei anna kraft som framfor alt kjem til uttrykk i den fragmenterte stilen, som gir tydeleg signal om øydelegginga som skjer.
Krefter
Komposisjonen speglar kreftene som arbeider mot kvarandre i diktboka. Sjølv om enkeltdikta isolert sett nærmast fell frå kvarandre, får ein, når ein les diktboka under eitt, likevel ei kjensle av ein tett, indre samanheng. Kanskje skjer det fordi ord som eplet, barnet, jorda, treet, havet og bølgene vert gjentekne gjennom boka i ulike samanhengar. Det skjer heller inga utvikling i kjærleiksforholdet, heller eksponerer dikta dei same augeblikka gong på gong. Når dikta liksom køyrer seg fast slik, vert det til ein fin kontrast til alle natur- og voksterbileta. Kanskje hadde boka tent på noko innstramming her og der. Men det er grunn til å lytte til ein ung debutant som kan skrive så sanseleg og forlokkande som dette: «omkring de stedene hvor ansiktet ditt blir lepper, hoftene dine blir lår/ fingrene dine en åpen hånd».
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Dikt
Jonathan August
Lengali:
Jonathan og sailor j.
Forlaget Oktober 2018
I diktdebuten Jonathan og Sailor j. vert ein presentert for ei ven, men også destruktiv og vond kjærleikshistorie mellom to unge menn. Forteljinga, om ein vågar seg til å kalle dei fragmentarisk dikta det, faldar seg ut i samspel med naturbilete, mytologiske førestillingar og eit sanseleg og eksplisitt språk. Somme av dikta vert her og der krydra med engelskspråklege sitat frå samtidspoplåtar.
Natur
Naturen er både spegel, ideal og tidvis motstandar. Sjølv om hovudpersonen Jonathan er vend mot naturen og omtalar seg som «solens sønn» og «graver vekk jord, for å komme til jord», er det som om menneskekroppen fell inn i natursamanhengen og samstundes står ut frå han. Ein støyter ofte på ordet barn, og Jonathan freistar å halde på ein paradis- og uskuldstilstand, i naturen, som menneske og i kjærleikslivet.
Blandinga av det forlokkande og farlege, som seksualiteten og kjærleiksforholdet representerer, vert introdusert tidleg i boka med tystbasten, den giftige og vene planten med raude bær. Dramatisk vekslar det mellom venleik og vondskap, uskuld og skam, nærleik og fråstand, jord og himmel, noko som gjev dikta eit sterkt ekspressivt uttrykk.
Sjølv om kjærleiken slynger Jonathan inn mot eit sentrum, finst ei anna kraft som framfor alt kjem til uttrykk i den fragmenterte stilen, som gir tydeleg signal om øydelegginga som skjer.
Krefter
Komposisjonen speglar kreftene som arbeider mot kvarandre i diktboka. Sjølv om enkeltdikta isolert sett nærmast fell frå kvarandre, får ein, når ein les diktboka under eitt, likevel ei kjensle av ein tett, indre samanheng. Kanskje skjer det fordi ord som eplet, barnet, jorda, treet, havet og bølgene vert gjentekne gjennom boka i ulike samanhengar. Det skjer heller inga utvikling i kjærleiksforholdet, heller eksponerer dikta dei same augeblikka gong på gong. Når dikta liksom køyrer seg fast slik, vert det til ein fin kontrast til alle natur- og voksterbileta. Kanskje hadde boka tent på noko innstramming her og der. Men det er grunn til å lytte til ein ung debutant som kan skrive så sanseleg og forlokkande som dette: «omkring de stedene hvor ansiktet ditt blir lepper, hoftene dine blir lår/ fingrene dine en åpen hånd».
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Dramatisk vekslar det mellom venleik og vondskap, uskuld og skam, jord og himmel, noko som gjev dikta eit sterkt uttrykk.
Poeten Olaf Bull skreiv berre éin roman, dess-
verre.
Fleire artiklar
Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.
Alle foto: Svein Gjerdåker
Soga om stølspurka
Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.
Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.
Foto: Aurel Obreja / AP / NTB
Moldova i skvis
Frå 1. januar kjem det ikkje meir gass til Europa gjennom Ukraina. Det kan bli alvorleg for energitryggleiken i Moldova.
Gatekunsten på denne muren i Kyiv er basert på kunsten til Marija Prymatsjenko, som ukrainarane no omfamnar.
Foto via Wikimedia Commons
Naiv kunst og nøktern røyndom
Dei naivistiske dyrefigurane til Marija Prymatsjenko har blitt viktige for gjennomsnittsukrainaren, som kjempar vidare i trua på mirakel.
I november 2017 besøkte president Donald Trump kollegaen Xi Jinping i Beijing. Same året tok handelskrigen mellom USA og Kina til.
Foto: Damir Sagolj / Reuters / NTB
Det som kjem etter globaliseringa
35 år etter at Berlinmuren fall og liberalismen såg ut til å ha vunne, reiser tollmurane seg i verda.