Variasjonar i Troldsalen
Mahan Esfahani frå Teheran likar å skilja seg ut. Det merka me frå fyrste frase av det enkle, elegante temaet («Aria») som dannar grunnlaget for Johann Sebastian Bachs (1685–1750) 30 Goldbergvariasjonar, BWV 988 (1741): I Troldsalen 31. mai utelét han ornamenta som Bach har prydd det musikalske temaet med, slik at berre sjølve grunnstammen i melodien stod att. Som eksperiment er det artig, for ornament er jo i grunnen noko som kjem utanpå ein struktur; slik sett er dei ein variasjon i seg sjølv. Men fungerte det musikalsk?
Ikkje for meg. Eg ser på ornamenta i barokkmusikken som ein integrert del av verket – dei er like strukturberande som «hovudtonane», og tek ein dei bort, ribbar ein melodien for fjør. Ein står då att med ein slags musikalsk telegramstil som læt endå dårlegare på cembalo enn på moderne klaver.
Men bortsett frå den underlege opninga var tolkinga til Esfahani framifrå. Den fyrste variasjonen var som ein ubunden foss av metallisk klang. Den sjuande variasjonen, som er ein engelsk «gigue»-dans, hadde ein herleg vrikkande karakter. Og i den femtande variasjonen, ein staseleg fransk ouverture, fekk Esfahani fram orkestrale kvalitetar i cembaloen, sjølv om pulsen i framføringa kunne vore jamnare.
Teknisk imponerte han òg. For det å halda seg konsentrert i eit slikt mest halvannan time langt verk med så omskiftelege uttrykk er ein kraftprestasjon.
Sjur Haga Bringeland
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Mahan Esfahani frå Teheran likar å skilja seg ut. Det merka me frå fyrste frase av det enkle, elegante temaet («Aria») som dannar grunnlaget for Johann Sebastian Bachs (1685–1750) 30 Goldbergvariasjonar, BWV 988 (1741): I Troldsalen 31. mai utelét han ornamenta som Bach har prydd det musikalske temaet med, slik at berre sjølve grunnstammen i melodien stod att. Som eksperiment er det artig, for ornament er jo i grunnen noko som kjem utanpå ein struktur; slik sett er dei ein variasjon i seg sjølv. Men fungerte det musikalsk?
Ikkje for meg. Eg ser på ornamenta i barokkmusikken som ein integrert del av verket – dei er like strukturberande som «hovudtonane», og tek ein dei bort, ribbar ein melodien for fjør. Ein står då att med ein slags musikalsk telegramstil som læt endå dårlegare på cembalo enn på moderne klaver.
Men bortsett frå den underlege opninga var tolkinga til Esfahani framifrå. Den fyrste variasjonen var som ein ubunden foss av metallisk klang. Den sjuande variasjonen, som er ein engelsk «gigue»-dans, hadde ein herleg vrikkande karakter. Og i den femtande variasjonen, ein staseleg fransk ouverture, fekk Esfahani fram orkestrale kvalitetar i cembaloen, sjølv om pulsen i framføringa kunne vore jamnare.
Teknisk imponerte han òg. For det å halda seg konsentrert i eit slikt mest halvannan time langt verk med så omskiftelege uttrykk er ein kraftprestasjon.
Sjur Haga Bringeland
Fleire artiklar
Morten Søberg er direktør for samfunnskontakt i SpareBank 1 og har skrive fleire essaysamlingar om økonomi, politikk og skriftkultur.
Foto: Spartacus
Fall og vekst i Sør-Atlanteren
Morten Søberg er best når han ser vidare enn pengestellet.
I heimen sin på Norneshaugane ved Sogndal har Idar Mo forfatta eit hundretal innlegg om norsk samferdslepolitikk, dei fleste om uforstanden i satsinga på jernbanen.
Foto: Per Anders Todal
Talknusaren og den store avsporinga
For Idar Mo i Sogndal er ikkje buss for tog noko å sukke over. Det er framtida.
Tanya Nedasjkivska i Butsja i Ukraina sørger over ektemannen, som var mellom dei mange myrda sivilistane som russiske invasjonsstyrkar på retrett lèt etter seg langs gatene i 2022.
Foto: Rodrigo Abd / AP / NTB
«Utan den militære støtta ville Ukraina i dag vore okkupert av Russland.»
Kart: Anders Skoglund, Norsk Polarinstitutt
Arvingane til Amundsen
Om lag 200 menneske vitjar Sørpolen kvart år. Denne sesongen sette fire nordmenn av garde på ski. Ikkje alle kom fram.
Hübner (t.v.) mot verdsmeister Karpov i 1979.
Foto: Rob Croes / Anefo
Doktor utan fjas
Den mest akademiske sjakkspelaren i historia døydde sundag 5. januar, 76 år gamal.