Verdfulle tekstar og melodiar
Gode utøvarar har laga nye versjonar av gamle melodiar frå Nordland.
Folkemusikk
Susanne Lundeng, Bjørn Andor Drage og Nils-Olav Johansen:
Kimer I klokker
Heilo
Treng me eigentleg fleire juleplater? Same kva ein vil svara på det spørsmålet, er det ingen tvil om at straumen av artistar som legg ut på juleturnear og lagar nye versjonar av velkjende julesongar, ser ut til å vera endelaus.
Det som gjer Kimer I klokker-prosjektet originalt, er at repertoaret berre er basert på folketonar frå Nordland som har vore nytta til kjende julesalmar frå mellomalderhymnen «Et barn er født i Betlehem», via «Christi naaderlige fødsel» av Petter Dass til nynorske salmar av Elias Blix. Nokre av melodiane kjenner me variantar av frå andre stader i landet, men dei fleste vil verka heilt ukjende for dei fleste av oss. Og nettopp det er atter ei påminning om kor mykje god musikk som finst i form av gamle noteoppskrifter og lydbandopptak som ventar på å bli tatt i bruk.
Felespelaren Susanne Lundeng er mest kjend for – på den eine sida – høgenergiske framføringar av nordlandspols, og – på den andre sida – smektande stillferdige folketonar. Men på denne plata er ho først og fremst songar, og syngemåten er enkel og nøktern – noko som styrker tekstformidlinga.
Sjølv om dette handlar om eldre melodiar og tekstar, er arrangement og produksjon i høg grad prega av dei mangfaldige røynslene til dei tre musikarane. Organist Bjørn Andor Drage har i tillegg til sin klassiske bakgrunn drive med improvisasjon og populærmusikk, og Nils-Olav Johansen er ein jazzgitarist som òg har jobba mykje med balkanmusikk, mellom anna som medlem av Farmers Market.
Stilistisk er ikkje dette særleg originalt, nettopp fordi svært mange som lagar nye plater baserte på folkemusikk, gjer det ved å blanda saman impulsar frå til dømes tidlegmusikk, jazz og populærmusikk utan at det er så lett å kategorisera. Slik sett føyer plata seg inn i den store straumen av stilblanding, men ho forsvarar likevel plassen sin ved å visa korleis verdfulle tekstar og melodiar atter kan verta aktualiserte i møte med gode utøvarar.
Sigbjørn Apeland
Sigbjørn Apeland er musikar, musikkvitar og fast musikk-
meldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Folkemusikk
Susanne Lundeng, Bjørn Andor Drage og Nils-Olav Johansen:
Kimer I klokker
Heilo
Treng me eigentleg fleire juleplater? Same kva ein vil svara på det spørsmålet, er det ingen tvil om at straumen av artistar som legg ut på juleturnear og lagar nye versjonar av velkjende julesongar, ser ut til å vera endelaus.
Det som gjer Kimer I klokker-prosjektet originalt, er at repertoaret berre er basert på folketonar frå Nordland som har vore nytta til kjende julesalmar frå mellomalderhymnen «Et barn er født i Betlehem», via «Christi naaderlige fødsel» av Petter Dass til nynorske salmar av Elias Blix. Nokre av melodiane kjenner me variantar av frå andre stader i landet, men dei fleste vil verka heilt ukjende for dei fleste av oss. Og nettopp det er atter ei påminning om kor mykje god musikk som finst i form av gamle noteoppskrifter og lydbandopptak som ventar på å bli tatt i bruk.
Felespelaren Susanne Lundeng er mest kjend for – på den eine sida – høgenergiske framføringar av nordlandspols, og – på den andre sida – smektande stillferdige folketonar. Men på denne plata er ho først og fremst songar, og syngemåten er enkel og nøktern – noko som styrker tekstformidlinga.
Sjølv om dette handlar om eldre melodiar og tekstar, er arrangement og produksjon i høg grad prega av dei mangfaldige røynslene til dei tre musikarane. Organist Bjørn Andor Drage har i tillegg til sin klassiske bakgrunn drive med improvisasjon og populærmusikk, og Nils-Olav Johansen er ein jazzgitarist som òg har jobba mykje med balkanmusikk, mellom anna som medlem av Farmers Market.
Stilistisk er ikkje dette særleg originalt, nettopp fordi svært mange som lagar nye plater baserte på folkemusikk, gjer det ved å blanda saman impulsar frå til dømes tidlegmusikk, jazz og populærmusikk utan at det er så lett å kategorisera. Slik sett føyer plata seg inn i den store straumen av stilblanding, men ho forsvarar likevel plassen sin ved å visa korleis verdfulle tekstar og melodiar atter kan verta aktualiserte i møte med gode utøvarar.
Sigbjørn Apeland
Sigbjørn Apeland er musikar, musikkvitar og fast musikk-
meldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.
Alle foto: Svein Gjerdåker
Soga om stølspurka
Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.
Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.
Foto: Aurel Obreja / AP / NTB
Moldova i skvis
Frå 1. januar kjem det ikkje meir gass til Europa gjennom Ukraina. Det kan bli alvorleg for energitryggleiken i Moldova.
Gatekunsten på denne muren i Kyiv er basert på kunsten til Marija Prymatsjenko, som ukrainarane no omfamnar.
Foto via Wikimedia Commons
Naiv kunst og nøktern røyndom
Dei naivistiske dyrefigurane til Marija Prymatsjenko har blitt viktige for gjennomsnittsukrainaren, som kjempar vidare i trua på mirakel.
I november 2017 besøkte president Donald Trump kollegaen Xi Jinping i Beijing. Same året tok handelskrigen mellom USA og Kina til.
Foto: Damir Sagolj / Reuters / NTB
Det som kjem etter globaliseringa
35 år etter at Berlinmuren fall og liberalismen såg ut til å ha vunne, reiser tollmurane seg i verda.