Barn og liv
Ønskjer du å delta i debatten? Då kan du sende innlegget ditt til ordskifte@dagogtid.no
Abort
Feministar, kom på banen! Ein ideologi med «femi» i namnet kan ikkje la vere å fremje det mest feminine av alt, nemleg å bere fram barn. Me som er så modige og sterke, må prioritere barnefødslar no i ei tid der det kommersielle presset for å ha god økonomi og sjå vellukka ut er so stort at ein ikkje rekk å ta seg av dei barna som vert danna i den vellystige livsførselen.
Kan me då kalle eit foster for «barn»?
Ja. Det har snike seg inn ei oppfatning om at foster ikkje er liv laga før etter ei viss tid. Det er medisinsk feil og må tilbakevisast fort. Eit uttrykk me må vurdere korleis me brukar, er «ikkje levedyktig». Ein høyrer og les at eit til dømes ti veker gamalt foster ikkje er levedyktig. Ikkje levedyktig? Sjekk kva som skjer, då, viss det får vere i fred – etter nokre månader kjem det ut som ein sprell levande baby. Har det då ikkje levd i mellomtida? Eit lite foster er så levedyktig som det går an å vere. Det til og med veks og utviklar seg. Kven elles kan klare å leve viss nokon hindrar mattilførselen deira?
Ein meiner «ikkje levedyktig utanfor livmora». Og når ein i den daglege samfunnsdebatten utelet den presiseringa, «utanfor livmora», vil det feste seg eit inntrykk av at dei små fostera enno ikkje har livets rett.
Nokon døyr av seg sjølv i mors liv, og nokon døyr etter at dei er fødd, den sorga må me ta når ho kjem.
Det er altså barn som vert hindra i å få leve opp fordi samfunnet ikkje har den hjelpa som trengst for mora.
Den maskuline, nødvendige delen av graviditeten er allereie fortid, men mannen kan sjølvsagt vere med for fullt når barnet kjem ut. Å passe, mate og stelle barnet kan han til og med greie åleine, men nett den tida frå då fosteret vert avla til det kjem ut som baby, er det berre kvinna som står for.
«Me må rette opp maktbalansen mellom kjønna», vert det sagt. Derfor har ikkje kvinnene tid til barna. Andre kulturar ville sagt at dei tvert imot gjev frå seg sjansen til å rette opp maktbalansen når dei skuslar bort høvet til å ha ein barneflokk dei kan oppdra til samkjensle, sjølvkjensle, pågangsmot og rettferd, i ein lun heim der ein styrer tida sjølv.
Viss dette vekkjer assosiasjonar til mellomalderen, er det heilt greitt. Det er, trass alt, mykje bra med mellomalderen, som tid til å leve, respekt, glede og takksemd over å få barn.
Eg vonar at folk no framover må få rett opplysing og oppfatning av kva tid menneskelivet byrjar. Eg vonar òg at me i vanskelege situasjonar kan hjelpe kvarandre med å passe dei barna som vert til.
Anne Gunn Pettersen er pensjonert lærar.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Ønskjer du å delta i debatten? Då kan du sende innlegget ditt til ordskifte@dagogtid.no
Abort
Feministar, kom på banen! Ein ideologi med «femi» i namnet kan ikkje la vere å fremje det mest feminine av alt, nemleg å bere fram barn. Me som er så modige og sterke, må prioritere barnefødslar no i ei tid der det kommersielle presset for å ha god økonomi og sjå vellukka ut er so stort at ein ikkje rekk å ta seg av dei barna som vert danna i den vellystige livsførselen.
Kan me då kalle eit foster for «barn»?
Ja. Det har snike seg inn ei oppfatning om at foster ikkje er liv laga før etter ei viss tid. Det er medisinsk feil og må tilbakevisast fort. Eit uttrykk me må vurdere korleis me brukar, er «ikkje levedyktig». Ein høyrer og les at eit til dømes ti veker gamalt foster ikkje er levedyktig. Ikkje levedyktig? Sjekk kva som skjer, då, viss det får vere i fred – etter nokre månader kjem det ut som ein sprell levande baby. Har det då ikkje levd i mellomtida? Eit lite foster er så levedyktig som det går an å vere. Det til og med veks og utviklar seg. Kven elles kan klare å leve viss nokon hindrar mattilførselen deira?
Ein meiner «ikkje levedyktig utanfor livmora». Og når ein i den daglege samfunnsdebatten utelet den presiseringa, «utanfor livmora», vil det feste seg eit inntrykk av at dei små fostera enno ikkje har livets rett.
Nokon døyr av seg sjølv i mors liv, og nokon døyr etter at dei er fødd, den sorga må me ta når ho kjem.
Det er altså barn som vert hindra i å få leve opp fordi samfunnet ikkje har den hjelpa som trengst for mora.
Den maskuline, nødvendige delen av graviditeten er allereie fortid, men mannen kan sjølvsagt vere med for fullt når barnet kjem ut. Å passe, mate og stelle barnet kan han til og med greie åleine, men nett den tida frå då fosteret vert avla til det kjem ut som baby, er det berre kvinna som står for.
«Me må rette opp maktbalansen mellom kjønna», vert det sagt. Derfor har ikkje kvinnene tid til barna. Andre kulturar ville sagt at dei tvert imot gjev frå seg sjansen til å rette opp maktbalansen når dei skuslar bort høvet til å ha ein barneflokk dei kan oppdra til samkjensle, sjølvkjensle, pågangsmot og rettferd, i ein lun heim der ein styrer tida sjølv.
Viss dette vekkjer assosiasjonar til mellomalderen, er det heilt greitt. Det er, trass alt, mykje bra med mellomalderen, som tid til å leve, respekt, glede og takksemd over å få barn.
Eg vonar at folk no framover må få rett opplysing og oppfatning av kva tid menneskelivet byrjar. Eg vonar òg at me i vanskelege situasjonar kan hjelpe kvarandre med å passe dei barna som vert til.
Anne Gunn Pettersen er pensjonert lærar.
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.