Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Ordskifte

Havørn, sjøfugl og fisk

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen

Foto via Wikimedia Commons

Foto via Wikimedia Commons

1883
20240920
1883
20240920

Ønskjer du å delta i debatten? Då kan du sende innlegget ditt til ordskifte@dagogtid.no

Havørn

Johan Brox kommenterer i førre veke min kommentar til leiarartikkelen 16. august, men han nemner ikkje grunngjevinga for lesarbrevet mitt. Det er avisa sine meiningar som står på leiarplass. Hadde dei same meiningane kome i eit lesarinnlegg, hadde eg nok ikkje reagert på det. Alle må få meine det dei vil.

Men vi har vel ei oppfatning av kvar ei avis står i spørsmål om natur, miljø og menneskeskapte problem. Då vart den nemnde leiarartikkelen det motsette av det eg trudde Dag og Tid står for.

Metaforen om kvalane var nettopp det, ein metafor. Den største av dei alle, blåkvalen, har ikkje eingong fisk på menyen. Dei store sjøpattedyra skulle også forvaltast, og her var norsk kvalfangst fremst i verda. Alle veit korleis det gjekk. Mange tente seg rike, men dei store kvalartane vart mest utrydda. Dette er eit mørkt kapittel i norsk historie.

Det er rimeleg å tru at mangelen på mat er hovudårsaka til at sjøfuglane har dårlege levekår. Overfiske av sild, lodde og tobis kjenner vi godt til, særleg sildekollapsen på slutten av 1960-talet. Vi som har levd nokre år, hugsar godt havforskingsskipet «G.O. Sars», det andre i rekka med det namnet, som følgde sildestimane året rundt og rapporterte til fiskarane.

Resultatet av den forvaltinga vart det store samanbrotet for silda.

Spørsmålet er om vi har lært noko av tidlegare «synder». Eg tvilar på det, når vi stadig fyller havet med olje- og gassriggar, vindmøller, plast, søppel og – ikkje minst – oppdrettsanlegg.

Havørna tar både fisk og av og til ein sjøfugl, men slik er det i naturen. Kjem fisken tilbake, er det håp for sjøfuglane òg, viss det då ikkje endar slik som med geirfuglen. Men geirfuglen hadde meir enn nok mat. Naturen klarer seg nok best utan at vi alltid skal styre han. Så bruk heller børsa der ho gjer minst skade, på skytebana.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Ønskjer du å delta i debatten? Då kan du sende innlegget ditt til ordskifte@dagogtid.no

Havørn

Johan Brox kommenterer i førre veke min kommentar til leiarartikkelen 16. august, men han nemner ikkje grunngjevinga for lesarbrevet mitt. Det er avisa sine meiningar som står på leiarplass. Hadde dei same meiningane kome i eit lesarinnlegg, hadde eg nok ikkje reagert på det. Alle må få meine det dei vil.

Men vi har vel ei oppfatning av kvar ei avis står i spørsmål om natur, miljø og menneskeskapte problem. Då vart den nemnde leiarartikkelen det motsette av det eg trudde Dag og Tid står for.

Metaforen om kvalane var nettopp det, ein metafor. Den største av dei alle, blåkvalen, har ikkje eingong fisk på menyen. Dei store sjøpattedyra skulle også forvaltast, og her var norsk kvalfangst fremst i verda. Alle veit korleis det gjekk. Mange tente seg rike, men dei store kvalartane vart mest utrydda. Dette er eit mørkt kapittel i norsk historie.

Det er rimeleg å tru at mangelen på mat er hovudårsaka til at sjøfuglane har dårlege levekår. Overfiske av sild, lodde og tobis kjenner vi godt til, særleg sildekollapsen på slutten av 1960-talet. Vi som har levd nokre år, hugsar godt havforskingsskipet «G.O. Sars», det andre i rekka med det namnet, som følgde sildestimane året rundt og rapporterte til fiskarane.

Resultatet av den forvaltinga vart det store samanbrotet for silda.

Spørsmålet er om vi har lært noko av tidlegare «synder». Eg tvilar på det, når vi stadig fyller havet med olje- og gassriggar, vindmøller, plast, søppel og – ikkje minst – oppdrettsanlegg.

Havørna tar både fisk og av og til ein sjøfugl, men slik er det i naturen. Kjem fisken tilbake, er det håp for sjøfuglane òg, viss det då ikkje endar slik som med geirfuglen. Men geirfuglen hadde meir enn nok mat. Naturen klarer seg nok best utan at vi alltid skal styre han. Så bruk heller børsa der ho gjer minst skade, på skytebana.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim
Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Christiane Jordheim Larsen
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Christiane Jordheim Larsen

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis