Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Ordskifte

På sotteseng – men ikkje utan livskraft

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
1714
20181207
1714
20181207

Språk

Arne Sølvberg er noko lite pessimist for nynorsken i Dag og Tid 30. november. Det kan vel hende at nynorsken er på sotteseng, og at sunnmøringen har mista hegemoniet i NRK. Men eg tykkjer Sølvberg er vel mykje pessimist når det gjeld ordtilfanget som dominerer nynorsken.

Til dømes er han noko dialektsentrert når han skal bøya adjektivet «liten» og strandar med «litle» og «lisle», medan dei fleste vil ha små vanskar med å velja «vesle», eit ord som kanskje ikkje høyrer heime i Sølvbergs eigen dialekt. Verre skal det ikkje vera.

Like eins vert han noko trong i steget når han snakkar om «bilens hjul» og gremmer seg over garpegenitiv og slikt. Eg vil nok ikkje vera åleine om å velja «bilhjula» i dei fleste samanhengar der genitiv elles kunne vore brukt.

Det han derimot har heilt rett i, er tanken om den vestlandske «tvangstrøya». Nynorsknettet snører seg stadig tettare omkring Sogn og Fjordane, som er det einaste fylket med skriftmålet solid planta i nynorsken. I dei andre vestlandsfylka, Rogaland, Hordaland og Møre og Romsdal, er nynorsken godt og vel i mindretal (Møre og Romsdal er omtrent på vippen) når det gjeld brukarar. Ti av dei noverande fylka har inga opplæring i nynorsk i grunnskulen i det heile.

Så, nynorskfolket har god grunn til å sjå noko mindre lyst på framtida. Eg tykkjer at vestlendingane bør gå inn for å sikra seg alle rettar til å nytta nynorsken i skuleverket også i framtida, før heile greia vert spadd ut med sidemålet i motstandsfylka.

Men ingen treng ha sut for ordtilfanget i nynorsken. Det er der, rikt og mangfaldig, med meir enn nok variasjon til å dekkja alle stilartar og fagområde, for den som vil.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Språk

Arne Sølvberg er noko lite pessimist for nynorsken i Dag og Tid 30. november. Det kan vel hende at nynorsken er på sotteseng, og at sunnmøringen har mista hegemoniet i NRK. Men eg tykkjer Sølvberg er vel mykje pessimist når det gjeld ordtilfanget som dominerer nynorsken.

Til dømes er han noko dialektsentrert når han skal bøya adjektivet «liten» og strandar med «litle» og «lisle», medan dei fleste vil ha små vanskar med å velja «vesle», eit ord som kanskje ikkje høyrer heime i Sølvbergs eigen dialekt. Verre skal det ikkje vera.

Like eins vert han noko trong i steget når han snakkar om «bilens hjul» og gremmer seg over garpegenitiv og slikt. Eg vil nok ikkje vera åleine om å velja «bilhjula» i dei fleste samanhengar der genitiv elles kunne vore brukt.

Det han derimot har heilt rett i, er tanken om den vestlandske «tvangstrøya». Nynorsknettet snører seg stadig tettare omkring Sogn og Fjordane, som er det einaste fylket med skriftmålet solid planta i nynorsken. I dei andre vestlandsfylka, Rogaland, Hordaland og Møre og Romsdal, er nynorsken godt og vel i mindretal (Møre og Romsdal er omtrent på vippen) når det gjeld brukarar. Ti av dei noverande fylka har inga opplæring i nynorsk i grunnskulen i det heile.

Så, nynorskfolket har god grunn til å sjå noko mindre lyst på framtida. Eg tykkjer at vestlendingane bør gå inn for å sikra seg alle rettar til å nytta nynorsken i skuleverket også i framtida, før heile greia vert spadd ut med sidemålet i motstandsfylka.

Men ingen treng ha sut for ordtilfanget i nynorsken. Det er der, rikt og mangfaldig, med meir enn nok variasjon til å dekkja alle stilartar og fagområde, for den som vil.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim
Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Christiane Jordheim Larsen
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Christiane Jordheim Larsen

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis