VIKINGTIDA

GEIR WIGDEL

OSLO

Den danske mellomalderforskaren John H. Lind vil ha oss til å avlyse heile vikingtida i norrøn historie. Dette gjer han på grunnlag av oppdaginga si om at nemninga viking vart brukt synonymt til sjørøvar i Europa i denne tida. Men om vi burde seia «sjøfarande røvar/handelsmann frå dei nordiske landa» i staden for «viking», endrar ikkje det på sjølve fenomenet vikingferder. Eg kan ikkje sjå at dei semantiske funna hans fortel oss noko som helst nytt om reiseverksemda til dei norrøne folka i den perioden vi kallar vikingtida. Jau, han flytter kanskje tidspunktet for starten av vikingtida seks år attende til eit åtak i år 787 i staden for det meir kjende åtaket på Lindisfarne kloster i 793. Det kan knapt kallast nokon sensasjon.

Lind likar ikkje den populærframstillinga av vikingar ein finn i film og teikneseriar. Men er det eigentleg noko å bry seg med? Det er vel ingen som tek dette for historisk korrekt uansett. Like lite som vi reknar Asterix som historisk framstilling av tidleg fransk historie. Eit kuriøst eksempel han viser til, er ein gamal angelsaksisk tekst om jødane si utferd frå Egypt. Den mirakuløse passasjen gjennom Raudehavet vart gjennomført av «havvikingar» i denne teksten. Men om det var jødefolket eller faraos hær som var sjørøvarar ved dette høvet, teier forskar Lind om.