Stegane vil ikkje lesa kritikken han går imot
Jens Tvedt
Idar Stegane vil framleis ikkje ta alvorleg kritikken han har fått i boka Jens Tvedt og den frie kvinna. Der kritiserer eg han for å ha knytt Jens Tvedt til det nazistiske omgrepet «Heimatdichtung», som han i doktoravhandlinga si hentar frå den illgjetne boka Rembrandt als Erzieher. Han påstår at eg «kallar» boka (proto)nazisisk. Tyske historikarar og litteraturhistorikarar har for lenge sidan gjort klart at dette anonyme skriftet på 329 sider var protonazistisk då det kom ut i 1890. Skriftet vart straks program for ei nazi-litterær rørsle og var med og la det ideologiske grunnlaget for den nazistiske rørsla. Standardverket Deutsche Literatur im dritten Reich slår fast at denne boka er nazistisk, til liks med visse andre skrifter frå før 1918.
Stegane viser uttrykkeleg til denne boka, hentar ordet «Heimatdichtung» herifrå, der det er nok å lesa nokre sider for å få med seg programmet for Heimat-kunsten: å læra tyskarane å bli dominerande herrar i verda. Det tyske er utvida sørover og nordover. Såleis er både Rembrandt og Shakespeare utnemnde til «nordtyskarar». For at tyskarane skal få verdsherredømme, skal kunsten læra dei å hata, «hassen lernen». Stegane meiner i doktoravhandlinga at «Heimatdichtung/heimstaddikting» skal vera analytisk og objektivt vitskapleg. Eit fagleg analytisk omgrep har det aldri vore. Grovt og fatalt mistak.
Jens Tvedt og den frie kvinna, som Stegane no har skrive to innlegg imot, har han ikkje lese. Der refererer eg det han påstår eg ikkje veit, at han har fått med seg at den tyske Heimat-diktinga var nazistisk. Det pinlege er at han like fullt og utan forklaring knyter Tvedt til dette omgrepet og denne litteraturen, utan eit ord om at Jens Tvedt er forfattar av heilt anna slag.
Like grunnlaus er påstanden at Jens Tvedt var oversedd og nedvurdert av kritikken og utestengd frå den litterære institusjonen. I Jens Tvedt og den frie kvinna dokumenterer eg dette og meir til med grundige sitat og tilvisingar. Kanskje Stegane endeleg ein gong skulle lesa boka han går ut imot? Der står òg anna som kunne vera vel så interessant for gamle og nye Tvedt-lesarar.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Jens Tvedt
Idar Stegane vil framleis ikkje ta alvorleg kritikken han har fått i boka Jens Tvedt og den frie kvinna. Der kritiserer eg han for å ha knytt Jens Tvedt til det nazistiske omgrepet «Heimatdichtung», som han i doktoravhandlinga si hentar frå den illgjetne boka Rembrandt als Erzieher. Han påstår at eg «kallar» boka (proto)nazisisk. Tyske historikarar og litteraturhistorikarar har for lenge sidan gjort klart at dette anonyme skriftet på 329 sider var protonazistisk då det kom ut i 1890. Skriftet vart straks program for ei nazi-litterær rørsle og var med og la det ideologiske grunnlaget for den nazistiske rørsla. Standardverket Deutsche Literatur im dritten Reich slår fast at denne boka er nazistisk, til liks med visse andre skrifter frå før 1918.
Stegane viser uttrykkeleg til denne boka, hentar ordet «Heimatdichtung» herifrå, der det er nok å lesa nokre sider for å få med seg programmet for Heimat-kunsten: å læra tyskarane å bli dominerande herrar i verda. Det tyske er utvida sørover og nordover. Såleis er både Rembrandt og Shakespeare utnemnde til «nordtyskarar». For at tyskarane skal få verdsherredømme, skal kunsten læra dei å hata, «hassen lernen». Stegane meiner i doktoravhandlinga at «Heimatdichtung/heimstaddikting» skal vera analytisk og objektivt vitskapleg. Eit fagleg analytisk omgrep har det aldri vore. Grovt og fatalt mistak.
Jens Tvedt og den frie kvinna, som Stegane no har skrive to innlegg imot, har han ikkje lese. Der refererer eg det han påstår eg ikkje veit, at han har fått med seg at den tyske Heimat-diktinga var nazistisk. Det pinlege er at han like fullt og utan forklaring knyter Tvedt til dette omgrepet og denne litteraturen, utan eit ord om at Jens Tvedt er forfattar av heilt anna slag.
Like grunnlaus er påstanden at Jens Tvedt var oversedd og nedvurdert av kritikken og utestengd frå den litterære institusjonen. I Jens Tvedt og den frie kvinna dokumenterer eg dette og meir til med grundige sitat og tilvisingar. Kanskje Stegane endeleg ein gong skulle lesa boka han går ut imot? Der står òg anna som kunne vera vel så interessant for gamle og nye Tvedt-lesarar.
Fleire artiklar
SKULE. Kring 1450 måla Isefjordmeisteren Jesu første skuledag i kalktaket i Tuse kyrkje på Jylland. Det ville vore historisk rettare med skriftrullar av papyrus enn bøker av pergament, som prega samtida til kunstnaren.
Foto: Kalkmalerier.dk
Skriveskule ved Nilen
Skrifthistorier: Ottar Grepstad skriv om makta i skrift gjennom tusenår.
Den tyske fotografen og filmskaparen Leni Riefenstahl saman med blant andre Adolf Hitler.
Foto: NTB
Portrett av ei kvinne i flammar
Kvart år får eit knippe filmkritikarar presentera ein utvald film på Tromsø Internasjonale Filmfestival. Eg valde ein dokumentar som etter nok eit gjensyn gjer meg usikker og fascinert.
Bollar til alle – alltid: Her er det sjølvaste Slottet som deler ut 3400 bollar i høve eit kongeleg jubileum.
Foto: Lise Åserud / NTB
Kor mange syrer må til for å lage ein sjokoladebolle?
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Eit langt utdanningsløp kan by på store utfordringar for dei som har ADHD. Eit aukande antal vaksne oppsøker helsetenesta, inkludert dyre privatklinikkar, for å få ein diagnose.
Foto: Gorm Kallestad / AP / NTB
– ADHD-diagnosen skal henge høgt
Det har vore ein kraftig auke i talet på ADHD-diagnosar og bruken av ADHD-medisin dei siste åra. Blir diagnosen utvatna når kjendisar snakkar han opp?