Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Samfunn

Blått

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
1907
20180223
1907
20180223

Kvantemekanikarane slår fast at fargen i seg sjølv ikkje påverkar farten på eit objekt. At blåe bilar er raskare enn raude, kjem av at dei raude oftare blir stoppa av politiet og såleis kan tapa mykje tid på det.

Kan det då vera sant at blå skeisedrakt er raskare enn raud?

Den historiske olympiske 500-meteren til Håvard Lorentzen her om dagen motseier slett ikkje denne påstanden som i haust lak frå det norske landslaget. Rett nok hadde sørkoreanaren Cha Min-kyu, som blei ein god nummer to, òg blå drakt, men han hadde eit kvitt parti under armane som godt kan ha kosta han 0,01 sekund, og med det gullet.

Eventuelt kan det sterke løpet til Lorentzen tilskrivast ein placeboeffekt. Når løparane berre er overtydde om at dei faktisk går fortare i blått, då kan dei gjera nett det. Eller omvendt, konkurrentane kan umedvite ha byrja tenkja at blåkledde skeiseløparar er uovervinnelege, og resignert.

Overtru kan flytta fjell. Takk då Gud for vitskapen, som seier det slik det er. Ein artikkel i vitskapsmagasinet Nature hadde såleis tittelen «Psychology: Red enhances human performance in contests».

Russell A. Hill og Robert A. Barton slår der fast at raudfarge i naturen signaliserer vitalitet, testosteron og dilikt – informasjon til stor nytte for potensielle makar og rivalar. Oppslaget er illustrert med bilete av ein cubansk boksar i den kjende raude landslagsdrakta som slår ned ein blåkledd og meir tafatt konkurrent. «Me har påvist at i fleire sportsgreiner er det å kle seg i raudt knytt til betre sjansar for siger. Desse resultata indikerer ikkje berre at seksuell utveljing har påverka utviklinga når det gjeld menneskeleg reaksjon på fargar, men òg at fargen på draktene må takast omsyn til for å sikra like vilkår i idrett.»

Dei raude slår altså hardast, og evolusjonen kan med det ha lært dei blåe å beinflyga for å koma seg unna, di før og snarare di betre. Er det så enkelt?

Jox

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Kvantemekanikarane slår fast at fargen i seg sjølv ikkje påverkar farten på eit objekt. At blåe bilar er raskare enn raude, kjem av at dei raude oftare blir stoppa av politiet og såleis kan tapa mykje tid på det.

Kan det då vera sant at blå skeisedrakt er raskare enn raud?

Den historiske olympiske 500-meteren til Håvard Lorentzen her om dagen motseier slett ikkje denne påstanden som i haust lak frå det norske landslaget. Rett nok hadde sørkoreanaren Cha Min-kyu, som blei ein god nummer to, òg blå drakt, men han hadde eit kvitt parti under armane som godt kan ha kosta han 0,01 sekund, og med det gullet.

Eventuelt kan det sterke løpet til Lorentzen tilskrivast ein placeboeffekt. Når løparane berre er overtydde om at dei faktisk går fortare i blått, då kan dei gjera nett det. Eller omvendt, konkurrentane kan umedvite ha byrja tenkja at blåkledde skeiseløparar er uovervinnelege, og resignert.

Overtru kan flytta fjell. Takk då Gud for vitskapen, som seier det slik det er. Ein artikkel i vitskapsmagasinet Nature hadde såleis tittelen «Psychology: Red enhances human performance in contests».

Russell A. Hill og Robert A. Barton slår der fast at raudfarge i naturen signaliserer vitalitet, testosteron og dilikt – informasjon til stor nytte for potensielle makar og rivalar. Oppslaget er illustrert med bilete av ein cubansk boksar i den kjende raude landslagsdrakta som slår ned ein blåkledd og meir tafatt konkurrent. «Me har påvist at i fleire sportsgreiner er det å kle seg i raudt knytt til betre sjansar for siger. Desse resultata indikerer ikkje berre at seksuell utveljing har påverka utviklinga når det gjeld menneskeleg reaksjon på fargar, men òg at fargen på draktene må takast omsyn til for å sikra like vilkår i idrett.»

Dei raude slår altså hardast, og evolusjonen kan med det ha lært dei blåe å beinflyga for å koma seg unna, di før og snarare di betre. Er det så enkelt?

Jox

Emneknaggar

Fleire artiklar

Gina Tandberg er utdanna litteraturvitar og har no skrive sin første roman.

Gina Tandberg er utdanna litteraturvitar og har no skrive sin første roman.

Foto: Anna-Julia Granberg / Blunderbuss

BokMeldingar

Frisk debut

Litt forenkla kan ein seie at Gina Tandberg bygger opp eit heilt fagfelt, for så å rive det ned.

Ingvild Bræin
Gina Tandberg er utdanna litteraturvitar og har no skrive sin første roman.

Gina Tandberg er utdanna litteraturvitar og har no skrive sin første roman.

Foto: Anna-Julia Granberg / Blunderbuss

BokMeldingar

Frisk debut

Litt forenkla kan ein seie at Gina Tandberg bygger opp eit heilt fagfelt, for så å rive det ned.

Ingvild Bræin
Den tyske fotografen og filmskaparen Leni Riefenstahl saman med blant andre Adolf Hitler.

Den tyske fotografen og filmskaparen Leni Riefenstahl saman med blant andre Adolf Hitler.

Foto: NTB

FilmMeldingar
Brit Aksnes

Portrett av ei kvinne i flammar

Kvart år får eit knippe filmkritikarar presentera ein utvald film på Tromsø Internasjonale Filmfestival. Eg valde ein dokumentar som etter nok eit gjensyn gjer meg usikker og fascinert.

Bollar til alle – alltid: Her er det sjølvaste Slottet som deler ut 3400 bollar i høve eit kongeleg jubileum.

Bollar til alle – alltid: Her er det sjølvaste Slottet som deler ut 3400 bollar i høve eit kongeleg jubileum.

Foto: Lise Åserud / NTB

Frå matfatetKunnskap
Siri Helle

Kor mange syrer må til for å lage ein sjokoladebolle?

Familien Nerdrum ved garden i Stavern.

Familien Nerdrum ved garden i Stavern.

Foto: Agnete Brun / NRK

KunstKultur
Kaj Skagen

Ikkje alt er politikk

Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.

– Viss du vil ha meg til å smile, må du synge kjenningsmelodien til Laurdagsbarnetimen, seier Otto Prytz. Pilar følger med frå sofaen når vi syng: «Nå kommer barnetimen, nå kommer barnetimen, hysj, hysj, vær stille som mus...»

– Viss du vil ha meg til å smile, må du synge kjenningsmelodien til Laurdagsbarnetimen, seier Otto Prytz. Pilar følger med frå sofaen når vi syng: «Nå kommer barnetimen, nå kommer barnetimen, hysj, hysj, vær stille som mus...»

Foto: Hallgeir Opedal

Feature

Berre røre, ikkje sjå

Otto Prytz (81) er fødd blind, men takka vere ein ung franskmann blei han ikkje analfabet. Han blei akademikar.

Hallgeir Opedal
– Viss du vil ha meg til å smile, må du synge kjenningsmelodien til Laurdagsbarnetimen, seier Otto Prytz. Pilar følger med frå sofaen når vi syng: «Nå kommer barnetimen, nå kommer barnetimen, hysj, hysj, vær stille som mus...»

– Viss du vil ha meg til å smile, må du synge kjenningsmelodien til Laurdagsbarnetimen, seier Otto Prytz. Pilar følger med frå sofaen når vi syng: «Nå kommer barnetimen, nå kommer barnetimen, hysj, hysj, vær stille som mus...»

Foto: Hallgeir Opedal

Feature

Berre røre, ikkje sjå

Otto Prytz (81) er fødd blind, men takka vere ein ung franskmann blei han ikkje analfabet. Han blei akademikar.

Hallgeir Opedal

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis