Blokkjedeteknologi – ord for ord
jesper@dagogtid.no
Blokkjedeteknologien kan samanliknast med ei storstilt offentleg bokføring der alle har tilgang til den same rekneskapsboka. Kvar gong nokon vil kjøpe ein bitcoin, får andre på nettverket – såkalla «gravarar» – beskjed om å bokføre transaksjonen. Dette gjer ein ved å løyse ei avansert matematisk likning, kalla mining. Når ein har samla eit par tusen transaksjonar, vert dei lagra på ei såkalla blokk. Førstemann til å ferdigstille ei blokk stikk av med heile fortenesta.
For tida får ein gravar 6,25 nye bitcoin for kvar ny blokk. Etter kvart som tilførselen av nye bitcoin vert redusert, må transaksjonsgebyra stå for ein stadig større del av godtgjersla om nettverket skal haldast like sikkert som i dag.
Dette er den såkalla proof-of-work-metoden, arbeidsprovmetoden, som er metoden bak både bitcoin og ether. Ethereum-blokkjeda har likevel i lang tid planlagt å gå over til proof-of-stake-metoden. I staden for at mange «gravarar» hiv seg over same oppgåve, satsar ein i kryptovaluta i ein bodrunde for å få lov til å bokføre ei blokk. Algoritmen vel så ut berre éin person til å gjere jobben.
Fordelen med innsatsmetoden er at han er mykje meir effektiv med tanke på ressursbruk. Likevel meiner Svein Ølnes ved Vestlandsforsking at mykje av det opphavlege poenget forsvinn med denne metoden:
– Det er meir som det finanssystemet me kjenner i dag. Jo meir kryptovaluta du har, desto større er sjansen for å verte vald ut. Kort sagt: Dei rike vert rikare.
Fordelen ved systemet er at ingen kan sjå kva som skjuler seg bak kodane. Mange peikar difor på at kryptovalutaer er tryggare enn vanleg nettbanking. Ingen mellomledd, som til dømes ein bank, kan gripe inn i transaksjonen. I tillegg kan ingen blokker fjernast frå systemet. Difor er heile transaksjonshistoria i teorien opent tilgjengeleg for alle i heile nettverket.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
jesper@dagogtid.no
Blokkjedeteknologien kan samanliknast med ei storstilt offentleg bokføring der alle har tilgang til den same rekneskapsboka. Kvar gong nokon vil kjøpe ein bitcoin, får andre på nettverket – såkalla «gravarar» – beskjed om å bokføre transaksjonen. Dette gjer ein ved å løyse ei avansert matematisk likning, kalla mining. Når ein har samla eit par tusen transaksjonar, vert dei lagra på ei såkalla blokk. Førstemann til å ferdigstille ei blokk stikk av med heile fortenesta.
For tida får ein gravar 6,25 nye bitcoin for kvar ny blokk. Etter kvart som tilførselen av nye bitcoin vert redusert, må transaksjonsgebyra stå for ein stadig større del av godtgjersla om nettverket skal haldast like sikkert som i dag.
Dette er den såkalla proof-of-work-metoden, arbeidsprovmetoden, som er metoden bak både bitcoin og ether. Ethereum-blokkjeda har likevel i lang tid planlagt å gå over til proof-of-stake-metoden. I staden for at mange «gravarar» hiv seg over same oppgåve, satsar ein i kryptovaluta i ein bodrunde for å få lov til å bokføre ei blokk. Algoritmen vel så ut berre éin person til å gjere jobben.
Fordelen med innsatsmetoden er at han er mykje meir effektiv med tanke på ressursbruk. Likevel meiner Svein Ølnes ved Vestlandsforsking at mykje av det opphavlege poenget forsvinn med denne metoden:
– Det er meir som det finanssystemet me kjenner i dag. Jo meir kryptovaluta du har, desto større er sjansen for å verte vald ut. Kort sagt: Dei rike vert rikare.
Fordelen ved systemet er at ingen kan sjå kva som skjuler seg bak kodane. Mange peikar difor på at kryptovalutaer er tryggare enn vanleg nettbanking. Ingen mellomledd, som til dømes ein bank, kan gripe inn i transaksjonen. I tillegg kan ingen blokker fjernast frå systemet. Difor er heile transaksjonshistoria i teorien opent tilgjengeleg for alle i heile nettverket.
Fleire artiklar
Teikning: May Linn Clement
Krigen er ei ufatteleg ulukke for Ukraina. Men også for Russland er det som skjer, ein katastrofe.
Tusen dagar med russisk katastrofe
KrF-leiar Dag Inge Ulstein får ikkje Stortinget med seg på å endre retningslinjene for kjønnsundervisning i skulen.
Thomas Fure / NTB
Utfordrar kjønnsundervisninga
Norske skulebøker kan gjere elevar usikre på kva kjønn dei har, meiner KrF-leiar Dag Inge Ulstein.
Jens Stoltenberg gjekk av som generalsekretær i Nato 1. oktober. No skal han leie styringsgruppa for Bilderberg-møta.
Foto: Thomas Fure / NTB
Jens Stoltenberg blir partyfiksar for Bilderberg-møta, ein institusjon meir i utakt med samtida enn nokon gong.
Den rumenske forfattaren Mircea Cartarescu har skrive både skjønnlitteratur, lyrikk og litterære essay.
Foto: Solum Bokvennen
Mircea Cărtărescu kastar eit fortrolla lys over barndommen i Melankolien
Taiwanarar feirar nasjonaldagen 10. oktober framfor presidentbygget i Taipei.
Foto: Chiang Ying-ying / AP / NTB
Illusjonen om «eitt Kina»
Kina gjer krav på Taiwan, og Noreg anerkjenner ikkje Taiwan som sjølvstendig stat. Men kor sterkt står argumenta for at Taiwan er ein del av Kina?