Jon Hustad

jon@dagogtid.no

Komande torsdag byrjar verdsmeisterskapen i fotball for menn i Russland. Den fyrste kampen er mellom dei to store oljenasjonane Russland og Saudi-Arabia. Aksel Bergo er trenar og tilsett ved Norsk Toppfotball. Han har i tillegg arbeidd mykje med programvarer som vert nytta i fotballanalysar.

– Har fotballen endra seg sidan førre VM?

– Sjølvsagt, fotballen endrar seg heile tida. Men dei største endringane kjem etter store regelendringar, det har vi i liten grad fått sidan førre VM. Men ja, det har kome store endringar i spelet òg, og det handlar som alltid om tid og rom. Vi ser på statistikken frå dei store ligaane at det har vore langt fleire eksplosive handlingar: Når noko skjer, skjer det med stor fart og stor kraft. Det har vore fleire sprintar med kortare pausar imellom. Spelet går altså snøggare for kvart år. Det kjem vi òg til å sjå i VM.

– Det som irriterte meg i førre VM, var at sjølv om mange lag «parkerte bussen», som det heiter, så kom ikkje det naturlege svaret, nemleg fleire langskot?

– Det er heilt rett, det var eit VM med få skot. I tidlegare meisterskapar var det langt fleire. Men det trur eg handlar om ballen. Framfor kvart VM vert det alltid konstruert ein ny ball. FIFA gjer det for at spelet skal verta mindre føreseieleg. Før VM i 2010 kom det til dømes ein ball med eit nytt tyngdepunkt for at målvaktene skulle verte forvirra over ballbanen. Eg trur ballen dei laga til førre VM, vart feil. Eg er difor spent på den nye.

– Kan VM føra til endringar i spelestil?

– Ja, vi såg til dømes sist at Nederland kom med tre midtstopparar, som i tillegg dreiv meir med markering enn med sone. Den stilen har mange kopiert i ettertid. Chile på si side kom med dette flokkpresset sitt, at fleire saman dreiv med høgt press, det har òg vorte kopiert.

– Det verkar som om spelarane er i mykje betre form no. Har treningsregimet endra seg?

– Ja, men det er òg ein annan type spelarar vi ser. Vi ser av statistikken at dei spring like langt, men ikkje lenger enn før. Men når desse løpa går føre seg i sprint, vert ein i betre og betre form. Dagens spelarar er trena for ein annan type røyndom enn berre for ti år sidan. Dersom dagens norske spelarar hadde trena slik som det verkeleg gode landslaget vi hadde for tjue år sidan, hadde vi vorte gode på det vi var gode på for tjue år sidan. Dei beste laga og dei beste landa, Spania, til dømes, trenar mest mogleg kamplikt. I Noreg har vi hatt ein tendens til å låna treningsregimet til langdistanse- eller langrennsløparar, men det vert berre heilt feil.

– Dei beste spelarane vert stadig eldre, korleis kan det ha seg når fotballen vert meir eksplosiv?

– Ja, det er eit paradoks her. Men treninga har vorte mykje meir individualisert. Ronaldo, til dømes, er underlagd eit heilt eige regime og står visst opp midt på natta for å taka eit isbad. I tillegg vert spelarane fylgde mykje meir nøye, alt under kamp vert registrert. Når dei har teke dei sprintane dei kan tola, vert dei tekne av banen før dei når mettingspunktet. Men òg dette at det meste av treninga er kamplik, gjer at dei vert betre trena i det som går føre seg i ein kamp. Det vil ikkje seia at dei ikkje går i styrkeromet, dei gjer det, men då for å trena eksklusivitet, slik at dei toler meir av det under kamp. No er det heilt slutt med lik treningsmengd for alle. Alt handlar om kontroll og det å unngå skadar. Dei beste spelarane spelar to kampar i veka året rundt. I tillegg kjem landslagsturneringane. Då har ein ikkje tid til skadar.

– Til slutt, kven vinn?

– Meisterskapen er i Europa, då vinn eit lag frå Europa. Eg har som vanleg inga tru på England, dimed vert det anten Tyskland, Frankrike eller Spania.