Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Samfunn

Ein vanskeleg nabo for Kina

Kina er det landet regimet i Pyongyang ikkje kan klare seg utan. Men også for Kina er Nord-Korea eit alvorleg problem.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
2560
20170421
2560
20170421

Om nokon land skal vere i stand til å presse fram ei endring av den destruktive politikken til Nord-Korea, er det Kina. Etter at handelen med Sør-Korea stogga heilt opp, er det aller meste av utanrikshandelen til Nord-Korea med kinesarane, inkludert importen av essensielle varer som olje. Også det meste av bankverksemda til regimet i Pyongyang går gjennom Kina. Om USA skal klare å presse Nord-Korea til å gje opp atomprogrammet sitt, må truleg kinesarane med på laget.

Det er ikkje heilt utenkjeleg: Heller ikkje Kina er nøgd med den risikable politikken til Nord-Korea. Relasjonen mellom dei to kommuniststatane var ikkje hjarteleg under den kalde krigen heller. Mao skal ha vore lite glad for at Kim Il-sung invaderte Nord-Korea i 1950. Men Kina kjende seg nøydd til å gripe inn i krigen for å berge Nord-Korea frå totalt nederlag, og kinesarane skal ha mista kring 200.000 mann. Da Kim Il-Sung igjen ønskte å invadere Sør-Korea i 1975, inspirert av USAs nederlag i Vietnam, skal kinesarane ha sagt nei til å støtte han.

Irritasjon

Dei siste tiåra har Kina hatt stabilitet i Nord-Korea som mål, og har gjennom bistand og handel bidrege til å halde regimet i Pyongyang ved makta. Kinesarane har frykta brå omveltingar som kunne føre til ein stor flyktningstraum over grensa.

– Leiarane i Beijing ville nok gjerne sett eit demilitarisert, stabilt Nord-Korea som innførte marknadsreformer på same vis som andre land i regionen, meiner Stein Tønnesson. Men han tviler på at leiarane i Pyongyang vil våge ei slik opning: Det kan fort ende med at regimet fell.

– Det er stor irritasjon i Beijing over leiarskapen i Nord-Korea. Men kinesarane ønskjer seg ikkje Nord-Korea som fiende. Rakettane til Nord-Korea kan òg nå Beijing. Og Kina ønskjer definitivt ikkje eit sameint Korea, som truleg vil bli dominert av USAs allierte Sør-Korea.

Kva vil Kina gjere?

Det store spørsmålet er kor langt Kina vil gå for å leggje press på Kim Jong-un. Donald Trump, som inntil nyleg truga med toll på kinesiske importvarer til USA, har no blitt oppteken av å bli ven med Kina. Trump har hevda at Kina vil «hjelpe USA» med Nord-Korea, men ingen veit kva dette kan innebere, påpeikar Tønnesson.

– Om kinesarane vil, kan dei strupe Nord-Korea. Dei kan stenge grensa og stogge oljeleveransane og pengestraumen til landet. Dei kan òg sende styrkar til grensa for å leggje ekstra press på Kim. Men det vil vere risikabelt også for Kina.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Om nokon land skal vere i stand til å presse fram ei endring av den destruktive politikken til Nord-Korea, er det Kina. Etter at handelen med Sør-Korea stogga heilt opp, er det aller meste av utanrikshandelen til Nord-Korea med kinesarane, inkludert importen av essensielle varer som olje. Også det meste av bankverksemda til regimet i Pyongyang går gjennom Kina. Om USA skal klare å presse Nord-Korea til å gje opp atomprogrammet sitt, må truleg kinesarane med på laget.

Det er ikkje heilt utenkjeleg: Heller ikkje Kina er nøgd med den risikable politikken til Nord-Korea. Relasjonen mellom dei to kommuniststatane var ikkje hjarteleg under den kalde krigen heller. Mao skal ha vore lite glad for at Kim Il-sung invaderte Nord-Korea i 1950. Men Kina kjende seg nøydd til å gripe inn i krigen for å berge Nord-Korea frå totalt nederlag, og kinesarane skal ha mista kring 200.000 mann. Da Kim Il-Sung igjen ønskte å invadere Sør-Korea i 1975, inspirert av USAs nederlag i Vietnam, skal kinesarane ha sagt nei til å støtte han.

Irritasjon

Dei siste tiåra har Kina hatt stabilitet i Nord-Korea som mål, og har gjennom bistand og handel bidrege til å halde regimet i Pyongyang ved makta. Kinesarane har frykta brå omveltingar som kunne føre til ein stor flyktningstraum over grensa.

– Leiarane i Beijing ville nok gjerne sett eit demilitarisert, stabilt Nord-Korea som innførte marknadsreformer på same vis som andre land i regionen, meiner Stein Tønnesson. Men han tviler på at leiarane i Pyongyang vil våge ei slik opning: Det kan fort ende med at regimet fell.

– Det er stor irritasjon i Beijing over leiarskapen i Nord-Korea. Men kinesarane ønskjer seg ikkje Nord-Korea som fiende. Rakettane til Nord-Korea kan òg nå Beijing. Og Kina ønskjer definitivt ikkje eit sameint Korea, som truleg vil bli dominert av USAs allierte Sør-Korea.

Kva vil Kina gjere?

Det store spørsmålet er kor langt Kina vil gå for å leggje press på Kim Jong-un. Donald Trump, som inntil nyleg truga med toll på kinesiske importvarer til USA, har no blitt oppteken av å bli ven med Kina. Trump har hevda at Kina vil «hjelpe USA» med Nord-Korea, men ingen veit kva dette kan innebere, påpeikar Tønnesson.

– Om kinesarane vil, kan dei strupe Nord-Korea. Dei kan stenge grensa og stogge oljeleveransane og pengestraumen til landet. Dei kan òg sende styrkar til grensa for å leggje ekstra press på Kim. Men det vil vere risikabelt også for Kina.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim
Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Christiane Jordheim Larsen
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Christiane Jordheim Larsen

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis