JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Samfunn

Ikkje studert i Noreg

Det er fleire grunnar til at dei svenske tiaminstudiane kan ha interesse for norske naturforskarar.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
1536
20181109
1536
20181109

Også i Noreg har mange sjøfuglbestandar gått sterkt attende dei siste åra, inkludert ein del lokale ærfuglbestandar. Og også mange stader langs norskekysten har blåskjela forsvunne dei siste åra. Mykje av kystvatnet på norsk side av Skagerrak har dessutan opphav i Austersjøen, der dei svenske funna er gjorde. Dette gjer det tenkjeleg at fenomenet òg kan oppstå langs norskekysten.

Men til no har ingen forska på mogleg tiaminmangel i naturen i Noreg. Det er det på tide å gjere noko med, meiner Arne Follestad. Han er forskar ved Norsk institutt for naturforsking og har arbeidd mykje med ærfugl, mellom anna på Vega i Nordland.

– Vi ser at mange sjøfuglartar slit også i Noreg, og vi forstår ikkje alltid årsakene til nedgangen fullt ut. Eg synest vi bør følgje opp dei svenske studiane og sjå om tiaminmangelen kan spele inn på sjøfuglane i Noreg òg, seier Follestad.

– Om desse funna berre var gjorde i Austersjøen, kunne ein ha tenkt at det var eit lokalt miljøproblem. Men når forskarane har funne det same fenomenet på Island òg, kan det liggje ei meir universell årsak bak.

Mange stader langs norskekysten har det òg kome rapportar om at blåskjela blir borte dei siste åra. Havforskingsinstituttet har inga sikker forklaring på blåskjeldøden, men meiner det kan liggje fleire ulike årsaker bak, som sjukdom, lokal ureining eller genetiske endringar. Tiaminhypotesen er ikkje testa ut på blåskjel i Noreg.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Også i Noreg har mange sjøfuglbestandar gått sterkt attende dei siste åra, inkludert ein del lokale ærfuglbestandar. Og også mange stader langs norskekysten har blåskjela forsvunne dei siste åra. Mykje av kystvatnet på norsk side av Skagerrak har dessutan opphav i Austersjøen, der dei svenske funna er gjorde. Dette gjer det tenkjeleg at fenomenet òg kan oppstå langs norskekysten.

Men til no har ingen forska på mogleg tiaminmangel i naturen i Noreg. Det er det på tide å gjere noko med, meiner Arne Follestad. Han er forskar ved Norsk institutt for naturforsking og har arbeidd mykje med ærfugl, mellom anna på Vega i Nordland.

– Vi ser at mange sjøfuglartar slit også i Noreg, og vi forstår ikkje alltid årsakene til nedgangen fullt ut. Eg synest vi bør følgje opp dei svenske studiane og sjå om tiaminmangelen kan spele inn på sjøfuglane i Noreg òg, seier Follestad.

– Om desse funna berre var gjorde i Austersjøen, kunne ein ha tenkt at det var eit lokalt miljøproblem. Men når forskarane har funne det same fenomenet på Island òg, kan det liggje ei meir universell årsak bak.

Mange stader langs norskekysten har det òg kome rapportar om at blåskjela blir borte dei siste åra. Havforskingsinstituttet har inga sikker forklaring på blåskjeldøden, men meiner det kan liggje fleire ulike årsaker bak, som sjukdom, lokal ureining eller genetiske endringar. Tiaminhypotesen er ikkje testa ut på blåskjel i Noreg.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Tyske langdistansetog har vorte 20 prosent mindre punktlege på ti år. No får dei ikkje lenger køyre inn i Sveits om dei er forseinka. Sveitsarane fryktar at tyske tog vil skape forseinkingar på eige jarnbanenett.

Tyske langdistansetog har vorte 20 prosent mindre punktlege på ti år. No får dei ikkje lenger køyre inn i Sveits om dei er forseinka. Sveitsarane fryktar at tyske tog vil skape forseinkingar på eige jarnbanenett.

Foto via Wikimedia Commons

Samfunn

Den rustne kjempa

Tyskland treng strategiske investeringar, men både politikarar og veljarar har angst for risiko. No blir det nyval i Europas største økonomi.

Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Tyske langdistansetog har vorte 20 prosent mindre punktlege på ti år. No får dei ikkje lenger køyre inn i Sveits om dei er forseinka. Sveitsarane fryktar at tyske tog vil skape forseinkingar på eige jarnbanenett.

Tyske langdistansetog har vorte 20 prosent mindre punktlege på ti år. No får dei ikkje lenger køyre inn i Sveits om dei er forseinka. Sveitsarane fryktar at tyske tog vil skape forseinkingar på eige jarnbanenett.

Foto via Wikimedia Commons

Samfunn

Den rustne kjempa

Tyskland treng strategiske investeringar, men både politikarar og veljarar har angst for risiko. No blir det nyval i Europas største økonomi.

Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Marianne Nielsen i hovudrolla som Winnie. Gerald Pettersen spelar Willie.

Marianne Nielsen i hovudrolla som Winnie. Gerald Pettersen spelar Willie.

Foto: Sebastian Dalseide

TeaterMeldingar
Jan H. Landro

Beckett-klassikar av godt merke

Glade dager byr på ein strålande skodespelarprestasjon av Marianne Nielsen.

Ingrid Storholmen har teke utgangspunkt i eit stort datamateriale om folkehelsa i Nord-Trøndelag.

Ingrid Storholmen har teke utgangspunkt i eit stort datamateriale om folkehelsa i Nord-Trøndelag.

Foto: Merete Haseth

BokMeldingar
Hilde Vesaas

Våren over mannalivet

Ingrid Storholmen gjer tørre helsedata om til levande liv i Bloddråpetall.

Takumi (Hitoshi Omika) og dottera Hana (Ryo Nishikawa) lever eit roleg liv på bygda, som no kan få ein «glampingplass».

Takumi (Hitoshi Omika) og dottera Hana (Ryo Nishikawa) lever eit roleg liv på bygda, som no kan få ein «glampingplass».

Foto: Another World Entertainment

FilmMeldingar
Håkon Tveit

Djevelen i detaljane

By mot land er eit sentralt tema i endå ein framifrå film av Ryusuke Hamaguchi.

Ein brannmann arbeider i eit bustadområde i Odesa, som vart råka av ein sverm av russiske rakettar 17. november i år.

Ein brannmann arbeider i eit bustadområde i Odesa, som vart råka av ein sverm av russiske rakettar 17. november i år.

Foto: Bergingstenesta i Ukraina

KrigSamfunn

Putin og fullmånen

Trump har lova å få slutt på Russlands krigføring 21. januar. Spørsmålet er kor Musk og Orbán står då, og kor sint Putin er.

Andrej Kurkov
Ein brannmann arbeider i eit bustadområde i Odesa, som vart råka av ein sverm av russiske rakettar 17. november i år.

Ein brannmann arbeider i eit bustadområde i Odesa, som vart råka av ein sverm av russiske rakettar 17. november i år.

Foto: Bergingstenesta i Ukraina

KrigSamfunn

Putin og fullmånen

Trump har lova å få slutt på Russlands krigføring 21. januar. Spørsmålet er kor Musk og Orbán står då, og kor sint Putin er.

Andrej Kurkov

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis