Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Samfunn

Klima

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
1986
20181012
1986
20181012

Det er ikkje noko nytt at underskrivne er forvirra, men éin ting trudde eg i alle år at eg visste: at norsk sau og NRF-rasen var ei klimagåve til verda. Dei norske lamma går nemleg på utmarksbeite mesteparten av livet, eit beite som korkje treng oppdyrking eller gjødsling og dimed høyrer til den naturlege klima- og natursyklusen.

NRF-rasen er på si side noko så unikt i verdssamanheng som både kjøt- og mjølkerase. I dei fleste landa i verda finst det ein rase for mjølk og ein rase for kjøt. NRF kombinerer dette og vert dimed svært fôr- og klimaeffektiv. Kort sagt: Ja, norske sauer og kyr slepper ut klimagassar, som så vert tekne opp att av naturen i vekstsesongen.

Eg har ikkje forstått noko. Regjeringa fortel i statsbudsjettet at dei ser føre seg å kutta 2,7 millionar tonn CO2-ekvivalentar gjennom redusert konsum av raudt kjøt fram mot 2030. Eg plar lita på offentlege dokument og særleg statsbudsjettet. Men om vi reduserer produksjonen av NRF- og sauekjøt, kvar vert CO2-en av då? Når planter rotnar, slepper dei ut CO2. Når dyr et plantene, slepper dyra ut CO2-en. Korleis vert det til ein samla reduksjon om plantene slepp ut CO2-en direkte? Produserer sauer og kyr meir avgassar enn det den samla energien dei tek til seg, tillèt?

Så kan ein seia at skogen kjem til å taka over kulturbeita og dei dyrka markene. Ja, det er rett. Og skog bind CO2 mykje lenger enn gras og fôrplanter. Eg ser det. Men eitt av satsingsområda til denne regjeringa er å halda oppe kulturlandskap. Og då kan vel ikkje skogen veksa fritt likevel?

Trøysta for dei som ikkje forstår dette, får vera at landbruksbudsjettet skal få ein rekordauke på 5,4 prosent. Det skal gå til å gjera oss meir sjølvforsynte med mellom anna oksekjøt, som vi no importerer i stor mon. Det vil føra til langt fleire ammekyr, som slepper ut mykje meir klimagassar enn NRF-kyr. Trur eg.

Skattefritaket for taxfree, som fører til langt høgre CO2-utslepp enn vi elles ville hatt, skal derimot halda fram.

JH

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Det er ikkje noko nytt at underskrivne er forvirra, men éin ting trudde eg i alle år at eg visste: at norsk sau og NRF-rasen var ei klimagåve til verda. Dei norske lamma går nemleg på utmarksbeite mesteparten av livet, eit beite som korkje treng oppdyrking eller gjødsling og dimed høyrer til den naturlege klima- og natursyklusen.

NRF-rasen er på si side noko så unikt i verdssamanheng som både kjøt- og mjølkerase. I dei fleste landa i verda finst det ein rase for mjølk og ein rase for kjøt. NRF kombinerer dette og vert dimed svært fôr- og klimaeffektiv. Kort sagt: Ja, norske sauer og kyr slepper ut klimagassar, som så vert tekne opp att av naturen i vekstsesongen.

Eg har ikkje forstått noko. Regjeringa fortel i statsbudsjettet at dei ser føre seg å kutta 2,7 millionar tonn CO2-ekvivalentar gjennom redusert konsum av raudt kjøt fram mot 2030. Eg plar lita på offentlege dokument og særleg statsbudsjettet. Men om vi reduserer produksjonen av NRF- og sauekjøt, kvar vert CO2-en av då? Når planter rotnar, slepper dei ut CO2. Når dyr et plantene, slepper dyra ut CO2-en. Korleis vert det til ein samla reduksjon om plantene slepp ut CO2-en direkte? Produserer sauer og kyr meir avgassar enn det den samla energien dei tek til seg, tillèt?

Så kan ein seia at skogen kjem til å taka over kulturbeita og dei dyrka markene. Ja, det er rett. Og skog bind CO2 mykje lenger enn gras og fôrplanter. Eg ser det. Men eitt av satsingsområda til denne regjeringa er å halda oppe kulturlandskap. Og då kan vel ikkje skogen veksa fritt likevel?

Trøysta for dei som ikkje forstår dette, får vera at landbruksbudsjettet skal få ein rekordauke på 5,4 prosent. Det skal gå til å gjera oss meir sjølvforsynte med mellom anna oksekjøt, som vi no importerer i stor mon. Det vil føra til langt fleire ammekyr, som slepper ut mykje meir klimagassar enn NRF-kyr. Trur eg.

Skattefritaket for taxfree, som fører til langt høgre CO2-utslepp enn vi elles ville hatt, skal derimot halda fram.

JH

Emneknaggar

Fleire artiklar

Eit russisk droneåtak råkar ei bustadblokk i Kyiv 10. januar.

Eit russisk droneåtak råkar ei bustadblokk i Kyiv 10. januar.

Foto: Gleb Garanich / Reuters / NTB

KrigSamfunn

Ingen Uber i Belarus

Å forstyrre GPS-system handlar ikkje berre om å forvirre russiske dronar. Det gjeld å dirigere dei slik at dei forlèt ukrainsk luftrom fullstendig.

Andrej Kurkov
Eit russisk droneåtak råkar ei bustadblokk i Kyiv 10. januar.

Eit russisk droneåtak råkar ei bustadblokk i Kyiv 10. januar.

Foto: Gleb Garanich / Reuters / NTB

KrigSamfunn

Ingen Uber i Belarus

Å forstyrre GPS-system handlar ikkje berre om å forvirre russiske dronar. Det gjeld å dirigere dei slik at dei forlèt ukrainsk luftrom fullstendig.

Andrej Kurkov
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn
Christiane Jordheim Larsen

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Afghanarane som spelar i filmen til Raha Amirfazli og Alireza Ghasemi, har flykta frå Iran.

Afghanarane som spelar i filmen til Raha Amirfazli og Alireza Ghasemi, har flykta frå Iran.

Foto frå filmen

FilmMeldingar
Håkon Tveit

Filmglede

Det er alltid kjekt å opne det nye året med mykje film.

Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.

Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.

Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund

UtdanningSamfunn
Sigurd Arnekleiv Bækkelund

Framandspråka forsvinn

Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim
Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis