Kommentar

Vidar Ystad

vidar@dagogtid.no

Dette er også det einaste punktet for kritikk der komiteen er samla i det komiteen viser til i fråsegna frå Sivilombodsmannen. Utan denne fråsegna, som var framprovosert av ein klage mot Nærings- og fiskeridepartementet frå Dag og Tid mot hemmeleghaldet av søknaden, hadde den samrøystes kritikken truleg ikkje kome.

Kritikkverdig

Under klagebehandlinga peika vi nettopp på at det er ekstra grunn til innsyn når det er ein regjeringskollega som, i strid med fast statsskikk, søker ei ny offentleg stilling. Dette slo også Sivilombodsmannen fast i fråsegna si, medan næringsministeren hadde argumentert sterkt imot.

Kritikken råkar både næringsminister Iselin Nybø (V), som valde å hemmeleghalde søknaden heilt til Bakke-Jensen vart utnemnd, og Bakke-Jensen (H) sjølv, som bad om å få vere anonym. Men kritikken råkar også statsminister Erna Solberg (H) som må ha vore klar over at søknaden vart halden hemmeleg heilt til utnemninga skjedde meir enn tre månadar etter at søknaden var levert. Solberg godkjende at Bakke-Jensen søkte, før søknaden vart levert.

Under høyringa om saka i kontrollkomiteen 9. april i år gav statsminister Solberg uttrykk for at søknaden ikkje burde vore hemmeleghalden. Det synspunktet verkar tilpassa avgjerda frå Sivilombodsmannen, når ho må ha vore klar over at søknaden faktisk vart hemmeleghalden. Ho må i det minste ha undra seg over at søknaden ikkje vart kjend – utan å handle.

Brot med partilina

At ein statsråd frå Venstre – av alle parti – har valt å hemmeleghalde ein søknad frå ein kollega på ei toppleiarstilling i staten, inneber det eit brot mot det partiet har stått for i alle år. Venstre er det partiet som framfor noko anna har ivra for innsyn i offentlege dokument. Partiet var også imot innskrenking i innsynet i søkarlister då stortingsfleirtalet gjorde vedtak om det ved tusenårsskiftet, etter 30 år med fullt innsyn i alle søkarlister til offentlege stillingar.

Etter den handteringsmåten utnemninga av Bakke-Jensen fekk, er det grunnlag for å reise spørsmålet om denne framgangsmåten nettopp vart vald for å sikre at Bakke-Jensen skulle få jobben som fiskeridirektør. Det er all grunn til å tru at det ville ha blitt mykje oppstyr med offentleg debatt straks søknaden hans vart kjend, både om kameraderi og kvalifikasjonar.

Med bakgrunn i korleis Nærings- og fiskeridepartementet argumenterte mot innsynskravet frå Dag og Tid under klagebehandlinga hjå Sivilombodsmannen, er det tydeleg at departementet innsåg nettopp dette. Det gjer hemmeleghaldet til Venstre-statsråden endå meir problematisk.

Fleirtalet i komiteen, representantane frå Ap, Sp og SV, meiner at «sjølvrekruttering» er kritikkverdig, og at Bakke-Jensen ikkje skulle ha vore utnemnd. Men dei får truleg ikkje fleirtal når saka kjem til votering 9. juni, om ikkje nokre Frp-arar bryt ut og fylgjer Carl I. Hagen, som gjennom Dag og Tid tidlegare har retta sterk kritikk mot «sjølvrekrutteringspraksisen» til Solberg-regjeringa.

Vidar Ystad er journalist og fast skribent i Dag og Tid.