Ideen bak passiv investering, såkalla indeksforvalting, er ein idé eg har omfamna med fynd og klem. I Dag og Tid har vi ei relativt god pensjonsavtale, det som vert kalla innskotspensjon. 7 prosent av inntekta vår vert kvart år sett av til pensjon.

Om du er særs ivrig, kan du til og med forvalta desse pengane sjølv. Eg har sett alt inn i eit globalt indeksfond. For 0,3 prosent av det som står på pensjonskontoen og som Dag og Tid betaler, er eg eksponert for nesten alle dei store selskapa på verdas børsar.

Det vert kan henda litt feil å seia «alle» dei store selskapa. Slike indeksfond held seg for det meste nokså langt unna selskap i Kina og sjølvsagt Russland. Men i alle høve er børsane i New York så store at dei representerer over 60 prosent av verdas børsnoterte selskap.

Indeksfond er det som vert kalla «visdomen til flokken». Når mange nok meiner at selskap har den og den verdien, er det meir klokt enn det einskilde personar som går mot flokken, meiner. No har eg kome i tvil om flokken har rett. Verkeleg.

Kva er til dømes det fjerde største selskapet mellom dei selskapa indeksfondet mitt har investert i? Det er Tesla, som er verdt meir enn alle dei store vestlege oljeselskapa til saman. Då kan vi læra oss eit omgrep som heiter price-earning ratio som vert forkorta til P/E mellom finansfolk. Det fortel oss kor mykje aksjen kostar i høve til fortenesta. Vel enkelt, har aksjen ein P/E på 10, er prisen på aksjen ti gonger så høg som det årlege overskotet.

Equinor, med den prisen som er på gass og olje no, har ein P/E på 5,2, om dei får det overskotet dei ligg an til å få i 2022. Om vi tek utgangspunkt i 2021, er P/E-en på 9,5. Equinor og dei andre vestlege oljeselskap trykker pengar.

Kva P/E har Tesla? 93,79. Apple, som er verdas mest verdifulle selskap, har ein P/E på 23,9, og verst av alt, Twitter ligg på 132. Alle desse selskapa er eg tungt inne i.

Men indeksfondet mitt har ikkje ein einaste aksje i amerikanske oljeselskap, og ingen i Equinor, av di dei er «klima­uvenlege». Eg skal selja meg ut av det indeksfondet. Flokken er idiotar.

JH