Puch
Ein dag såg eg naboen trilla inn i tunet ein gamal moped, ein Puch som han hadde arva etter faren. Ein kuriositet for naboen og for andre, men for meg var det som å møta seg sjølv i døra! Rettare sagt, som å møta ein snautt 50 år yngre versjon av seg sjølv i døra, ein konfirmant. Mopeden var den same, ein MS 50 modell 1958. Med to gir og pedalar.
Kul var han ikkje, og den teite hjelmen som følgde med, hjelpte lite, men kva gjorde det? Så lenge mopeden gjekk, og gjekk, og eg slapp å gå.
Slik eg minnest det, gjekk heile konfirmasjonskapitalen med til å kjøpa denne mopeden brukt av ein nabogut som sjølv hadde rykt opp i avdelinga for lett motorsykkel. Konfirmasjonen min var stort sett over etter det obligatoriske programmet i kyrkja, blådressen kunne bytast ut med ein meir høveleg i bevernylon som truleg var, som alt anna der i bygda, stole på kraftverket. Kjensla av fridom då eg kunne skreva over og trø i gang mitt eige køyretøy, kor vesalt det enn var, var så overveldande at eg gløymer aldri den stunda. (Sjølv om eg til så lenge måtte køyra på bøen, for eg vanta framleis skilt og, for den del, lovleg alder.)
Sidan har eg ofte tenkt på kva som i dag kunne gje ei slik kjensle av eufori (om ein dristar seg til å sjå vekk frå kvinner, born, barneborn osb.). Kva i 2023 kan måla seg med ein 58-modell Puch med to gir og trøder som kosta eit par tusen konfirmasjonskroner i 1974?
Førre veke fekk eg svar!
Svaret kom i form av ein Toyota Land Cruiser. Som sjølvsagt ikkje var ny, for då ville han kosta trekvart million og såleis gjeve fleire sorger enn gleder. Min Land Cruiser j9 er av 1998-modell, køyrd 323.000 kilometer, og så godt som utan plett og lyte. Han kosta om lag det same som Puch-en – omrekna i 1974-kroner – ein konfirmasjonskapital.
På den måten stadfeste eg også den usagde konfirmasjonslovnaden til meg sjølv om eit mobilt og fossilbrensledrive liv med rekkjevidd over alle grenser. No også over stokk og stein.
Sayonara!
Jox
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Ein dag såg eg naboen trilla inn i tunet ein gamal moped, ein Puch som han hadde arva etter faren. Ein kuriositet for naboen og for andre, men for meg var det som å møta seg sjølv i døra! Rettare sagt, som å møta ein snautt 50 år yngre versjon av seg sjølv i døra, ein konfirmant. Mopeden var den same, ein MS 50 modell 1958. Med to gir og pedalar.
Kul var han ikkje, og den teite hjelmen som følgde med, hjelpte lite, men kva gjorde det? Så lenge mopeden gjekk, og gjekk, og eg slapp å gå.
Slik eg minnest det, gjekk heile konfirmasjonskapitalen med til å kjøpa denne mopeden brukt av ein nabogut som sjølv hadde rykt opp i avdelinga for lett motorsykkel. Konfirmasjonen min var stort sett over etter det obligatoriske programmet i kyrkja, blådressen kunne bytast ut med ein meir høveleg i bevernylon som truleg var, som alt anna der i bygda, stole på kraftverket. Kjensla av fridom då eg kunne skreva over og trø i gang mitt eige køyretøy, kor vesalt det enn var, var så overveldande at eg gløymer aldri den stunda. (Sjølv om eg til så lenge måtte køyra på bøen, for eg vanta framleis skilt og, for den del, lovleg alder.)
Sidan har eg ofte tenkt på kva som i dag kunne gje ei slik kjensle av eufori (om ein dristar seg til å sjå vekk frå kvinner, born, barneborn osb.). Kva i 2023 kan måla seg med ein 58-modell Puch med to gir og trøder som kosta eit par tusen konfirmasjonskroner i 1974?
Førre veke fekk eg svar!
Svaret kom i form av ein Toyota Land Cruiser. Som sjølvsagt ikkje var ny, for då ville han kosta trekvart million og såleis gjeve fleire sorger enn gleder. Min Land Cruiser j9 er av 1998-modell, køyrd 323.000 kilometer, og så godt som utan plett og lyte. Han kosta om lag det same som Puch-en – omrekna i 1974-kroner – ein konfirmasjonskapital.
På den måten stadfeste eg også den usagde konfirmasjonslovnaden til meg sjølv om eit mobilt og fossilbrensledrive liv med rekkjevidd over alle grenser. No også over stokk og stein.
Sayonara!
Jox
Fleire artiklar
Morten Søberg er direktør for samfunnskontakt i SpareBank 1 og har skrive fleire essaysamlingar om økonomi, politikk og skriftkultur.
Foto: Spartacus
Fall og vekst i Sør-Atlanteren
Morten Søberg er best når han ser vidare enn pengestellet.
I heimen sin på Norneshaugane ved Sogndal har Idar Mo forfatta eit hundretal innlegg om norsk samferdslepolitikk, dei fleste om uforstanden i satsinga på jernbanen.
Foto: Per Anders Todal
Talknusaren og den store avsporinga
For Idar Mo i Sogndal er ikkje buss for tog noko å sukke over. Det er framtida.
Tanya Nedasjkivska i Butsja i Ukraina sørger over ektemannen, som var mellom dei mange myrda sivilistane som russiske invasjonsstyrkar på retrett lèt etter seg langs gatene i 2022.
Foto: Rodrigo Abd / AP / NTB
«Utan den militære støtta ville Ukraina i dag vore okkupert av Russland.»
Kart: Anders Skoglund, Norsk Polarinstitutt
Arvingane til Amundsen
Om lag 200 menneske vitjar Sørpolen kvart år. Denne sesongen sette fire nordmenn av garde på ski. Ikkje alle kom fram.
Hübner (t.v.) mot verdsmeister Karpov i 1979.
Foto: Rob Croes / Anefo
Doktor utan fjas
Den mest akademiske sjakkspelaren i historia døydde sundag 5. januar, 76 år gamal.