Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Lita skriftSamfunn

Tapet

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
1958
20241108
1958
20241108

– Eg har limband her, sa eg til ein kollega som etterlyste tape.

Etterpå slo det meg kor talande ordet limband er jamført med tape. Det engelske låneordet er for lengst kome inn i norsk, og det har fleire tydingar. Det er synonym til lydband eller kassett, og så har vi verbet å tape, miste eller gå glipp av noko.

Ungdommen no til dags går glipp av fleire gode, norske ord. Når eg påstår noko slikt, er det sjølvsagt fordi eg har nådd middagshøgda, men frå middagshøgda er det godt utsyn til engelske brør og systrer til norske ord. Kven er det som seier stemnemøte no til dags, når det korte ordet date sparer ein for fleire stavingar? På norsk har vi forresten det korte ordet vift, men det å vere på vift, altså vere ute og more seg eller til og med vere på galeien, som ordboka påstår, inneber ikkje nødvendigvis noko stemnemøte.

Nei, mange talande ord er nok nærare ei gravferd enn eit stemnemøte. Kven seier reknemaskin i våre dagar? Summa summarum reknar eg med at kalkulatoren på mobil og datamaskin er komen for å bli. Orda PC og laptop, som til og med står i ordboka, har meir eller mindre erstatta den trauste berbare datamaskina.

Langbukse, kortbukse og stuttbrok er vel knapt i bruk, men gjett kva som står i ordboka no: kosebukse. Underbukse blir kalla boksarshorts eller truse og strømpebukse tights. Nynorskordboka har forresten ein artig definisjon av ordet strømpebukse: klesplagg med strømper og truse i eitt.

Dersom du balar med noko, får du tak i ein sakførar lenger? Kvar har det blitt av handduken og lommeduken? Er det berre Kleenex som skal tørke tårer og snott heretter? Kvar tok bladfyken, bladstova og bladstyraren vegen?

At mange ord går i gløymeboka, er eit tap. Men tapet kan ein gjere noko med. Om nokon skulle lure på kva eg har på tapeten, er svaret følgjande: Eg ynskjer meg remser med gamle, gode, talande ord limte oppetter og nedetter vegger. Som einkvan sa ein gong: «Evig eies kun det tapetserte.»

Tiriltunga

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

– Eg har limband her, sa eg til ein kollega som etterlyste tape.

Etterpå slo det meg kor talande ordet limband er jamført med tape. Det engelske låneordet er for lengst kome inn i norsk, og det har fleire tydingar. Det er synonym til lydband eller kassett, og så har vi verbet å tape, miste eller gå glipp av noko.

Ungdommen no til dags går glipp av fleire gode, norske ord. Når eg påstår noko slikt, er det sjølvsagt fordi eg har nådd middagshøgda, men frå middagshøgda er det godt utsyn til engelske brør og systrer til norske ord. Kven er det som seier stemnemøte no til dags, når det korte ordet date sparer ein for fleire stavingar? På norsk har vi forresten det korte ordet vift, men det å vere på vift, altså vere ute og more seg eller til og med vere på galeien, som ordboka påstår, inneber ikkje nødvendigvis noko stemnemøte.

Nei, mange talande ord er nok nærare ei gravferd enn eit stemnemøte. Kven seier reknemaskin i våre dagar? Summa summarum reknar eg med at kalkulatoren på mobil og datamaskin er komen for å bli. Orda PC og laptop, som til og med står i ordboka, har meir eller mindre erstatta den trauste berbare datamaskina.

Langbukse, kortbukse og stuttbrok er vel knapt i bruk, men gjett kva som står i ordboka no: kosebukse. Underbukse blir kalla boksarshorts eller truse og strømpebukse tights. Nynorskordboka har forresten ein artig definisjon av ordet strømpebukse: klesplagg med strømper og truse i eitt.

Dersom du balar med noko, får du tak i ein sakførar lenger? Kvar har det blitt av handduken og lommeduken? Er det berre Kleenex som skal tørke tårer og snott heretter? Kvar tok bladfyken, bladstova og bladstyraren vegen?

At mange ord går i gløymeboka, er eit tap. Men tapet kan ein gjere noko med. Om nokon skulle lure på kva eg har på tapeten, er svaret følgjande: Eg ynskjer meg remser med gamle, gode, talande ord limte oppetter og nedetter vegger. Som einkvan sa ein gong: «Evig eies kun det tapetserte.»

Tiriltunga

Emneknaggar

Fleire artiklar

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim
Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Christiane Jordheim Larsen
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Christiane Jordheim Larsen

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis