Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Lita skriftSamfunn

Tastaturutur

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
1921
20211022
1921
20211022

Måndag vart noko fluidum av tvilsamt opphav sølt på PC-tastaturrada vår. Slik utur var vi støtt og stadig plaga av då vi var ungdommar og drakk cola og åt chips framfor datamaskina; no når vi har mognast, må slikt kallast flautt.

I byrjinga funka alt fint, takk og lov. Sjølv om kontaktflata på kvar tastaturknast var litt klam, lystra han kvart kakk frå ihuga fingrar.

Så byrja bokstavrada øvst å visna, og snart svikta hyppigast nytta bokstav i norsk totalt. Og sjølvsagt går skrivinga trått utan hovudvokal. Ord som sakn blir for svakt; fantomsår i datamaskina, må slikt kunna kallast.

Datamaskina vår blir snart ti år, og ho har i lang tid kunna kallast klar for utskifting, så løysinga var opplagd: No må klimaomsyn og miljøsamvit vika – vi må kjøpa ny maskin.

Så vakna all trass: Aldri skal noko bokstavsymbol få stansa skaparkrafta vår! Vi snakkar faktisk om slappast uttala vokal i norsk. Han fordrar knapt noka artikulasjonskraft. Vokalar, især vår manko, må nærmast kallast lingvistikkvakuum. I abjadspråk som arabisk kan skrivarar visstnok uttrykkja alt utan vokalar. Då må vi kunna formidla noko vitig utan vokalar på norsk òg.

Skal manko på vokalar av lågast slag stansa småskriftspalta?

Litt tilpassing må riktig nok til, som å satsa på a-infinitiv, bruka a i all bøying når nynorsknorma opnar for a, og gå for hankjønn i pluralis og hokjønn i singularis på substantivsida.

I byrjinga var skriving utan hovudvokal sann fryd, sjølv om ho var tøff. Faktisk har slik vanlagnad pirra skaparkrafta og gjort oss ivrig på å laga nyord som datamaskintastatursøl, substantivbøyingssvik og sjølvsagt vokalmankofrustrasjon.

Når sanninga skal fram, må vi tilstå at vi saknar vokalpingla vår. Vi får knapt uttrykt alt vi har på hjarta, og jakta på avløysarord gir nok av bomskot.

Så pingla vinn til slutt: No går vi rakt til PC-lækjar og tryglar han om å blåsa liv i datamaskinas sårt sakna vokalsymbol.

obo

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Måndag vart noko fluidum av tvilsamt opphav sølt på PC-tastaturrada vår. Slik utur var vi støtt og stadig plaga av då vi var ungdommar og drakk cola og åt chips framfor datamaskina; no når vi har mognast, må slikt kallast flautt.

I byrjinga funka alt fint, takk og lov. Sjølv om kontaktflata på kvar tastaturknast var litt klam, lystra han kvart kakk frå ihuga fingrar.

Så byrja bokstavrada øvst å visna, og snart svikta hyppigast nytta bokstav i norsk totalt. Og sjølvsagt går skrivinga trått utan hovudvokal. Ord som sakn blir for svakt; fantomsår i datamaskina, må slikt kunna kallast.

Datamaskina vår blir snart ti år, og ho har i lang tid kunna kallast klar for utskifting, så løysinga var opplagd: No må klimaomsyn og miljøsamvit vika – vi må kjøpa ny maskin.

Så vakna all trass: Aldri skal noko bokstavsymbol få stansa skaparkrafta vår! Vi snakkar faktisk om slappast uttala vokal i norsk. Han fordrar knapt noka artikulasjonskraft. Vokalar, især vår manko, må nærmast kallast lingvistikkvakuum. I abjadspråk som arabisk kan skrivarar visstnok uttrykkja alt utan vokalar. Då må vi kunna formidla noko vitig utan vokalar på norsk òg.

Skal manko på vokalar av lågast slag stansa småskriftspalta?

Litt tilpassing må riktig nok til, som å satsa på a-infinitiv, bruka a i all bøying når nynorsknorma opnar for a, og gå for hankjønn i pluralis og hokjønn i singularis på substantivsida.

I byrjinga var skriving utan hovudvokal sann fryd, sjølv om ho var tøff. Faktisk har slik vanlagnad pirra skaparkrafta og gjort oss ivrig på å laga nyord som datamaskintastatursøl, substantivbøyingssvik og sjølvsagt vokalmankofrustrasjon.

Når sanninga skal fram, må vi tilstå at vi saknar vokalpingla vår. Vi får knapt uttrykt alt vi har på hjarta, og jakta på avløysarord gir nok av bomskot.

Så pingla vinn til slutt: No går vi rakt til PC-lækjar og tryglar han om å blåsa liv i datamaskinas sårt sakna vokalsymbol.

obo

Fleire artiklar

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim
Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Christiane Jordheim Larsen
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Christiane Jordheim Larsen

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis