Trua
– Å, me har vel alle litt av den der sorten, sa han.
Temaet var tvangstankar. Skal ein bli kvitt dei for godt, kan ein ikkje brenna inne med dei. Tvangstankar må røykjast ut, la han til. Eller skrivast ut, som det heiter i lauget.
Tvangstanken eg fyrst merkte, kom medan eg var liten og låg på sjukehus. Der var det lettare å sovna, kjende eg, dersom eg la meg som panter, og då med ei viss overhøgd, som i ei utilgjengeleg hole i fjellveggen. Frå opninga kunne eg sjå alle, ingen kunne sjå meg. Då sovna eg tvert.
Denne tanken balla på seg – snart var eg ikkje katt, men kamuflert soldat som ikkje berre gøymer seg, men òg kan slå attende med eit forsvarsåtak eller to, om det trengst, for i tankearsenalet finst mitraljøse på tofot, og stundom heil ein firling med 12,7 og rikeleg med ammunisjon og sporlys.
Tøft, men den teknologiske utviklinga har no gjort også slike våpen gamaldagse. Med varmesøkjande (natt)kamera ser fienden meg for tida lenge før eg seg han. Om eg ikkje kamuflerer også kroppstemperaturen, men då blir det lett mykje rigging – og lite svevn.
På badet dreiv eg også i mange år på liknande vis. Eg har vakse frå slikt tull no, sjølvsagt, og kastar no utan vidare heile mitraljøsa ned i ein tenkt smeltedigel, der han raskt løyser seg opp og forsvinn. Borte!
Så no sit eg der då, på dass, uvæpna, open. Rasjonell.
Og tenkjer: Kva om nokon skyt på meg? Ein skremmande tanke på kva som helst bad, men ikkje minst på mitt, der eg har lagt flis til den store gullmedaljen overalt kor eg har kome til. Eg ser tydeleg føre meg korleis om så berre ei einsleg kule gjennom panel og membran mot mørtel på innsida av glasert keramikk kan vera katastrofal for alle i rommet. Då må dei flislagde veggene klest med tenkt tømmer, i ein fart, men det kan vera lettare sagt enn gjort utan skikkeleg spikarslag ... Men sandsekker fungerer, i eit mageknipetak, om ein berre har trua.
Jox
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
– Å, me har vel alle litt av den der sorten, sa han.
Temaet var tvangstankar. Skal ein bli kvitt dei for godt, kan ein ikkje brenna inne med dei. Tvangstankar må røykjast ut, la han til. Eller skrivast ut, som det heiter i lauget.
Tvangstanken eg fyrst merkte, kom medan eg var liten og låg på sjukehus. Der var det lettare å sovna, kjende eg, dersom eg la meg som panter, og då med ei viss overhøgd, som i ei utilgjengeleg hole i fjellveggen. Frå opninga kunne eg sjå alle, ingen kunne sjå meg. Då sovna eg tvert.
Denne tanken balla på seg – snart var eg ikkje katt, men kamuflert soldat som ikkje berre gøymer seg, men òg kan slå attende med eit forsvarsåtak eller to, om det trengst, for i tankearsenalet finst mitraljøse på tofot, og stundom heil ein firling med 12,7 og rikeleg med ammunisjon og sporlys.
Tøft, men den teknologiske utviklinga har no gjort også slike våpen gamaldagse. Med varmesøkjande (natt)kamera ser fienden meg for tida lenge før eg seg han. Om eg ikkje kamuflerer også kroppstemperaturen, men då blir det lett mykje rigging – og lite svevn.
På badet dreiv eg også i mange år på liknande vis. Eg har vakse frå slikt tull no, sjølvsagt, og kastar no utan vidare heile mitraljøsa ned i ein tenkt smeltedigel, der han raskt løyser seg opp og forsvinn. Borte!
Så no sit eg der då, på dass, uvæpna, open. Rasjonell.
Og tenkjer: Kva om nokon skyt på meg? Ein skremmande tanke på kva som helst bad, men ikkje minst på mitt, der eg har lagt flis til den store gullmedaljen overalt kor eg har kome til. Eg ser tydeleg føre meg korleis om så berre ei einsleg kule gjennom panel og membran mot mørtel på innsida av glasert keramikk kan vera katastrofal for alle i rommet. Då må dei flislagde veggene klest med tenkt tømmer, i ein fart, men det kan vera lettare sagt enn gjort utan skikkeleg spikarslag ... Men sandsekker fungerer, i eit mageknipetak, om ein berre har trua.
Jox
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.