Meiner Tyrkia kan vere på veg ut av Nato
Erdogan har berre nasjonalismen att å spele på, seier Tyrkia-kjennar Einar Wigen.
At Tyrkia ville slå til mot YPG no, var inga overrasking, meiner Einar Wigen. Han er postdoktor ved Institutt for kulturstudiar og orientalske språk ved UiO, med tyrkisk historie og politikk som spesialfelt.
– USA har hatt ein veldig kortsiktig strategi i Syria. Amerikanarane væpna YPG, som er tett forbundne med PKK. Og desse våpena vil bli brukte mot Tyrkia seinare, det er det liten tvil om. Det er mykje paranoia i Tyrkia, men dette var ikkje utslag av paranoia. Det låg i korta at så snart IS var slått, ville tyrkarane slå til mot YPG.
Likevel trur Wigen at den eigenrådige Erdogan kan ha gjort eit stort mistak med den nye innmarsjen i Syria.
– Erdogan har vikla seg inn i noko Nato-landa ikkje kan vere med på. Tyrkarane har ikkje lenger gode kanalar til andre land i alliansen, og det blir vanskeleg å avstemme politikken. Dette kan til slutt bere ut av Nato. Erdogan har gjort seg så umogleg at folk ikkje høyrer på han. Etter at han mellom anna kalla Angela Merkel for nazist, er det vanskeleg å ta han alvorleg.
Mista støtta
Erdogan har i tillegg mista støtta frå mange av dei nettverka som hjelpte han til makta, påpeikar Wigen, ikkje minst den store organisasjonen til predikanten Fethullah Gülen. Erdogan og Gülen kom i open konflikt i 2013. Den USA-busette Gülen har ein arrestordre på seg heime i Tyrkia, og Erdogan ser på han som ein farleg fiende.
– Da partiet AKP voks fram, var dei tyrkiske islamistane svært gode til å lage nettverk. Dette var ei brei rørsle som inkluderte mange forretningsfolk. Dei var med på å gjere Istanbul til eit finanssentrum og fekk dei multinasjonale selskapa inn. Veldig mange støtta opp om det politiske prosjektet og ønskte at Tyrkia skulle lukkast, seier Wigen.
– No har Erdogan gått etter mange av nettverka som før var viktige for han, han har drive store utreinskingar og kasta mange i fengsel. Tyrkia har bygd opp posisjonen sin gjennom mjuk makt. No står Erdogan att med den harde makta til militæret, og han har berre nasjonalismen å spele på. Men det er få i Tyrkia som ikkje er nasjonalistar, og det er lett å vinne oppslutnad ved å gå laus på kurdarane.
Ein slu taktikar
Vi bør ikkje leggje for stor vekt på Erdogans retoriske bruk av det osmanske riket, meiner Wigen.
– Det er mest nostalgi og illusjonar, eit slags «Make Turkey great again». Erdogan er taktisk slu, men ingen veit kva det langsiktige målet hans er. Det ser berre ut til å auke hans eiga makt. Erdogan ser nok seg sjølv som ein slags sultan.
Wigen ser ikkje lyst på utsiktene for Erdogans Tyrkia.
– Når makta blir samla hos ein person, blir systemet svært sårbart. Du blir avhengig av nokre få menneske, gjerne ja-seiarar, og det gjev dårleg grunnlag for kloke avgjerder. Erdogan ser ikkje ut til å tenkje langsiktig. Det er ingen heilskap i politikken i Tyrkia, og lite som tyder på langsiktig planlegging, meiner Einar Wigen.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
At Tyrkia ville slå til mot YPG no, var inga overrasking, meiner Einar Wigen. Han er postdoktor ved Institutt for kulturstudiar og orientalske språk ved UiO, med tyrkisk historie og politikk som spesialfelt.
– USA har hatt ein veldig kortsiktig strategi i Syria. Amerikanarane væpna YPG, som er tett forbundne med PKK. Og desse våpena vil bli brukte mot Tyrkia seinare, det er det liten tvil om. Det er mykje paranoia i Tyrkia, men dette var ikkje utslag av paranoia. Det låg i korta at så snart IS var slått, ville tyrkarane slå til mot YPG.
Likevel trur Wigen at den eigenrådige Erdogan kan ha gjort eit stort mistak med den nye innmarsjen i Syria.
– Erdogan har vikla seg inn i noko Nato-landa ikkje kan vere med på. Tyrkarane har ikkje lenger gode kanalar til andre land i alliansen, og det blir vanskeleg å avstemme politikken. Dette kan til slutt bere ut av Nato. Erdogan har gjort seg så umogleg at folk ikkje høyrer på han. Etter at han mellom anna kalla Angela Merkel for nazist, er det vanskeleg å ta han alvorleg.
Mista støtta
Erdogan har i tillegg mista støtta frå mange av dei nettverka som hjelpte han til makta, påpeikar Wigen, ikkje minst den store organisasjonen til predikanten Fethullah Gülen. Erdogan og Gülen kom i open konflikt i 2013. Den USA-busette Gülen har ein arrestordre på seg heime i Tyrkia, og Erdogan ser på han som ein farleg fiende.
– Da partiet AKP voks fram, var dei tyrkiske islamistane svært gode til å lage nettverk. Dette var ei brei rørsle som inkluderte mange forretningsfolk. Dei var med på å gjere Istanbul til eit finanssentrum og fekk dei multinasjonale selskapa inn. Veldig mange støtta opp om det politiske prosjektet og ønskte at Tyrkia skulle lukkast, seier Wigen.
– No har Erdogan gått etter mange av nettverka som før var viktige for han, han har drive store utreinskingar og kasta mange i fengsel. Tyrkia har bygd opp posisjonen sin gjennom mjuk makt. No står Erdogan att med den harde makta til militæret, og han har berre nasjonalismen å spele på. Men det er få i Tyrkia som ikkje er nasjonalistar, og det er lett å vinne oppslutnad ved å gå laus på kurdarane.
Ein slu taktikar
Vi bør ikkje leggje for stor vekt på Erdogans retoriske bruk av det osmanske riket, meiner Wigen.
– Det er mest nostalgi og illusjonar, eit slags «Make Turkey great again». Erdogan er taktisk slu, men ingen veit kva det langsiktige målet hans er. Det ser berre ut til å auke hans eiga makt. Erdogan ser nok seg sjølv som ein slags sultan.
Wigen ser ikkje lyst på utsiktene for Erdogans Tyrkia.
– Når makta blir samla hos ein person, blir systemet svært sårbart. Du blir avhengig av nokre få menneske, gjerne ja-seiarar, og det gjev dårleg grunnlag for kloke avgjerder. Erdogan ser ikkje ut til å tenkje langsiktig. Det er ingen heilskap i politikken i Tyrkia, og lite som tyder på langsiktig planlegging, meiner Einar Wigen.
– Erdogan er taktisk slu,
men ingen veit kva det lang-
siktige målet hans er.
Einar Wigen, Tyrkia-kjennar
Fleire artiklar
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.
Foto: Christiane Jordheim Larsen
Alle auge på Grønland
NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk.
Afghanarane som spelar i filmen til Raha Amirfazli og Alireza Ghasemi, har flykta frå Iran.
Foto frå filmen
Filmglede
Det er alltid kjekt å opne det nye året med mykje film.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.