Raftoprisen til polske Adam Bodnar
EU har ein pågåande straffeprosess mot Polen etter at den polske nasjonalforsamlinga vedtok ein omstridd reform, som EU-kommisjonen meiner kan føre til at domstolane vert underlagde politisk kontroll.
No er den polske juristen og ombodsmannen for menneskerettar, Adam Bodnar, tildelt Raftoprisen for å ha sett søkjelyset på den avgjerande rolla sjølvstendige ombodsmannsinstitusjonar spelar for menneskerettar, både i Polen og i andre land, der aktørar og institusjonar som vernar om grunnleggjande rettar, er under åtak. Juryen skriv at Bodnar har vore ein tydeleg talsmann for demokrati og ein forsvarar av minoritetar og menneskerettar. Raftoprisen vart oppretta i 1986 og er oppkalla etter professor og fredsaktivist Thorolf Rafto.
1700 døde og sakna
Nær 85.500 flyktningar og migrantar har kryssa Middelhavet og kome til Europa i år. Det syner dei nyaste tala frå FNs høgkommissær for flyktningar, UNHCR. Trafikken over Middelhavet har gått kraftig ned etter at Europa sperra grensene, frå over ein million flyktningar og migrantar i 2015, til like over 362.000 i 2016 og 172.000 i 2017.
Tala for i år inkluderer 80.546 personar som har teke seg over havet til Italia, Hellas, Spania eller Kypros og 4908 som har kome via land til Spania. 1719 personar er i same periode rapporterte døde eller sakna i forsøket på å kome til Europa. Det er framleis syrarar som utgjer den største gruppa personar som kjem via middelhavsområdet.
Kinesisk sinne over svensk satire
Den kinesiske ambassaden i Stockholm har skulda svenske SVT for å spreie rasisme og framandfiendtlegheit etter eit innslag på satireprogrammet Svenska Nyheter førre fredag. I programmet vert det harselert med ein episode der tre kinesiske turistar vart avviste frå ein vandrarheim i Stockholm og måtte fjernast av politiet då dei ikkje ville gå friviljug. Svenska Nyheter laga så ein fiktiv informasjonsfilm til kinesiske turistar til Sverige, derkinesarane råd om å ikkje gjere ifrå seg utanfor historiske bygningar og at om dei ser nokon lufte hunden, er det ikkje fordi dei nett har vore og kjøpt lunsj. Den kinesiske ambassaden kallar filmen ei fornærming og eit vondsinna åtak mot Kina og det kinesiske folket, og har bede om ei unnskyldning frå både SVT og programmet Svenska Nyheter.
eva@dagogtid.no
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Raftoprisen til polske Adam Bodnar
EU har ein pågåande straffeprosess mot Polen etter at den polske nasjonalforsamlinga vedtok ein omstridd reform, som EU-kommisjonen meiner kan føre til at domstolane vert underlagde politisk kontroll.
No er den polske juristen og ombodsmannen for menneskerettar, Adam Bodnar, tildelt Raftoprisen for å ha sett søkjelyset på den avgjerande rolla sjølvstendige ombodsmannsinstitusjonar spelar for menneskerettar, både i Polen og i andre land, der aktørar og institusjonar som vernar om grunnleggjande rettar, er under åtak. Juryen skriv at Bodnar har vore ein tydeleg talsmann for demokrati og ein forsvarar av minoritetar og menneskerettar. Raftoprisen vart oppretta i 1986 og er oppkalla etter professor og fredsaktivist Thorolf Rafto.
1700 døde og sakna
Nær 85.500 flyktningar og migrantar har kryssa Middelhavet og kome til Europa i år. Det syner dei nyaste tala frå FNs høgkommissær for flyktningar, UNHCR. Trafikken over Middelhavet har gått kraftig ned etter at Europa sperra grensene, frå over ein million flyktningar og migrantar i 2015, til like over 362.000 i 2016 og 172.000 i 2017.
Tala for i år inkluderer 80.546 personar som har teke seg over havet til Italia, Hellas, Spania eller Kypros og 4908 som har kome via land til Spania. 1719 personar er i same periode rapporterte døde eller sakna i forsøket på å kome til Europa. Det er framleis syrarar som utgjer den største gruppa personar som kjem via middelhavsområdet.
Kinesisk sinne over svensk satire
Den kinesiske ambassaden i Stockholm har skulda svenske SVT for å spreie rasisme og framandfiendtlegheit etter eit innslag på satireprogrammet Svenska Nyheter førre fredag. I programmet vert det harselert med ein episode der tre kinesiske turistar vart avviste frå ein vandrarheim i Stockholm og måtte fjernast av politiet då dei ikkje ville gå friviljug. Svenska Nyheter laga så ein fiktiv informasjonsfilm til kinesiske turistar til Sverige, derkinesarane råd om å ikkje gjere ifrå seg utanfor historiske bygningar og at om dei ser nokon lufte hunden, er det ikkje fordi dei nett har vore og kjøpt lunsj. Den kinesiske ambassaden kallar filmen ei fornærming og eit vondsinna åtak mot Kina og det kinesiske folket, og har bede om ei unnskyldning frå både SVT og programmet Svenska Nyheter.
eva@dagogtid.no
Fleire artiklar
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.
Foto: Christiane Jordheim Larsen
Alle auge på Grønland
NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk.
Afghanarane som spelar i filmen til Raha Amirfazli og Alireza Ghasemi, har flykta frå Iran.
Foto frå filmen
Filmglede
Det er alltid kjekt å opne det nye året med mykje film.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.