Bannskap på den smale vegen
Kristeleg Folkepartis evige dilemma: kompromisslaus sekt eller nådelaus pragmatikk.
KrF-leiar Olaug Bollestad mellom nestleiarane Dag-Inge Ulstein og Ingelin Noresjø.
.Foto: Javad Parsa / NTB
hompland@online.no
Olaug Vervik Bollestad (60) blir framstilt som ein mjuk overgangsfigur mellom tre ungfolar: den ivrige, lett raudnande og taleføre Knut Arild Hareide, den falne Kjell Ingolf Ropstad frå guterommet på Evje og Hareide-kloninga Dag-Inge Ulstein, som sa nei denne gongen og ventar på at hans tid er inne før partiets tid er ute.
Han var også litt lyseraud før han fekk bistand i den blå regjeringa, er like ivrig og intens som Hareide, men utan same ambisjon om å vera ein spøkefugl.
VERTINNA SER ikkje bort frå at det er forhasta å spå at Bollestad blir ei overgangsløysing. Etter at partiet måtte nøya seg med henne, er tvilarane i ferd med å venda om og bli disiplar. Dei feira 60-årsdagen hennar så grundig at dei ikkje hadde høve til å meina noko om president Hansens pendling.
Bollestad kan syna seg å vera noko anna og meir enn ein god kristen, ei ikkje-kvotert og godt vaksen kvinne med ein koseleg dialekt frå kjernelandet langs kysten i sørvest og fjord- og dalstrøka innanfor. Då Ole Torp gjorde henne til fast gjest i studio, var det fordi ho har ein X-faktor som går gjennom skjermen.
Bollestad er ein intensiv og omfamnande klemmar, og mange har eit svakt punkt for slikt. Til og med hardbarka og kyniske reporterar som er eldre enn ho, kan oppfatta Bollestad som eit inkluderande og trøystande bestemorsfang med ein trygg barm.
BYRÅSJEFEN MINNER om at bak Mor Godhjertas glade versjon er det ein beinhard maktpolitikar – som då det ekstraordinære fylkesårsmøtet i Rogaland påla delegatar å svikta overtyding og samvit og røysta mot Hareides vegval. Alle som har gått på søndagsskule, veit at det ikkje er nokon søndagsskule: Der er det makta som rår, og på dommens dag er det rett tru som tel.
KRISTELEG FOLKEPARTI har før klart å justera imaget og løfta seg ut av dødsskuggens dal. Midtbanespelaren Kjell Magne Bondevik røykte ein feit sigar i tradisjonen etter onkel Kjell. Valgerd Svarstad Haugland let det swinga og naut eit lite glas raudvin. Bollestad har mønstra på akuttmottaket og skal driva livsvern av eit parti som har grunnstøytt mot sperregrensa.
På Instagram, der ho har fleire følgjarar enn partiet har røyster, presenterer ho seg med Larkin-mann i bar overkropp. Ho har også slått seg på bannskap med kristeleg vri: så langt har ho piskatrø, pinadø, herrepitter og fader meg på repertoaret.
Bollestad har karismatiske nådegåver i intimitetssfæren, meiner Vertinna. Men ho lar seg ikkje lokka ut i freisting av folkelege talemåtar og forsonande dekkoperasjonar, og ho finn støtte for varsemda i eit intervju i Aftenposten. Der tok Bollestad kvart femte minutt opp att sitt kompromisslause credo: Politikk er pragmatikk.
VERTINNA HAR MERKA seg at biskopane og dei styrande kadrane i den opne folkekyrkja ikkje er på det sporet, for dei hallar stadig meir mot det grøne og raude. Ho tviler også på om det dogmatiske baklandet er på line med den friske, rause, mjuke og kristen-bannande Bollestad, som vil dela ut kondom gratis. Vertinna kjenner dei lesande lusene på gangen og reknar med at dei berre gøymer seg på bedehusa, faldar hendene i bøn og ventar på høve til omkampar. Eller vender om til meir dogmatiske kristenparti.
Valet for Kristeleg Folkeparti står mellom å gå den smale vegen og forskansa seg i ein salig og svinnande flokk, eller leita etter ein breiare veg ved å tona ned det kultur- og verdispesifikke og tilpassa seg tidsånda og den politiske røynda. Spørsmålet er kvar dei skal stå ein gong: som sekt eller som samlingsparti for utkantane av sentrum? Det er den draumen Kjell Magne Bondevik framleis ber på, sjølv om både son og soneson har falle frå.
VERTINNA ER I SLAG denne veka. Ho er misnøgd med at ho ikkje har fått fram sitt syn på Stoltenberg junior som sentralbanksjef med meir. Og ho lar seg ikkje stagga av sjeføkonomar, politisk redaktør Skartveit i VG og profesjonelle lobbyistar som skuldar sånne som henne for å vera smålege og konspiratoriske.
Vertinna er vonbroten over at Bjørn Erik Thon blei utnemnd til nytt likestillings- og diskrimineringsombod (LDO), sjølv om han er ein kvalifisert vandrepokal etter å ha vore statssekretær og tent sine åremål som forbrukarombod og datatilsynsdirektør. Ho vil ikkje trettast om dette i stova på pensjonatet, men meiner at når regjeringa først trøytta ut søkarane for at statsråden skulle få tid til å områ seg, kunne dei ha venta litt til, til det er avklart kva det blir til med den heimvendande Nato-Stoltenberg.
Etter Vertinnas syn blei han diskriminert og forbigått då han ikkje blei kalla som LDO, for der ville han ha vore sjølvskriven og høgt kvalifisert som tidlegare leiar av mannsrolleutvalet (1986–1990). Der har det også vore ein avgått statsråd før – utan at det førte til habilitetsproblem, for det ombodet har rett til å masa, men er utan utøvande makt. Det ville ha vore ei passande månelanding.
BYRÅSJEFEN HØYRER at Stoltenberg bak kulissane er svært aktiv på jobbmarknaden. Nyleg dukka han opp på eit lystig treff med direktøren og andre frå seniorkohorten i Statistisk sentralbyrå. Der minte han om at han har permisjon frå ei forskarstilling med eige cellekontor i SSB, og fagforeiningsmedlemskapet er halde i hevd.
Det fekk han bekrefta, men med ei tilleggsopplysning: avdelinga og arbeidsplassen er flytta til ope kontorlandskap i Kongsvinger – meir enn fire mil frå Bankplassen og bustaden i Oslo.
Andreas Hompland er sosiolog og skribent.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
hompland@online.no
Olaug Vervik Bollestad (60) blir framstilt som ein mjuk overgangsfigur mellom tre ungfolar: den ivrige, lett raudnande og taleføre Knut Arild Hareide, den falne Kjell Ingolf Ropstad frå guterommet på Evje og Hareide-kloninga Dag-Inge Ulstein, som sa nei denne gongen og ventar på at hans tid er inne før partiets tid er ute.
Han var også litt lyseraud før han fekk bistand i den blå regjeringa, er like ivrig og intens som Hareide, men utan same ambisjon om å vera ein spøkefugl.
VERTINNA SER ikkje bort frå at det er forhasta å spå at Bollestad blir ei overgangsløysing. Etter at partiet måtte nøya seg med henne, er tvilarane i ferd med å venda om og bli disiplar. Dei feira 60-årsdagen hennar så grundig at dei ikkje hadde høve til å meina noko om president Hansens pendling.
Bollestad kan syna seg å vera noko anna og meir enn ein god kristen, ei ikkje-kvotert og godt vaksen kvinne med ein koseleg dialekt frå kjernelandet langs kysten i sørvest og fjord- og dalstrøka innanfor. Då Ole Torp gjorde henne til fast gjest i studio, var det fordi ho har ein X-faktor som går gjennom skjermen.
Bollestad er ein intensiv og omfamnande klemmar, og mange har eit svakt punkt for slikt. Til og med hardbarka og kyniske reporterar som er eldre enn ho, kan oppfatta Bollestad som eit inkluderande og trøystande bestemorsfang med ein trygg barm.
BYRÅSJEFEN MINNER om at bak Mor Godhjertas glade versjon er det ein beinhard maktpolitikar – som då det ekstraordinære fylkesårsmøtet i Rogaland påla delegatar å svikta overtyding og samvit og røysta mot Hareides vegval. Alle som har gått på søndagsskule, veit at det ikkje er nokon søndagsskule: Der er det makta som rår, og på dommens dag er det rett tru som tel.
KRISTELEG FOLKEPARTI har før klart å justera imaget og løfta seg ut av dødsskuggens dal. Midtbanespelaren Kjell Magne Bondevik røykte ein feit sigar i tradisjonen etter onkel Kjell. Valgerd Svarstad Haugland let det swinga og naut eit lite glas raudvin. Bollestad har mønstra på akuttmottaket og skal driva livsvern av eit parti som har grunnstøytt mot sperregrensa.
På Instagram, der ho har fleire følgjarar enn partiet har røyster, presenterer ho seg med Larkin-mann i bar overkropp. Ho har også slått seg på bannskap med kristeleg vri: så langt har ho piskatrø, pinadø, herrepitter og fader meg på repertoaret.
Bollestad har karismatiske nådegåver i intimitetssfæren, meiner Vertinna. Men ho lar seg ikkje lokka ut i freisting av folkelege talemåtar og forsonande dekkoperasjonar, og ho finn støtte for varsemda i eit intervju i Aftenposten. Der tok Bollestad kvart femte minutt opp att sitt kompromisslause credo: Politikk er pragmatikk.
VERTINNA HAR MERKA seg at biskopane og dei styrande kadrane i den opne folkekyrkja ikkje er på det sporet, for dei hallar stadig meir mot det grøne og raude. Ho tviler også på om det dogmatiske baklandet er på line med den friske, rause, mjuke og kristen-bannande Bollestad, som vil dela ut kondom gratis. Vertinna kjenner dei lesande lusene på gangen og reknar med at dei berre gøymer seg på bedehusa, faldar hendene i bøn og ventar på høve til omkampar. Eller vender om til meir dogmatiske kristenparti.
Valet for Kristeleg Folkeparti står mellom å gå den smale vegen og forskansa seg i ein salig og svinnande flokk, eller leita etter ein breiare veg ved å tona ned det kultur- og verdispesifikke og tilpassa seg tidsånda og den politiske røynda. Spørsmålet er kvar dei skal stå ein gong: som sekt eller som samlingsparti for utkantane av sentrum? Det er den draumen Kjell Magne Bondevik framleis ber på, sjølv om både son og soneson har falle frå.
VERTINNA ER I SLAG denne veka. Ho er misnøgd med at ho ikkje har fått fram sitt syn på Stoltenberg junior som sentralbanksjef med meir. Og ho lar seg ikkje stagga av sjeføkonomar, politisk redaktør Skartveit i VG og profesjonelle lobbyistar som skuldar sånne som henne for å vera smålege og konspiratoriske.
Vertinna er vonbroten over at Bjørn Erik Thon blei utnemnd til nytt likestillings- og diskrimineringsombod (LDO), sjølv om han er ein kvalifisert vandrepokal etter å ha vore statssekretær og tent sine åremål som forbrukarombod og datatilsynsdirektør. Ho vil ikkje trettast om dette i stova på pensjonatet, men meiner at når regjeringa først trøytta ut søkarane for at statsråden skulle få tid til å områ seg, kunne dei ha venta litt til, til det er avklart kva det blir til med den heimvendande Nato-Stoltenberg.
Etter Vertinnas syn blei han diskriminert og forbigått då han ikkje blei kalla som LDO, for der ville han ha vore sjølvskriven og høgt kvalifisert som tidlegare leiar av mannsrolleutvalet (1986–1990). Der har det også vore ein avgått statsråd før – utan at det førte til habilitetsproblem, for det ombodet har rett til å masa, men er utan utøvande makt. Det ville ha vore ei passande månelanding.
BYRÅSJEFEN HØYRER at Stoltenberg bak kulissane er svært aktiv på jobbmarknaden. Nyleg dukka han opp på eit lystig treff med direktøren og andre frå seniorkohorten i Statistisk sentralbyrå. Der minte han om at han har permisjon frå ei forskarstilling med eige cellekontor i SSB, og fagforeiningsmedlemskapet er halde i hevd.
Det fekk han bekrefta, men med ei tilleggsopplysning: avdelinga og arbeidsplassen er flytta til ope kontorlandskap i Kongsvinger – meir enn fire mil frå Bankplassen og bustaden i Oslo.
Andreas Hompland er sosiolog og skribent.
Alle som har gått på søndagsskule,
veit at det ikkje er nokon søndagsskule.
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.