Snjòv
– Kvinne, kvar er din brodd?
Mannen slo ut med armane og sette auga i meg der eg med frykta hengande oppunder kalde øyreflippar lét skorne gli som ski over det islagde fortauet. Og det sjølv om Oslo kommune skryter av å ha slege den gamle grusrekorden frå vinteren 2009: Til no har dei strødd 22.000 tonn grus på 100 mil med fortau. Kva hjelper det når grusen er frosen inn i isen og lurer ein gammal fotgjengar med dårleg djupnesyn?
Før var det morsomt med sne er tittelen på eit De Lillos-album. Eg stemmer gjerne i det, sjølv om sne er eit framandord.
Myten om at inuittane har 200 ord for snø, lever vel, men det er fjøra som vart til fem høns, eller snøballen som byrja å rulle ... Bladet Illustrert Vitenskap knuser denne myten og skriv at det på Vest-Grønland finst to hovudord for snø: qanik som er snø i lufta, og aput som er snø på bakken. Dei fleste språk har eit hovudord for snø og ei rad variantar, som tørrsnø, laussnø og kornsnø, skriv bladet.
I norske dialektar finst det mange variantar av snø. Svogeren min frå Sel i Gudbrandsdalen seier sjog. Kollegaen frå Helgeland seier sny. Kollegaen frå ytre Sunnmøre seier snøv. Kollegaen frå Nordmøre seier ganske bokstavtru snø. Kollegaen frå Jæren seier at i den grad ho opplevde snø i oppveksten, var det rennedrev, altså snøfok. Sjefen frå Voss seier snjo, og no nærmar vi oss indre sunnmørske fjordstrok. Vi seier nemleg snjòv med ei blanding av ø- og å-lyd og ein nj-lyd som får meg til å tenkje på russisk. Det kan òg minne om det engelske ordet snow.
Ordet is har vel få dialekt-
variantar, tenkjer eg medan eg stavrar meg over glanisen i Pilestredet. Han har vel rett, mannen, som meinte at eg burde skaffe meg broddar, men eg kjenner meg ikkje gammal nok og vil heller pigge av enn å vere med i den knatrande klikken.
Eg kan likevel kome til å fortryte på det: Best som eg går der, ligg eg der, og då står eg der.
Tiriltunga
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
– Kvinne, kvar er din brodd?
Mannen slo ut med armane og sette auga i meg der eg med frykta hengande oppunder kalde øyreflippar lét skorne gli som ski over det islagde fortauet. Og det sjølv om Oslo kommune skryter av å ha slege den gamle grusrekorden frå vinteren 2009: Til no har dei strødd 22.000 tonn grus på 100 mil med fortau. Kva hjelper det når grusen er frosen inn i isen og lurer ein gammal fotgjengar med dårleg djupnesyn?
Før var det morsomt med sne er tittelen på eit De Lillos-album. Eg stemmer gjerne i det, sjølv om sne er eit framandord.
Myten om at inuittane har 200 ord for snø, lever vel, men det er fjøra som vart til fem høns, eller snøballen som byrja å rulle ... Bladet Illustrert Vitenskap knuser denne myten og skriv at det på Vest-Grønland finst to hovudord for snø: qanik som er snø i lufta, og aput som er snø på bakken. Dei fleste språk har eit hovudord for snø og ei rad variantar, som tørrsnø, laussnø og kornsnø, skriv bladet.
I norske dialektar finst det mange variantar av snø. Svogeren min frå Sel i Gudbrandsdalen seier sjog. Kollegaen frå Helgeland seier sny. Kollegaen frå ytre Sunnmøre seier snøv. Kollegaen frå Nordmøre seier ganske bokstavtru snø. Kollegaen frå Jæren seier at i den grad ho opplevde snø i oppveksten, var det rennedrev, altså snøfok. Sjefen frå Voss seier snjo, og no nærmar vi oss indre sunnmørske fjordstrok. Vi seier nemleg snjòv med ei blanding av ø- og å-lyd og ein nj-lyd som får meg til å tenkje på russisk. Det kan òg minne om det engelske ordet snow.
Ordet is har vel få dialekt-
variantar, tenkjer eg medan eg stavrar meg over glanisen i Pilestredet. Han har vel rett, mannen, som meinte at eg burde skaffe meg broddar, men eg kjenner meg ikkje gammal nok og vil heller pigge av enn å vere med i den knatrande klikken.
Eg kan likevel kome til å fortryte på det: Best som eg går der, ligg eg der, og då står eg der.
Tiriltunga
Fleire artiklar
Dyrlegen kjem
Joachim Cooder er kjend som perkusjonist frå fleire utgivingar saman med opphavet, Ry Cooder.
Foto: Amanda Charchian
Motellet til drøymaren
Joachim Cooder opnar dørene til sju musikalske rom.
Det kjæraste eg har? Min ser ikkje slik ut, men eg er ganske glad i han, ja.
Foto via Wikimedia Commons
Smørbutten min får du nok aldri
Ei flygande badstove skal få ny heim, sit det nokon inni alt?
Foto: Maren Bø
Badstovene tek av
Det er interessant korleis badstove inne kan vere så ut, mens badstove ute er så in.
Morgonfrisk fersking
«Ein kan kjenna seg frisk og sterk, vera åndsfrisk eller endåtil frisk som ein fisk, friskna til, verta frisk att frå sjukdomen og heilt friskmeld.»