Sjølv om skatteflyktningen John Fredriksen er «møkk lei» av Noreg, har selskapa hans vore flittige brukarar av norske garantiordningar.
Dei utflagga skipa til John Fredriksen har ikkje hatt noko imot garantien frå den norske staten.
Foto: Ints Kalnins / Reuters / NTB scanpix
Ein skulle tru at riggselskapet Seadrill, med John Fredriksen som storeigar, hadde eit heller kjølig forhold til den norske staten. På 2000-talet valde Seadrill, som dei fleste norske riggselskap, å flagge ut til lågskattland, fordi dei ikkje lenger fekk nyte godt av den låge reiarskatten. Fredriksen valde å bli kypriotisk statsborgar i 2006, og tok med seg milliardformuen sin. Han har mellom anna uttalt at han var «møkk lei» av Noreg, og at heimlandet gjorde han sjuk.
Nytta flittig
Men den djupe misnøya med Noreg har ikkje hindra Fredriksen-dominerte selskap som Seadrill i å nytte seg svært flittig av dei norske ordningane for eksportfinansiering. Berre det brasilianske oljeselskapet Petrobras har fått meir i garantiar frå Giek enn Seadrill har. I 2013 åleine gav Giek Seadrill garantiar for 3,3 milliardar kroner for utstyr til tre boreskip som vart bygde i Korea. Desse garantiane er openbert ikkje berre til hjelp for dei norske eksportbedriftene; dei er svært verdifulle for riggselskapa, som opererer i ein risikabel bransje med store svingingar.
Tom kasse
I mange år var Seadrill ei gullkanta forretning, som betalte ut enorme utbyte til aksjonærane. Så seint som i 2014 var dei samla utbyta frå Seadrill på kring 12 milliardar kroner. Så fall oljeprisen bratt, og Seadrill hadde sett av langt frå nok pengar til å kunne handtere krisa som kom. I år etter år hadde selskapet i staden valt å prioritere nyinvesteringar og utbyte. I februar i år skreiv Dagens Næringsliv at Seadrill er tyngd av ei uhandterleg gjeld på 116 milliardar kroner, og kjempar for å overleve.
Krisa i Seadrill inneber at Giek truleg må stå ved garantiane sine, og bruke norske skattekroner for å dekkje opp delar av tapa til det utflagga selskapet. Kor mykje det blir, veit vi ikkje enno. Men den norske staten har jo heldigvis ei djup kjelde å hente pengar frå.
Som konsulentane i Menon Economics skreiv i ei evaluering av Giek i fjor: «Ettersom staten (…) kan øke inntektene gjennom høyere skatter dersom tapene blir store kan statlige garantiinstitutter som Giek påta seg høyere risiko enn private aktører i markedet.»
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Ein skulle tru at riggselskapet Seadrill, med John Fredriksen som storeigar, hadde eit heller kjølig forhold til den norske staten. På 2000-talet valde Seadrill, som dei fleste norske riggselskap, å flagge ut til lågskattland, fordi dei ikkje lenger fekk nyte godt av den låge reiarskatten. Fredriksen valde å bli kypriotisk statsborgar i 2006, og tok med seg milliardformuen sin. Han har mellom anna uttalt at han var «møkk lei» av Noreg, og at heimlandet gjorde han sjuk.
Nytta flittig
Men den djupe misnøya med Noreg har ikkje hindra Fredriksen-dominerte selskap som Seadrill i å nytte seg svært flittig av dei norske ordningane for eksportfinansiering. Berre det brasilianske oljeselskapet Petrobras har fått meir i garantiar frå Giek enn Seadrill har. I 2013 åleine gav Giek Seadrill garantiar for 3,3 milliardar kroner for utstyr til tre boreskip som vart bygde i Korea. Desse garantiane er openbert ikkje berre til hjelp for dei norske eksportbedriftene; dei er svært verdifulle for riggselskapa, som opererer i ein risikabel bransje med store svingingar.
Tom kasse
I mange år var Seadrill ei gullkanta forretning, som betalte ut enorme utbyte til aksjonærane. Så seint som i 2014 var dei samla utbyta frå Seadrill på kring 12 milliardar kroner. Så fall oljeprisen bratt, og Seadrill hadde sett av langt frå nok pengar til å kunne handtere krisa som kom. I år etter år hadde selskapet i staden valt å prioritere nyinvesteringar og utbyte. I februar i år skreiv Dagens Næringsliv at Seadrill er tyngd av ei uhandterleg gjeld på 116 milliardar kroner, og kjempar for å overleve.
Krisa i Seadrill inneber at Giek truleg må stå ved garantiane sine, og bruke norske skattekroner for å dekkje opp delar av tapa til det utflagga selskapet. Kor mykje det blir, veit vi ikkje enno. Men den norske staten har jo heldigvis ei djup kjelde å hente pengar frå.
Som konsulentane i Menon Economics skreiv i ei evaluering av Giek i fjor: «Ettersom staten (…) kan øke inntektene gjennom høyere skatter dersom tapene blir store kan statlige garantiinstitutter som Giek påta seg høyere risiko enn private aktører i markedet.»
Giek gjev 15 gonger så
mykje drahjelp til
norsk offshoreindustri
som til miljøvenleg
energiproduksjon.
Fleire artiklar
Teikning: May Linn Clement
Krigen er ei ufatteleg ulukke for Ukraina. Men også for Russland er det som skjer, ein katastrofe.
Tusen dagar med russisk katastrofe
KrF-leiar Dag Inge Ulstein får ikkje Stortinget med seg på å endre retningslinjene for kjønnsundervisning i skulen.
Thomas Fure / NTB
Utfordrar kjønnsundervisninga
Norske skulebøker kan gjere elevar usikre på kva kjønn dei har, meiner KrF-leiar Dag Inge Ulstein.
Jens Stoltenberg gjekk av som generalsekretær i Nato 1. oktober. No skal han leie styringsgruppa for Bilderberg-møta.
Foto: Thomas Fure / NTB
Jens Stoltenberg blir partyfiksar for Bilderberg-møta, ein institusjon meir i utakt med samtida enn nokon gong.
Den rumenske forfattaren Mircea Cartarescu har skrive både skjønnlitteratur, lyrikk og litterære essay.
Foto: Solum Bokvennen
Mircea Cărtărescu kastar eit fortrolla lys over barndommen i Melankolien
Taiwanarar feirar nasjonaldagen 10. oktober framfor presidentbygget i Taipei.
Foto: Chiang Ying-ying / AP / NTB
Illusjonen om «eitt Kina»
Kina gjer krav på Taiwan, og Noreg anerkjenner ikkje Taiwan som sjølvstendig stat. Men kor sterkt står argumenta for at Taiwan er ein del av Kina?
Papiravisa