Sjølv om skatteflyktningen John Fredriksen er «møkk lei» av Noreg, har selskapa hans vore flittige brukarar av norske garantiordningar.
Dei utflagga skipa til John Fredriksen har ikkje hatt noko imot garantien frå den norske staten.
Foto: Ints Kalnins / Reuters / NTB scanpix
Ein skulle tru at riggselskapet Seadrill, med John Fredriksen som storeigar, hadde eit heller kjølig forhold til den norske staten. På 2000-talet valde Seadrill, som dei fleste norske riggselskap, å flagge ut til lågskattland, fordi dei ikkje lenger fekk nyte godt av den låge reiarskatten. Fredriksen valde å bli kypriotisk statsborgar i 2006, og tok med seg milliardformuen sin. Han har mellom anna uttalt at han var «møkk lei» av Noreg, og at heimlandet gjorde han sjuk.
Nytta flittig
Men den djupe misnøya med Noreg har ikkje hindra Fredriksen-dominerte selskap som Seadrill i å nytte seg svært flittig av dei norske ordningane for eksportfinansiering. Berre det brasilianske oljeselskapet Petrobras har fått meir i garantiar frå Giek enn Seadrill har. I 2013 åleine gav Giek Seadrill garantiar for 3,3 milliardar kroner for utstyr til tre boreskip som vart bygde i Korea. Desse garantiane er openbert ikkje berre til hjelp for dei norske eksportbedriftene; dei er svært verdifulle for riggselskapa, som opererer i ein risikabel bransje med store svingingar.
Tom kasse
I mange år var Seadrill ei gullkanta forretning, som betalte ut enorme utbyte til aksjonærane. Så seint som i 2014 var dei samla utbyta frå Seadrill på kring 12 milliardar kroner. Så fall oljeprisen bratt, og Seadrill hadde sett av langt frå nok pengar til å kunne handtere krisa som kom. I år etter år hadde selskapet i staden valt å prioritere nyinvesteringar og utbyte. I februar i år skreiv Dagens Næringsliv at Seadrill er tyngd av ei uhandterleg gjeld på 116 milliardar kroner, og kjempar for å overleve.
Krisa i Seadrill inneber at Giek truleg må stå ved garantiane sine, og bruke norske skattekroner for å dekkje opp delar av tapa til det utflagga selskapet. Kor mykje det blir, veit vi ikkje enno. Men den norske staten har jo heldigvis ei djup kjelde å hente pengar frå.
Som konsulentane i Menon Economics skreiv i ei evaluering av Giek i fjor: «Ettersom staten (…) kan øke inntektene gjennom høyere skatter dersom tapene blir store kan statlige garantiinstitutter som Giek påta seg høyere risiko enn private aktører i markedet.»
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Ein skulle tru at riggselskapet Seadrill, med John Fredriksen som storeigar, hadde eit heller kjølig forhold til den norske staten. På 2000-talet valde Seadrill, som dei fleste norske riggselskap, å flagge ut til lågskattland, fordi dei ikkje lenger fekk nyte godt av den låge reiarskatten. Fredriksen valde å bli kypriotisk statsborgar i 2006, og tok med seg milliardformuen sin. Han har mellom anna uttalt at han var «møkk lei» av Noreg, og at heimlandet gjorde han sjuk.
Nytta flittig
Men den djupe misnøya med Noreg har ikkje hindra Fredriksen-dominerte selskap som Seadrill i å nytte seg svært flittig av dei norske ordningane for eksportfinansiering. Berre det brasilianske oljeselskapet Petrobras har fått meir i garantiar frå Giek enn Seadrill har. I 2013 åleine gav Giek Seadrill garantiar for 3,3 milliardar kroner for utstyr til tre boreskip som vart bygde i Korea. Desse garantiane er openbert ikkje berre til hjelp for dei norske eksportbedriftene; dei er svært verdifulle for riggselskapa, som opererer i ein risikabel bransje med store svingingar.
Tom kasse
I mange år var Seadrill ei gullkanta forretning, som betalte ut enorme utbyte til aksjonærane. Så seint som i 2014 var dei samla utbyta frå Seadrill på kring 12 milliardar kroner. Så fall oljeprisen bratt, og Seadrill hadde sett av langt frå nok pengar til å kunne handtere krisa som kom. I år etter år hadde selskapet i staden valt å prioritere nyinvesteringar og utbyte. I februar i år skreiv Dagens Næringsliv at Seadrill er tyngd av ei uhandterleg gjeld på 116 milliardar kroner, og kjempar for å overleve.
Krisa i Seadrill inneber at Giek truleg må stå ved garantiane sine, og bruke norske skattekroner for å dekkje opp delar av tapa til det utflagga selskapet. Kor mykje det blir, veit vi ikkje enno. Men den norske staten har jo heldigvis ei djup kjelde å hente pengar frå.
Som konsulentane i Menon Economics skreiv i ei evaluering av Giek i fjor: «Ettersom staten (…) kan øke inntektene gjennom høyere skatter dersom tapene blir store kan statlige garantiinstitutter som Giek påta seg høyere risiko enn private aktører i markedet.»
Giek gjev 15 gonger så
mykje drahjelp til
norsk offshoreindustri
som til miljøvenleg
energiproduksjon.
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.
Papiravisa