Berg-Hansen var statsråd i den raud-grøne regjeringa frå 2009 til 2013. Ein fredag ettermiddag på nyåret i 2012 var ho på veg i bil frå flyplassen i Rørvik til hytta.

– Eg køyrde saman med statsrådskollega Lars Peder Brekk. Vi har hytter i same hyttefelt. Då fekk eg ein telefon. Det var fiskeeksportør Rolf Domstein som ringde. Han var djupt fortvila. Han fortalde at han måtte legge ned foredlingsfabrikken i Måløy på grunn av manglande lønsemd. Eg høyrde at tårene trilla. Og så la han til: Hadde vi endå hatt Stad-tunnelen. Det ville betydd mykje for næringsutviklinga.

Augeopnar

– Dette vart ein augeopnar for meg. Eg burde ha sett det før, seier Berg-Hansen.

– Men Stad-tunnel eller ikkje kunne vel ikkje gjort noko til eller frå for lønsemda hjå Domstein?

– Nei. Men vi som politikarar må legge til rette slik at folk kan bu og pendle til arbeidsplassar på kysten. Eg visste at fylkeskommunen hadde gjort vedtak om at det skulle opprettast snøggbåtrute så snart tunnelen var bygd. Snøggbåtane er som tog for oss som bur på kysten.

– Etter dette laga eg eit regjeringsnotat om saka. Det var så godt at det passerte nålauget hjå statsministeren. Det vart med i diskusjonen om Nasjonal transportplan. Eg fekk tilslutnad i regjeringa.

– Det notatet vil eg gjerne sjå.

– Det kjem eg aldri til å dele med nokon.

– Men finansministeren argumenterte sterkt imot?

– Alle finansministrar argumenterer mot alt ut frå kva som er «samfunnsøkonomisk lønsamt». Men dette handlar om politikk – ikkje matematikk. Eg har sagt at eg skal køyre med båten vår gjennom Stad-tunnelen når tunnelen er ferdig. Om eg må ha med rullatoren, får tida vise, seier Lisbeth Berg-Hansen.

– Passar på pengane

– Finansdepartementet passar godt på pengane våre. Det skal vi vere glade for, seier Karl Eirik Schjøtt-Pedersen, som mellom anna sjølv har vore finansminister (2000–2001) og statsråd ved Statsministerens kontor 2009–2013.

Han held fram:

– Måling av samfunnsøkonomisk lønsemd dekker ikkje alle aspekt ved eit prosjekt. Svært mange samferdsleprosjekt har negativ samfunnsøkonomisk verdi, men kan likevel ha stor nytte. Stad-tunnelen er vel eit prosjekt som har modna, og eg kan vel seie at vi har tvilt oss fram til eit resultat.

Ingen ruteplanar

Reiarlaget Norled trafikkerer i dag strekningen Bergen–Selje med snøggbåt. Båtane brukar normalt fem timar på strekningen. Ei forlenging av ruta til Ålesund vil gje ei samla reisetid på om lag sju timar, opplyser viseadministrerande direktør Lars Jacob Engelsen.

Selskapet har ingen konkrete planar om å forlenge ruta til Ålesund om tunnelen blir bygd.

– Men det er ein veldig interessant tanke å få eit snøggbåtnett som bind heile Vestlandet saman. Vi må vurdere dette konkret om tunnelen blir bygd. Vi har ei positiv grunnhaldning til bygging av Stad skipstunnel, seier Engelsen.

Han vil ikkje opplyse kor mykje selskapet får i offentleg støtte for ruta Bergen–Selje, men seier det kan utgjere 5–10 prosent av inntektene.

Norled mottek i år 16 millionar kroner i tilskot frå Sogn og Fjordane fylkeskommune, som subsidierer snøggbåtrutene Bergen–Selje og Bergen–Sogndal, opplyser fylkeskommunen til Dag og Tid.

Fylkeskommunane i Sogn og Fjordane, Hordaland og Møre og Romsdal har alle uttala seg prinsipielt for bygging av skipstunnel gjennom Stad. Dei har òg løyvd fleire hundre tusen kroner til prosjektgruppa som har arbeidd for å realisere prosjektet.