JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Samfunn

Trugsmål og krav frå Biden og Putin

Det einaste positive ein kan seia om tilhøvet mellom USA og Russland akkurat no, er at dei snakkar saman.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Ved å senda store troppestyrkar mot den ukrainske grensa har Vladimir Putin oppnådd å få snakka direkte med presidenten i USA, rett nok frå kvart sitt heimekontor.

Ved å senda store troppestyrkar mot den ukrainske grensa har Vladimir Putin oppnådd å få snakka direkte med presidenten i USA, rett nok frå kvart sitt heimekontor.

Foto: Mikhail Metzel / Sputnik / NTB

Ved å senda store troppestyrkar mot den ukrainske grensa har Vladimir Putin oppnådd å få snakka direkte med presidenten i USA, rett nok frå kvart sitt heimekontor.

Ved å senda store troppestyrkar mot den ukrainske grensa har Vladimir Putin oppnådd å få snakka direkte med presidenten i USA, rett nok frå kvart sitt heimekontor.

Foto: Mikhail Metzel / Sputnik / NTB

3367
20211210
3367
20211210

I meir enn to timer sat Vladimir Putin og Joe Biden saman på videolink tysdag kveld. I alle fall ved innleiinga av samtalen såg det ut til at dei to statsleiarane kom med kvart sitt vesle smil, retta mot den andre parten.

Sett bort frå det er det lite me faktisk veit om toppmøtet. Etter møtet sende amerikanarane ut ei melding på nokre liner. Informasjonstenesta i Kreml sende knapt nok ut nokon ting. Det som er klart, er at Putin hadde éin bodskap: Han vil ha skriftlege garantiar for at ingen av dei tidlegare sovjetrepublikkane blir medlemmer av Nato, korkje no eller i framtida. Han kravde òg at Vesten ikkje skulle senda langtrekkande missilvåpen til Ukraina, det vil seia rakettar som kan ramma storbyar i Russland.

Bodskapen frå Biden var like klar: Om Russland verkeleg går til ein ny invasjon av Ukraina, kjem USA og Europa til å ta verkemiddel i bruk som knapt nokon har sett sidan Sovjetunionen braut saman. For det fyrste vil det bli forbode å veksla russiske rublar inn i vestleg valuta. Rubelen vil bli ei ikkje-eksisterande pengeeining. Det seier seg sjølv at dette vil gjera handel mellom bedrifter i Russland og Vesten særs vanskeleg.

Rubel og Swift

Det andre verkemiddelet som Biden ser ut til å ha truga med, er å stengja Russland ute frå Swift-systemet. Swift er ikkje noko som folk flest går og tenkjer på til dagleg. Men det handlar om sjølve det internasjonale betalingssystemet som blir styrt av vestlege finansinstitusjonar. Å stengja nokon ute frå Swift er jamgodt med å senda av stad ei økonomisk atombombe. Skulle Russland bli stengt ute frå Swift, blir så godt som alt økonomisk hopehav med Vesten avslutta.

Krava frå Putin stod i stil med trugsmåla frå Biden: Det han ynskjer, er i røynda ein ny Jalta-avtale. Våren 1945 blei USA, Storbritannia og Sovjetunionen einige om å dela Europa opp i to sektorar, ein vestleg og ein austleg. Putin vil ha ein ny avtale, men der grensene blir trekte mykje nærmare Russland. Heile den tidlegare Sovjetunionen, minus dei baltiske statane, skal bli russisk sone. Å styra dei tidlegare sovjetrepublikkane direkte er ikkje aktuelt, men Putin vil ha veto mot alle avgjerder som kan gå mot russiske interesser.

Stansa Ukraina

Der står ein. For Biden vil det å gje Putin veto over ukrainsk innan- og utanrikspolitikk vera like aktuelt som å tilsetja Donald Trump som trainee i Det kvite huset. Putin sa på si side for nokre månader sidan at Ukraina eigentleg ikkje er eit eige land i det heile teke. På eit eller anna tidspunkt vil han stansa ei utvikling som vil føra til at Ukraina blir ein stabil, demokratisk stat med eit sterkt forsvar. Truleg er det – sett frå Putins ståstad – betre å gjera det no enn om ti år.

På eitt punkt har Putin lukkast. Ved å senda store troppestyrkar mot den ukrainske grensa har han fått snakka direkte med den amerikanske presidenten. Gjennom heile sovjetperioden var målsetjinga i Moskva å bli jamstilt med supermakta USA. Leonid Brezjnev klarte det i si tid, og no ser det ut til at Joe Biden stadig må setja seg ned og snakka med sin russiske kollega.

Halvor Tjønn er forfattar, journalist og fast skribent i Dag og Tid.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

I meir enn to timer sat Vladimir Putin og Joe Biden saman på videolink tysdag kveld. I alle fall ved innleiinga av samtalen såg det ut til at dei to statsleiarane kom med kvart sitt vesle smil, retta mot den andre parten.

Sett bort frå det er det lite me faktisk veit om toppmøtet. Etter møtet sende amerikanarane ut ei melding på nokre liner. Informasjonstenesta i Kreml sende knapt nok ut nokon ting. Det som er klart, er at Putin hadde éin bodskap: Han vil ha skriftlege garantiar for at ingen av dei tidlegare sovjetrepublikkane blir medlemmer av Nato, korkje no eller i framtida. Han kravde òg at Vesten ikkje skulle senda langtrekkande missilvåpen til Ukraina, det vil seia rakettar som kan ramma storbyar i Russland.

Bodskapen frå Biden var like klar: Om Russland verkeleg går til ein ny invasjon av Ukraina, kjem USA og Europa til å ta verkemiddel i bruk som knapt nokon har sett sidan Sovjetunionen braut saman. For det fyrste vil det bli forbode å veksla russiske rublar inn i vestleg valuta. Rubelen vil bli ei ikkje-eksisterande pengeeining. Det seier seg sjølv at dette vil gjera handel mellom bedrifter i Russland og Vesten særs vanskeleg.

Rubel og Swift

Det andre verkemiddelet som Biden ser ut til å ha truga med, er å stengja Russland ute frå Swift-systemet. Swift er ikkje noko som folk flest går og tenkjer på til dagleg. Men det handlar om sjølve det internasjonale betalingssystemet som blir styrt av vestlege finansinstitusjonar. Å stengja nokon ute frå Swift er jamgodt med å senda av stad ei økonomisk atombombe. Skulle Russland bli stengt ute frå Swift, blir så godt som alt økonomisk hopehav med Vesten avslutta.

Krava frå Putin stod i stil med trugsmåla frå Biden: Det han ynskjer, er i røynda ein ny Jalta-avtale. Våren 1945 blei USA, Storbritannia og Sovjetunionen einige om å dela Europa opp i to sektorar, ein vestleg og ein austleg. Putin vil ha ein ny avtale, men der grensene blir trekte mykje nærmare Russland. Heile den tidlegare Sovjetunionen, minus dei baltiske statane, skal bli russisk sone. Å styra dei tidlegare sovjetrepublikkane direkte er ikkje aktuelt, men Putin vil ha veto mot alle avgjerder som kan gå mot russiske interesser.

Stansa Ukraina

Der står ein. For Biden vil det å gje Putin veto over ukrainsk innan- og utanrikspolitikk vera like aktuelt som å tilsetja Donald Trump som trainee i Det kvite huset. Putin sa på si side for nokre månader sidan at Ukraina eigentleg ikkje er eit eige land i det heile teke. På eit eller anna tidspunkt vil han stansa ei utvikling som vil føra til at Ukraina blir ein stabil, demokratisk stat med eit sterkt forsvar. Truleg er det – sett frå Putins ståstad – betre å gjera det no enn om ti år.

På eitt punkt har Putin lukkast. Ved å senda store troppestyrkar mot den ukrainske grensa har han fått snakka direkte med den amerikanske presidenten. Gjennom heile sovjetperioden var målsetjinga i Moskva å bli jamstilt med supermakta USA. Leonid Brezjnev klarte det i si tid, og no ser det ut til at Joe Biden stadig må setja seg ned og snakka med sin russiske kollega.

Halvor Tjønn er forfattar, journalist og fast skribent i Dag og Tid.

Krava frå Putin stod i stil med trugsmåla frå Biden: Det han ynskjer, er i røynda ein ny Jalta-avtale.

Fleire artiklar

Ei lauvtynn silisiumskive foredla til mikrobrikker på laboratoriet til Sintef i Forskingsparken i Oslo.

Ei lauvtynn silisiumskive foredla til mikrobrikker på laboratoriet til Sintef i Forskingsparken i Oslo.

Foto: Sindre Deschington

ReportasjeFeature

Mikrobrikkene som formar framtida

Finst det ein snarveg til å forstå stormaktsspelet og teknologien bak dei viktige databrikkene? Ja, ein kan ta turen til Sintefs laboratorium på Blindern i Oslo.

Christiane Jordheim Larsen
Ei lauvtynn silisiumskive foredla til mikrobrikker på laboratoriet til Sintef i Forskingsparken i Oslo.

Ei lauvtynn silisiumskive foredla til mikrobrikker på laboratoriet til Sintef i Forskingsparken i Oslo.

Foto: Sindre Deschington

ReportasjeFeature

Mikrobrikkene som formar framtida

Finst det ein snarveg til å forstå stormaktsspelet og teknologien bak dei viktige databrikkene? Ja, ein kan ta turen til Sintefs laboratorium på Blindern i Oslo.

Christiane Jordheim Larsen

Teikning: May Linn Clement

Kultur

Samlaren

Einar Økland vil helst høyra noko han ikkje har høyrt før – og så skriv han ein lyrisk tekst som han ikkje visste at han kunne skriva. Deretter held han fram med å samla.

Jan H. Landro

Teikning: May Linn Clement

Kultur

Samlaren

Einar Økland vil helst høyra noko han ikkje har høyrt før – og så skriv han ein lyrisk tekst som han ikkje visste at han kunne skriva. Deretter held han fram med å samla.

Jan H. Landro

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis