– I røynda er det nesten ikkje forska på behovet for framandspråk i offentleg sektor, seier Debora Carrai.

– Men det finst eit reelt behov.

Carrai er førsteamanuensis i framandspråkdidaktikk ved Universitetet i Oslo. No har ho og to andre forskarar kartlagt kva kompetanse ein treng i Utanriksdepartementet.

– Resultata syner at engelsk ofte kan nyttast i formelle situasjonar, til dømes i forhandlingar. Men når ein kjem til det uformelle, som mingling, fortel informantane at det ofte er andre framandspråk som opnar dører. Då treng ein interkulturell kompetanse, og det kjem saman med språkkunnskapane, fortel Carrai.

Dette gjeld òg for næringslivet, fortel Kaja Graaner Humberset. Ho har skrive mastergrad om korleis norske verksemder samarbeider med franske. Det gjekk ikkje knirkefritt, sjølv om båe sider kunne kommunisere på engelsk.

– Det oppstod mange kulturelle og språklege misforståingar. I Frankrike legg ein stor vekt på sosialt samvær og å vere høfleg. Om ei norsk verksemd reiser til Paris for å underteikne kontrakt ein fredag formiddag, ønskjer franskmenn at dei blir heile helga for å vere saman å knyte tettare band. Men nordmennene flyg gjerne heimover for å rekke fram til hytta same kveld. Då blir det krasj. Vi er ulike kulturelt sett òg, ikkje berre språkleg.

Humberset trur ikkje engelsk kjem til å gjere samarbeidet enklare på sikt.

– Både frå norsk og fransk side svarte verksemdene at dei sleit med å forstå den engelske aksenten til motparten. Overraskande nok galdt dette for dei unge òg, fortel Humberset:

– Folk er ikkje så gode i engelsk som dei trur.

Martin Paulsen, som leier Institutt for framandspråk ved Universitetet i Bergen, peiker på at krisesituasjonar kan gjere at behovet for språkkompetanse endrar seg raskt:

– Under flyktningkrisa i 2015 fekk kommunane plutseleg stort behov for folk som kunne arabisk. Det same galdt etter invasjonen av Ukraina i 2022, då ein fekk tilsvarande behov for russiskkyndige. Vi lever i ei omskifteleg verd. Det einaste sikre er at vi framleis vil vere avhengige av at folk kan meir enn engelsk.