Språk i spel
Kommune- og regionreforma kan verte ei utfordring for nynorskkommunar som skal slåast saman med kommunar som nyttar bokmål eller er språknøytrale. Sjølv om ein er fri til å velje målform i språknøytrale kommunar, skal nynorskbrukarar vere sterke for å stå imot majoritetsspråket, både på grunn av tekniske løysingar og fordi dei vert møtte med økonomiske argument.
På Sunnmøre vert Ålesund kommune, som har vore språknøytral, slegen saman med nynorskkommunane Haram, Sandøy, Skodje og Ørskog frå 1. januar 2020. Ifølgje intensjonsavtalen som fellesnemnda for den nye kommunen har arbeidd fram, skal målforma i nye Ålesund kommune vere nynorsk.
No går tre lokale høgrepolitikarar inn for at nye Ålesund kommune skal vere språknøytral. Til Sunnmørsposten seier dei at dei ikkje vil tvinge nokon til å skrive eit språk dei ikkje meistrar, og at dei er urolege for rekrutteringa om kommunen vert nynorskkommune. Dei «trøystar» likevel nynorskbrukarar med at dei kan halde fram med å skrive nynorsk i den språknøytrale kommunen.
Vi har framleis to offisielle norske skriftspråk her i landet, sjølv om politikarar frå Høgre og Frp prøver å undergrave det eine. Dei som vert tilsette i offentleg forvaltning, skal meistre begge.
I diskusjonar om sidemålsopplæringa, som oftast handlar om nynorsk, vert det sagt at elevar ikkje bør kaste vekk tid på ei målform dei aldri vil få bruk for. Denne tankegangen fører til at mange legg mindre vekt på sidemålet i norskfaget, og elevar går ut av skulen utan å kunne nynorsk godt nok. At byråkratar ikkje meistrar nynorsk, vert no paradoksalt nok brukt som argument mot målforma i nye Ålesund kommune.
«Det vi skal, skal vi vere gode til. Det vi vil, skal vi tore å gjere noko med.» Det er mottoet i intensjonsavtalen om den nye storkommunen Ålesund. Vi får håpe det nye kommunestyret som skal gjere endeleg vedtak om målform etter kommune- og fylkestingsvalet i september, torer å halde på språkvalet i intensjonsavtalen.
Valet til hausten handlar såleis ikkje berre om politisk farge, men òg om språkpolitikk.
Tiril Rem
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Kommune- og regionreforma kan verte ei utfordring for nynorskkommunar som skal slåast saman med kommunar som nyttar bokmål eller er språknøytrale. Sjølv om ein er fri til å velje målform i språknøytrale kommunar, skal nynorskbrukarar vere sterke for å stå imot majoritetsspråket, både på grunn av tekniske løysingar og fordi dei vert møtte med økonomiske argument.
På Sunnmøre vert Ålesund kommune, som har vore språknøytral, slegen saman med nynorskkommunane Haram, Sandøy, Skodje og Ørskog frå 1. januar 2020. Ifølgje intensjonsavtalen som fellesnemnda for den nye kommunen har arbeidd fram, skal målforma i nye Ålesund kommune vere nynorsk.
No går tre lokale høgrepolitikarar inn for at nye Ålesund kommune skal vere språknøytral. Til Sunnmørsposten seier dei at dei ikkje vil tvinge nokon til å skrive eit språk dei ikkje meistrar, og at dei er urolege for rekrutteringa om kommunen vert nynorskkommune. Dei «trøystar» likevel nynorskbrukarar med at dei kan halde fram med å skrive nynorsk i den språknøytrale kommunen.
Vi har framleis to offisielle norske skriftspråk her i landet, sjølv om politikarar frå Høgre og Frp prøver å undergrave det eine. Dei som vert tilsette i offentleg forvaltning, skal meistre begge.
I diskusjonar om sidemålsopplæringa, som oftast handlar om nynorsk, vert det sagt at elevar ikkje bør kaste vekk tid på ei målform dei aldri vil få bruk for. Denne tankegangen fører til at mange legg mindre vekt på sidemålet i norskfaget, og elevar går ut av skulen utan å kunne nynorsk godt nok. At byråkratar ikkje meistrar nynorsk, vert no paradoksalt nok brukt som argument mot målforma i nye Ålesund kommune.
«Det vi skal, skal vi vere gode til. Det vi vil, skal vi tore å gjere noko med.» Det er mottoet i intensjonsavtalen om den nye storkommunen Ålesund. Vi får håpe det nye kommunestyret som skal gjere endeleg vedtak om målform etter kommune- og fylkestingsvalet i september, torer å halde på språkvalet i intensjonsavtalen.
Valet til hausten handlar såleis ikkje berre om politisk farge, men òg om språkpolitikk.
Tiril Rem
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.