Katt i mørker
Her i bokstova vil me ikkje gjere ein katt fortred. På generelt grunnlag er me imot dyreplaging. Difor vil me sleppe katten ut av sekken, og i det høvet vil me òg rette ein oppdragande peikefinger mot folk som går omkring og seier: «I mørkeret er alle kattar grå.»
Det er nemleg slett ikkje slik at om du har ein katt som er svart eller kvit, så får katten ein annan kulør berre du slår av lyset. Nei, katten er framleis svart eller kvit, også i mørkeret.
Snakk litt med katten. Om du er i beit for noko å seie til pus, har boklækjaren hatt ein viss suksess med å avsløre for katten at når han er borte, dansar musene på bordet. Slik får du katten til å halde seg heime. Då vil han heller gå ein ekstra runde rundt den varme grauten.
Gunder Runde skriv: «Ei lita flis av ei diktsamling, nesten usynleg i hylla. Men diktaren er stor. Ho heiter Ann Jäderlund, er fødd i 1955 (Laxness), og debuterte i 1985. Seinare har ho gitt ut mange diktsamlingar, eit par lyrikksamlingar for born, og minst eitt skodespel. Den spinkle boka frå 1995 ber tittelen Mørker mørke mørkt krystallar i den norske omsettinga (ved Gunstein Bakke og Gunnar Værness), og når eg leitar etter drøvtyggjarar, finn eg fleire gonger geita nemnd, og også eit par gonger ei brun ku. Forfattaren er godt kjend i heimlandet Sverige, og var mellom anna i si tid sentral i ein debatt om vanskeleg tilgjengeleg lyrikk. Ho har vore nominert til Nordisk råds litteraturpris (2020) og kan slå i bordet med ei rad litterære prisar i heimlandet. Dagens aktuelle bok er merkt av mørke, seier litteraturkjennarane. Om ho får like mykje omtale her i landet som ho får i Sverige, er ikkje godt å seie.»
Gunnar Bæra skriv: «Dette vart ei krevjande oppgåve, for å bruke eit av dei nyaste politiske moteorda. Arbeidskrevjande fordi eg ikkje fekk treff på dei første digitale søka. Eg brukte difor over ein time på Løten bibliotek for å bla gjennom heile lyrikkhylla – til fånyttes. No ja, eg kom over mange gode bøker som eg nikka attkjennande til, men ’ikkje ho som eg vilde ha’, for å sitere Hellbillies. Eg bytte difor taktikk og tok for meg nynorskvenlege forlag og deretter søk på årstala lyrikaren skulle vera fødd. Då kom eg over eit namn og ein tittel som høvde godt: Ann Jäderlund hadde gjeve ut Mørker mørke mørkt krystallar. Ho hadde publisert eit tital diktsamlingar og to barnebøker. Spørsmålet var no om ho hadde skrive om to drøvtyggarar. Boka var for ny til at eg fekk tilgang i Bibsys, men i eit samandrag fann eg ei geit. Som cand.reol og bibliotekar emeritus har eg fleire hjelperåder i verktøykassa mi. I Biblioteksøk fann eg kva for bibliotek i Noreg som har boka, men det vart for langt å køyre. Eit alternativ var Bibliotektransport som henta boka og leverte henne på lokalbiblioteket mitt. Slik vart då oppgåva løyst. I boka har forfattaren skrive geit tolv gonger, ku eller kyr tre gonger og lam to gonger.»
På oppgåve 1635 fekk me krystallklåre svar frå desse klokingane: John Olav Johnsen, Signar Myrvang, Eli Winjum, Ragnhild Eggen, Paul Henrik Hage, Per Skjæveland, Skeisebibliotekaren i LASK, Vigdis Hegna Myrvang, Eli Hegna, John Dag Hutchison, Karle Gjernes, Ingebjørg Sogge, Ingrid Elisabeth Kåss, Fritjof Lampe, Inger Anne Hammervoll, Gunnlaug og Tor Inge på Gullhaugen, Reidar Birkeland, Folke Kjelleberg, Olav Holten, Jorunn Øxnevad Lie, Kjell Helge Moe, Per Trygve Karstensen, Eirik Holten, Inger Merete, Kirsti og Grete, Gunder Runde, Jarle Fanebust, Sissel Gunnarshaug, Tiril Bonnevie, Nils Farstad, Audun Gjengedal, Ole Husby, Robert Øfsti, Inger Margrethe Berge, Marta Kløve Juuhl, Gunnar Bæra, Laurits Killingbergtrø, Olav B. Larsen, Sigrun Gjengedal Ruud, Gunnar Eide, Magnhild Reisæter, Irene og Tore på Tranby, Torleik Stegane og Ole G. Evensen. Dei siste skal bli dei fyrste. I dag heiter bokvinnaren Ole G. Evensen. Gratulerer!
Klok på bok 1637
Da begynte en ny æra i bokhylla, og i henne, en tid med Jung, Janov, Fromm, astrologi, magneter, krystaller og tarotkort, der ingenting utelukket noe annet. Hun gikk på drømmetyding og ayurvedisk massasje, hadde små hauger av rårevne rotfrukter på tallerkenen mens vi andre spiste middag, og brukte en formue på en mann som sto og pendlet en kule i en snor over kroppen hennes mens han stilte spørsmål til hennes indre organer.
Sitatet er frå side 132 i boklækjarutgåva som er frå i år. På originalspråket kom boka ut i 2022. Me skal fram til ein forfattar som er fødd i eit år då nobelprisen i litteratur gjekk til ein forfattar som skreiv på spansk. Førenamnet til forfattaren er utan konsonantar. Før eg godkjenner svaret, vil eg vete namnet på mora til forteljaren i boka. Send inn namn på mor til forteljar, namn på forfattar og tittel på verk til klok@dagogtid.no. Svarfristen er til og med 17. august.
Medikus Libri
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Her i bokstova vil me ikkje gjere ein katt fortred. På generelt grunnlag er me imot dyreplaging. Difor vil me sleppe katten ut av sekken, og i det høvet vil me òg rette ein oppdragande peikefinger mot folk som går omkring og seier: «I mørkeret er alle kattar grå.»
Det er nemleg slett ikkje slik at om du har ein katt som er svart eller kvit, så får katten ein annan kulør berre du slår av lyset. Nei, katten er framleis svart eller kvit, også i mørkeret.
Snakk litt med katten. Om du er i beit for noko å seie til pus, har boklækjaren hatt ein viss suksess med å avsløre for katten at når han er borte, dansar musene på bordet. Slik får du katten til å halde seg heime. Då vil han heller gå ein ekstra runde rundt den varme grauten.
Gunder Runde skriv: «Ei lita flis av ei diktsamling, nesten usynleg i hylla. Men diktaren er stor. Ho heiter Ann Jäderlund, er fødd i 1955 (Laxness), og debuterte i 1985. Seinare har ho gitt ut mange diktsamlingar, eit par lyrikksamlingar for born, og minst eitt skodespel. Den spinkle boka frå 1995 ber tittelen Mørker mørke mørkt krystallar i den norske omsettinga (ved Gunstein Bakke og Gunnar Værness), og når eg leitar etter drøvtyggjarar, finn eg fleire gonger geita nemnd, og også eit par gonger ei brun ku. Forfattaren er godt kjend i heimlandet Sverige, og var mellom anna i si tid sentral i ein debatt om vanskeleg tilgjengeleg lyrikk. Ho har vore nominert til Nordisk råds litteraturpris (2020) og kan slå i bordet med ei rad litterære prisar i heimlandet. Dagens aktuelle bok er merkt av mørke, seier litteraturkjennarane. Om ho får like mykje omtale her i landet som ho får i Sverige, er ikkje godt å seie.»
Gunnar Bæra skriv: «Dette vart ei krevjande oppgåve, for å bruke eit av dei nyaste politiske moteorda. Arbeidskrevjande fordi eg ikkje fekk treff på dei første digitale søka. Eg brukte difor over ein time på Løten bibliotek for å bla gjennom heile lyrikkhylla – til fånyttes. No ja, eg kom over mange gode bøker som eg nikka attkjennande til, men ’ikkje ho som eg vilde ha’, for å sitere Hellbillies. Eg bytte difor taktikk og tok for meg nynorskvenlege forlag og deretter søk på årstala lyrikaren skulle vera fødd. Då kom eg over eit namn og ein tittel som høvde godt: Ann Jäderlund hadde gjeve ut Mørker mørke mørkt krystallar. Ho hadde publisert eit tital diktsamlingar og to barnebøker. Spørsmålet var no om ho hadde skrive om to drøvtyggarar. Boka var for ny til at eg fekk tilgang i Bibsys, men i eit samandrag fann eg ei geit. Som cand.reol og bibliotekar emeritus har eg fleire hjelperåder i verktøykassa mi. I Biblioteksøk fann eg kva for bibliotek i Noreg som har boka, men det vart for langt å køyre. Eit alternativ var Bibliotektransport som henta boka og leverte henne på lokalbiblioteket mitt. Slik vart då oppgåva løyst. I boka har forfattaren skrive geit tolv gonger, ku eller kyr tre gonger og lam to gonger.»
På oppgåve 1635 fekk me krystallklåre svar frå desse klokingane: John Olav Johnsen, Signar Myrvang, Eli Winjum, Ragnhild Eggen, Paul Henrik Hage, Per Skjæveland, Skeisebibliotekaren i LASK, Vigdis Hegna Myrvang, Eli Hegna, John Dag Hutchison, Karle Gjernes, Ingebjørg Sogge, Ingrid Elisabeth Kåss, Fritjof Lampe, Inger Anne Hammervoll, Gunnlaug og Tor Inge på Gullhaugen, Reidar Birkeland, Folke Kjelleberg, Olav Holten, Jorunn Øxnevad Lie, Kjell Helge Moe, Per Trygve Karstensen, Eirik Holten, Inger Merete, Kirsti og Grete, Gunder Runde, Jarle Fanebust, Sissel Gunnarshaug, Tiril Bonnevie, Nils Farstad, Audun Gjengedal, Ole Husby, Robert Øfsti, Inger Margrethe Berge, Marta Kløve Juuhl, Gunnar Bæra, Laurits Killingbergtrø, Olav B. Larsen, Sigrun Gjengedal Ruud, Gunnar Eide, Magnhild Reisæter, Irene og Tore på Tranby, Torleik Stegane og Ole G. Evensen. Dei siste skal bli dei fyrste. I dag heiter bokvinnaren Ole G. Evensen. Gratulerer!
Klok på bok 1637
Da begynte en ny æra i bokhylla, og i henne, en tid med Jung, Janov, Fromm, astrologi, magneter, krystaller og tarotkort, der ingenting utelukket noe annet. Hun gikk på drømmetyding og ayurvedisk massasje, hadde små hauger av rårevne rotfrukter på tallerkenen mens vi andre spiste middag, og brukte en formue på en mann som sto og pendlet en kule i en snor over kroppen hennes mens han stilte spørsmål til hennes indre organer.
Sitatet er frå side 132 i boklækjarutgåva som er frå i år. På originalspråket kom boka ut i 2022. Me skal fram til ein forfattar som er fødd i eit år då nobelprisen i litteratur gjekk til ein forfattar som skreiv på spansk. Førenamnet til forfattaren er utan konsonantar. Før eg godkjenner svaret, vil eg vete namnet på mora til forteljaren i boka. Send inn namn på mor til forteljar, namn på forfattar og tittel på verk til klok@dagogtid.no. Svarfristen er til og med 17. august.
Medikus Libri
Fleire artiklar
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.
Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.
Foto: Aurel Obreja / AP / NTB
Moldova i skvis
Frå 1. januar kjem det ikkje meir gass til Europa gjennom Ukraina. Det kan bli alvorleg for energitryggleiken i Moldova.
Stoltenberg I-regjeringa på Slottsplassen. Dåverande statsminister Jens Stoltenberg og utanriksminister Thorbjørn Jagland står fremst.
Foto: Jarl Fr. Erichsen / NTB
Venstrepopulisme på norsk – en refleksjon
«Ved markedsrettingen og privatisering ga venstresiden delvis fra seg det som hadde vært dens kjennemerke, nemlig å mobilisere staten til fordel for folk flest.»
I november 2017 besøkte president Donald Trump kollegaen Xi Jinping i Beijing. Same året tok handelskrigen mellom USA og Kina til.
Foto: Damir Sagolj / Reuters / NTB
Det som kjem etter globaliseringa
35 år etter at Berlinmuren fall og liberalismen såg ut til å ha vunne, reiser tollmurane seg i verda.
Gatekunsten på denne muren i Kyiv er basert på kunsten til Marija Prymatsjenko, som ukrainarane no omfamnar.
Foto via Wikimedia Commons
Naiv kunst og nøktern røyndom
Dei naivistiske dyrefigurane til Marija Prymatsjenko har blitt viktige for gjennomsnittsukrainaren, som kjempar vidare i trua på mirakel.