Å, du heilage ansjos!
Ansjos er ein undervurdert skatt. Et ansjos og bli lukkeleg.
Alle foto: Dagfinn Nordbø
apostelen andreas
Han var ein fiskar frå Kapernaum, yngre bror av apostelen Peter, elev av Johannes døyparen og ein av dei fyrste disiplane. Han er Skottlands skytshelgen, og andreaskorset prydar flagget deira.
Både han sjølv og broren var fiskarar av yrke, derav følgjer tradisjonen at Jesus kalla dei til disiplar og ville gjere dei til «menneskefiskarar».
Kjelde: Wikipedia
apostelen andreas
Han var ein fiskar frå Kapernaum, yngre bror av apostelen Peter, elev av Johannes døyparen og ein av dei fyrste disiplane. Han er Skottlands skytshelgen, og andreaskorset prydar flagget deira.
Både han sjølv og broren var fiskarar av yrke, derav følgjer tradisjonen at Jesus kalla dei til disiplar og ville gjere dei til «menneskefiskarar».
Kjelde: Wikipedia
Matmonsen har no kome seg vel på plass i den franske byen Saint-André, og så kan de byrje å lura: Kva for ein Saint-André? I digitale karttenester kjem det opp minst ti av dei, apostelen Andreas er da òg ein særs populær og avhalden helgen.
Han var den fyrste av Kristi apostlar som fekk kallet. Her i Noreg kallar vi høgtida som blir feira den 30. november andreasmesse eller Anders fiskar. No skal me ikkje rote oss altfor langt inn i katolisismen her, men eg held katolikkane høgt av éin einaste grunn: Dei er sabla gode til å pynte.
Pynt er eg noko eg sjølv er særs dårleg på, det veit alle som har sett matbileta mine. Den einaste nipsen eg samlar på, er buddhafigurar frå heile verda. Heile kamintoppen min er full av dei, i alle fargar, utgåver og storleikar, nokre i meditasjonsstilling, andre liggande under bodhitreet. Den største fekk eg av Shabana til jul for 20 år sidan, ein diger skrattande Buddha, ein velfødd tiggarmunk som held handa bydande fram, med eit stort smil.
Det skal visstnok gi lukke om du klappar han på den runde magen, og det skal gi ulukke om du ikkje held han rein. Så fram med støvkosten!
Kjem de lesarar over ein finfin buddha de absolutt ikkje treng, eller kanskje står han på loftet eller i kjellaren, berre send meg e-post, så kjøper eg, ha-ha. Eg kan aldri få nok av dei. Buddha sjølv sa han ikkje ville det skulle lagast gudebilete av han, og sjå kva som skjedde: Dei finst å få kjøpt på kvart einaste gatehjørne i heile verda. Nesten.
Eg har vore innom eit par restaurantar her, i den eine er det ein kar som står for det heile: Han kokar, blandar drinkar og serverer mat og vin, og jammen trur eg han er sjef over bøtteballetten etter stengetid òg. Det må med rette kallast eit enkeltmannsføretak.
Staden er liten, med berre seks bord, så det er jo mogleg. Og den kvelden blei jo litt morosam av di eg elska ansjosen eg tinga til forrett – og då spørsmålet om dessert kom opp, svara eg høgt og tydeleg: «Encore un anchois, s’íl vous plaît.» Mannen kikka litt rart på meg, men eg fekk då ansjosen min. Så enkelt, så himmelsk godt. Mogleg det er noko meir helsebringande enn ei sukkerbombe òg.
Så lagar eg sjølvsagt mat i heimen. Eg har proviantert dugeleg med ost i den eventyrlege supermarknaden, og følgjande skjer jo alltid: Ein ganske så stram dåm kjem hoppande ut frå kjøleskapet kvar gong eg opnar døra. Derfor må syndaren til pers i ein omelett.
Det er ein Vieux Pané grand caractère, og det kan eg lett skrive under på, her er det mykje karakter! Eg kan ikkje hugse å ha sett denne osten i Noreg, på smak minner han litt om den herlege Port Salut, men han har meir krema konsistens. Og som sagt, velvaksen duft!
Omeletten lagar du slik: Kok opp vatn i ei lita gryte, legg i ein handfull tørka sopp og la han rehydrere i tjue minutts tid. Klem ut restfukta med tørkerull og del soppen i mindre stykke.
Skjer opp osten i bitar på om lag to gonger to centimeter. I ein bolle rører du laust saman seks egg med ein gaffel og har i litt salt. Steik soppen på mellomhøg varme nokre minutt og ha i egga. Legg ostebitane øvst – du kan velje kva ost du vil, men bruk gjerne ein kraftig ein. Strø over litt kapers og krydre med til dømes provencekrydder og søtpaprika.
Steik på låg varme med lok. Omeletten er ferdig når du lett kan brette han i to. Bruk teflonpanne med litt smør og olje.
Skal vi ha brød til – kanskje steike det i ei gryte? Eg fann jo ei støypejernsgryte som kanskje blei sett igjen her av Napoleon då han over Alpane drog.
I gamle støypejernsgryter må du passe på å ha dugeleg med mjøl i botnen – eg brukte ikkje nok fyrste gongen, så eg måtte til å lirke han ut med kjøkkenkniv i tjue minutts tid.
Eg klarte det til slutt, og kanskje eg i mitt stille sinn takka apostelen Andreas for at eg klarte det. Nei da. Jo da.
Og faktisk skulle eg sjølv heitt Andreas, etter bestefaren min. Bestemor pressa visst på, men slik gjekk det ikkje. Ein får leve med det namnet ein har.
Dagfinn Nordbø er satirikar og tekstforfattar.
post@nordbo.no
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Matmonsen har no kome seg vel på plass i den franske byen Saint-André, og så kan de byrje å lura: Kva for ein Saint-André? I digitale karttenester kjem det opp minst ti av dei, apostelen Andreas er da òg ein særs populær og avhalden helgen.
Han var den fyrste av Kristi apostlar som fekk kallet. Her i Noreg kallar vi høgtida som blir feira den 30. november andreasmesse eller Anders fiskar. No skal me ikkje rote oss altfor langt inn i katolisismen her, men eg held katolikkane høgt av éin einaste grunn: Dei er sabla gode til å pynte.
Pynt er eg noko eg sjølv er særs dårleg på, det veit alle som har sett matbileta mine. Den einaste nipsen eg samlar på, er buddhafigurar frå heile verda. Heile kamintoppen min er full av dei, i alle fargar, utgåver og storleikar, nokre i meditasjonsstilling, andre liggande under bodhitreet. Den største fekk eg av Shabana til jul for 20 år sidan, ein diger skrattande Buddha, ein velfødd tiggarmunk som held handa bydande fram, med eit stort smil.
Det skal visstnok gi lukke om du klappar han på den runde magen, og det skal gi ulukke om du ikkje held han rein. Så fram med støvkosten!
Kjem de lesarar over ein finfin buddha de absolutt ikkje treng, eller kanskje står han på loftet eller i kjellaren, berre send meg e-post, så kjøper eg, ha-ha. Eg kan aldri få nok av dei. Buddha sjølv sa han ikkje ville det skulle lagast gudebilete av han, og sjå kva som skjedde: Dei finst å få kjøpt på kvart einaste gatehjørne i heile verda. Nesten.
Eg har vore innom eit par restaurantar her, i den eine er det ein kar som står for det heile: Han kokar, blandar drinkar og serverer mat og vin, og jammen trur eg han er sjef over bøtteballetten etter stengetid òg. Det må med rette kallast eit enkeltmannsføretak.
Staden er liten, med berre seks bord, så det er jo mogleg. Og den kvelden blei jo litt morosam av di eg elska ansjosen eg tinga til forrett – og då spørsmålet om dessert kom opp, svara eg høgt og tydeleg: «Encore un anchois, s’íl vous plaît.» Mannen kikka litt rart på meg, men eg fekk då ansjosen min. Så enkelt, så himmelsk godt. Mogleg det er noko meir helsebringande enn ei sukkerbombe òg.
Så lagar eg sjølvsagt mat i heimen. Eg har proviantert dugeleg med ost i den eventyrlege supermarknaden, og følgjande skjer jo alltid: Ein ganske så stram dåm kjem hoppande ut frå kjøleskapet kvar gong eg opnar døra. Derfor må syndaren til pers i ein omelett.
Det er ein Vieux Pané grand caractère, og det kan eg lett skrive under på, her er det mykje karakter! Eg kan ikkje hugse å ha sett denne osten i Noreg, på smak minner han litt om den herlege Port Salut, men han har meir krema konsistens. Og som sagt, velvaksen duft!
Omeletten lagar du slik: Kok opp vatn i ei lita gryte, legg i ein handfull tørka sopp og la han rehydrere i tjue minutts tid. Klem ut restfukta med tørkerull og del soppen i mindre stykke.
Skjer opp osten i bitar på om lag to gonger to centimeter. I ein bolle rører du laust saman seks egg med ein gaffel og har i litt salt. Steik soppen på mellomhøg varme nokre minutt og ha i egga. Legg ostebitane øvst – du kan velje kva ost du vil, men bruk gjerne ein kraftig ein. Strø over litt kapers og krydre med til dømes provencekrydder og søtpaprika.
Steik på låg varme med lok. Omeletten er ferdig når du lett kan brette han i to. Bruk teflonpanne med litt smør og olje.
Skal vi ha brød til – kanskje steike det i ei gryte? Eg fann jo ei støypejernsgryte som kanskje blei sett igjen her av Napoleon då han over Alpane drog.
I gamle støypejernsgryter må du passe på å ha dugeleg med mjøl i botnen – eg brukte ikkje nok fyrste gongen, så eg måtte til å lirke han ut med kjøkkenkniv i tjue minutts tid.
Eg klarte det til slutt, og kanskje eg i mitt stille sinn takka apostelen Andreas for at eg klarte det. Nei da. Jo da.
Og faktisk skulle eg sjølv heitt Andreas, etter bestefaren min. Bestemor pressa visst på, men slik gjekk det ikkje. Ein får leve med det namnet ein har.
Dagfinn Nordbø er satirikar og tekstforfattar.
post@nordbo.no
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.