Kva er det beste husdyret?
Skinka er ein staseleg gjest som held seg i ro.
Alle foto: Dagfinn Nordbø
Skjørost
Du treng fem liter skumma kulturmjølk.
Ha mjølka i ein stor kjele og varm ho opp til 45 gradar, då vil mjølka skilje seg i ost og myse. Mjølka må varmast opp sakte, ein bør helst bruke minst éin time. Jo betre tid du brukar på oppvarminga, desto betre blir osten.
Ta kjelen av plata og ta ut osten med holsleiv eller mjølsikt. Legg osten i ein mysesil eller eit osteklede, og lat mysa renne godt av.
Kjelde: Norsktradisjonsmat.no
Skjørost
Du treng fem liter skumma kulturmjølk.
Ha mjølka i ein stor kjele og varm ho opp til 45 gradar, då vil mjølka skilje seg i ost og myse. Mjølka må varmast opp sakte, ein bør helst bruke minst éin time. Jo betre tid du brukar på oppvarminga, desto betre blir osten.
Ta kjelen av plata og ta ut osten med holsleiv eller mjølsikt. Legg osten i ein mysesil eller eit osteklede, og lat mysa renne godt av.
Kjelde: Norsktradisjonsmat.no
Eg vaks opp med hundar. Dei var fuglehundar og opptekne av fysisk fostring – ut å trene skulle dei i eitt bankande køyr. Ikkje forstår eg kvifor – hundar treng jo ikkje skrytebilete på Tinder for å få fart på kjærleikslivet. Det er rett på sak der i garden.
Og kattar – jammen har eg eigd kattar i mitt vaksne liv. Fantastiske dyr, men dei er lite vane med menneske. Dårleg integrerte, spør du meg: Dei slit med å forstå alt ein ikkje skal gjere innandørs, til dømes fange og drepe hakkespettar, kattugler, pungrotter og den slags.
Og dei eig ikkje særleg kompetanse på moderne tekniske ting. Eg hugsar spesielt ein episode der eg hadde sett frå meg ei glovarm steikepanne på oppvaskbenken av metall. Då eg tok vekk steikepanna, hoppa kattjækelen straks opp der panna hadde stått. Dermed spratt han av garde som eit prosjektil og knuste sju Kosta Boda krystallglas som stod oppmarsjerte.
I moden alder har eg difor skjønt at det beste husdyret ein kan ha, er ei spekeskinke. Ho held seg i ro, og ho lagar ikkje lyd eller halloi på noko vis. Du treng ikkje mate ho og slepp dermed problemet du alltid har med husdyr: Hundar er svoltne heile døgnet, mens kattar plent nektar å ete maten om han ikkje er temperert til perfeksjon.
Spekeskinka har dessutan den store føremonen at når du har gått lei av ho, er ho borte. Ingen veterinærutgifter eller dyre riflepatronar. Når kjøtet er ete opp, går beinet i gryta og vert framifrå suppebase.
Set du skinka på stativ og skrur ho godt fast, er du òg sikra at ho ikkje stikk av saman med mann brann, høne pøne, gasse vasse og pannekaka. Nett no har eg ei spansk serranoskinke på stativet, fordi eg likar at skinka smakar noko anna enn berre salt.
Kva grisen et, er jo like essensielt som jordsmonnet for ein vin – og her har spanjolane den gode vanen med å sleppe grisane ut i skogen for å fråtse i nøtter. Denne gongen har eg gått grundig til verks for å lære korleis ein handsamar ei jamon serrano slik dei innfødde gjer det:
Skinkestativet kallar dei ein jamonero, sjølvsagt. Skinka skal stå på stativet med undersida av hoven vend oppover. Ein angrip då la babilla, som den delen blir kalla. Han høver best å starte med om skinka skal nytast i heimen, og det ikkje går med store mengder kjøt kvar gong.
Deretter må du ha du stor kniv og ein breiblada, fleksibel og tynn kniv å skjere skivene med. Du skal skjere frå hoven, ikkje mot. Først tek du vekk svoren med den store kniven. Så skjer du nokre tynne breie skiver av kvitt feitt, og dei legg du att på snittflata til skinka etter bruken, for å hindre uttørking og oksidering. Skal du ha stort selskap og må skjere mykje, snur du skinka og startar på hi sida, som dei kallar la maza.
Som sagt, spekeskinka er det perfekte husdyret. Du har alltid mat, anten det er til frukost, middag eller kveldsmat. Ho kan varierast i det uendelege – i salat saman med høvling av ein god hardost, eller med terningar av kvit geitost av typen feta eller chevre frå Haukeli. Melon con jamon er ein spansk klassikar.
Eller et skinka med eggerøre, eller ein god potetsalat med eple, fennikel, sjalottlauk, kvitlauk, rømme og majones. Du kan ha ho på pizza, men legg då gjerne skinka på etter at pizzaen er ferdig steikt.
Vil du ha steikt spekeskinke, er ho også glimrande i salatar eller i andre rettar. Legg skivene på matpapir i steikeomnen i fem minutt på 180 gradar, hakk dei opp og bruk bitane som garnityr på supper, eller som crunch. Og prøv gjerne saman med skjørost! Han finst i butikk, om du ikkje lagar han sjølv (sjå oppskrift).
No har eg ført prov for at du aldri vil finne eit betre husdyr enn spekeskinka. Du slepp å gå til innkjøp av klorebrett, katteseng, leikebein og hundehus. Skinka klarar seg fint med ein bomullspose rundt seg på stativet. Ho er nøgd med å stå kjølig, og eg lovar: Ho legg seg aldri til å sove og røyte saman med dei beste kasjmirgenserane i klesskåpet og lagar aldri bråk og spetakkel om natta fordi ho vil ut. Gjer ho det, kontakt leverandøren.
Dagfinn Nordbø er tekstforfattar og satirikar.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Eg vaks opp med hundar. Dei var fuglehundar og opptekne av fysisk fostring – ut å trene skulle dei i eitt bankande køyr. Ikkje forstår eg kvifor – hundar treng jo ikkje skrytebilete på Tinder for å få fart på kjærleikslivet. Det er rett på sak der i garden.
Og kattar – jammen har eg eigd kattar i mitt vaksne liv. Fantastiske dyr, men dei er lite vane med menneske. Dårleg integrerte, spør du meg: Dei slit med å forstå alt ein ikkje skal gjere innandørs, til dømes fange og drepe hakkespettar, kattugler, pungrotter og den slags.
Og dei eig ikkje særleg kompetanse på moderne tekniske ting. Eg hugsar spesielt ein episode der eg hadde sett frå meg ei glovarm steikepanne på oppvaskbenken av metall. Då eg tok vekk steikepanna, hoppa kattjækelen straks opp der panna hadde stått. Dermed spratt han av garde som eit prosjektil og knuste sju Kosta Boda krystallglas som stod oppmarsjerte.
I moden alder har eg difor skjønt at det beste husdyret ein kan ha, er ei spekeskinke. Ho held seg i ro, og ho lagar ikkje lyd eller halloi på noko vis. Du treng ikkje mate ho og slepp dermed problemet du alltid har med husdyr: Hundar er svoltne heile døgnet, mens kattar plent nektar å ete maten om han ikkje er temperert til perfeksjon.
Spekeskinka har dessutan den store føremonen at når du har gått lei av ho, er ho borte. Ingen veterinærutgifter eller dyre riflepatronar. Når kjøtet er ete opp, går beinet i gryta og vert framifrå suppebase.
Set du skinka på stativ og skrur ho godt fast, er du òg sikra at ho ikkje stikk av saman med mann brann, høne pøne, gasse vasse og pannekaka. Nett no har eg ei spansk serranoskinke på stativet, fordi eg likar at skinka smakar noko anna enn berre salt.
Kva grisen et, er jo like essensielt som jordsmonnet for ein vin – og her har spanjolane den gode vanen med å sleppe grisane ut i skogen for å fråtse i nøtter. Denne gongen har eg gått grundig til verks for å lære korleis ein handsamar ei jamon serrano slik dei innfødde gjer det:
Skinkestativet kallar dei ein jamonero, sjølvsagt. Skinka skal stå på stativet med undersida av hoven vend oppover. Ein angrip då la babilla, som den delen blir kalla. Han høver best å starte med om skinka skal nytast i heimen, og det ikkje går med store mengder kjøt kvar gong.
Deretter må du ha du stor kniv og ein breiblada, fleksibel og tynn kniv å skjere skivene med. Du skal skjere frå hoven, ikkje mot. Først tek du vekk svoren med den store kniven. Så skjer du nokre tynne breie skiver av kvitt feitt, og dei legg du att på snittflata til skinka etter bruken, for å hindre uttørking og oksidering. Skal du ha stort selskap og må skjere mykje, snur du skinka og startar på hi sida, som dei kallar la maza.
Som sagt, spekeskinka er det perfekte husdyret. Du har alltid mat, anten det er til frukost, middag eller kveldsmat. Ho kan varierast i det uendelege – i salat saman med høvling av ein god hardost, eller med terningar av kvit geitost av typen feta eller chevre frå Haukeli. Melon con jamon er ein spansk klassikar.
Eller et skinka med eggerøre, eller ein god potetsalat med eple, fennikel, sjalottlauk, kvitlauk, rømme og majones. Du kan ha ho på pizza, men legg då gjerne skinka på etter at pizzaen er ferdig steikt.
Vil du ha steikt spekeskinke, er ho også glimrande i salatar eller i andre rettar. Legg skivene på matpapir i steikeomnen i fem minutt på 180 gradar, hakk dei opp og bruk bitane som garnityr på supper, eller som crunch. Og prøv gjerne saman med skjørost! Han finst i butikk, om du ikkje lagar han sjølv (sjå oppskrift).
No har eg ført prov for at du aldri vil finne eit betre husdyr enn spekeskinka. Du slepp å gå til innkjøp av klorebrett, katteseng, leikebein og hundehus. Skinka klarar seg fint med ein bomullspose rundt seg på stativet. Ho er nøgd med å stå kjølig, og eg lovar: Ho legg seg aldri til å sove og røyte saman med dei beste kasjmirgenserane i klesskåpet og lagar aldri bråk og spetakkel om natta fordi ho vil ut. Gjer ho det, kontakt leverandøren.
Dagfinn Nordbø er tekstforfattar og satirikar.
I moden alder har eg skjønt at det beste husdyret ein kan ha, er ei spekeskinke.
Fleire artiklar
Foto via Wikipedia Commons
«Ørjasæter var fyrst god ven med diktarbroren sin frå Gudbrandsdalen, men så fekk han høyre ting om Aukrust som skar han 'gjenom hjarte som eit tvieggja sverd'.»
Han heitte John Guillot, men skifta namn til Johnnie Allan og blei pub-rockar.
Arkivet: For tida framstår ikkje USA som det lova landet, men hausten for 50 år sidan var Elvis Presley på hitlistene i USA og England med «Promised Land»
Mogleg trasé for jarnbane mellom Narvik eller Bjørnfjell til Tromsø.
«Tanken om å realisera tog til Tromsø gjennom Sverige er på ingen måte ny.»
Daniel Sommer, Johannes Lundberg og Arve Henriksen.
Foto: Kristin Lidell
Fint nordisk samarbeid
Her er det ikkje spor av langhalm.
Polakkane er skumle bridgespelarar. Her frå avslutningsseremonien under World Bridge Games i Buenos Aires nyleg.
Foto: Poli Zolto / World Bridge Federation
Dąbrowskis masurka
For to veker sidan vann Polen gull i det som uformelt blir kalla bridgens olympiade, i Buenos Aires.