Hausten er over oss. Det bognar i byen og på hamna, av grønsaker i alle fargar. Det er freistingar alle stader, og du har sjølvsagt lyst til å støtte den norske bonden, og det heilhjarta. Det har i alle fall eg.

Nokre gonger får eg matvarene levert på døra, og det er jo ei lukke og ein luksus. Så slepp eg å drasse kilovis med godsaker gjennom travle gater, eller balansere posane på stappfulle trikkar der ikkje ein kjeft reiser seg for å gi setet sitt til ein vaklande gamal gubbe.

Eg er jo ingen ungsau lenger, snarare ein gamal sauebukk, og balansen kunne vore betre. Min eigen mobiltelefon fortalde meg faktisk her om dagen at balansen min har vorte dårlegare det siste året. Takk for det, og er de på tur i storbyen, prøv gjerne å stå på ein av dei nye trikkane med fire posar fulle av grønsaker i hendene.

Men det hjelper ikkje at grønsakene er komne trygt i hus og framstår som sunne og freistande, om du ikkje får ete dei opp. Her i storbyen bur halvparten av menneska aleine, nett som eg sjølv, og då kan det jo by på problem å få knaska i seg ein heil kilo gulrøter, uansett kor hildrande sprø og friske dei er.

Eg er jo trass alt ikkje ein kanin, ikkje som eg veit, i alle fall, og eg har ikkje gjestebod kvar helg. Så då eg opna kjøleskapet her om dagen, fann eg to velvaksne kiloposar med gulrot, og begge var opna. Kva no?

Det er her kokketriksa kjem inn. Gulrotkake? Nei, det har eg aldri laga, i det heile skjønar eg meg ikkje på kakebakst, for oppskriftene er så biskopstrenge, dei har lite slingringsmon for kreative påhitt. Men gulrotsuppe, ser du, det er saker. Der kan du eksperimentere og vere vill og galen, innanfor visse grenser, sjølvsagt.

Eg vil til dømes ikkje tilrå å lage gulrotsuppe utan gulrot. No har eg altså ein heil kilo av sorten, så kanskje det kan bli gjestebod likevel, eller eg kan fryse ned det eg ikkje får i meg i fyrste kapittel.

Slik gjer du det: Varm opp olja i ei stor gryte på middels varme. Tilsett hakka lauk, kvitlauk og ingefær, og lat det surre til det blir mjukt og luktar godt, om lag fem til sju minutt. Rør så inn spisskum og koriander, og steik i eitt minutt til. Freser du frøa kort i tørr panne før du mortar dei, vert smaken mykje fyldigare.

Tilset dei hakka gulrøtene og rør godt slik at dei blir heilt blanda med kryddera og aromaene. Ha i grønsakkraft eller kyllingkraft, vatn og buljong går fint an, og kok opp. Skru ned varmen og lat det småkoke i om lag tjue minutt, eller til gulrøtene er heilt møyre. Då tar du gryta av varmen. Bruk ein stavmiksar til å mose suppa til ho vert glatt.

Du kan òg bruke ein blender, men hugs å gjere det i fleire omgangar. Rør inn kokosmjølka og eventuelt appelsinsaft for eit friskt preg. Lat suppa småkoke i nokre minutt til, og smak til med salt og pepar. Så er spørsmålet: Likar du ei rustikk suppe med nokre bitar i, eller vil du ha ho ekstra glatt? Suppa kan du i så fall sile gjennom eit fint dørslag, for å fjerne fiberrike bitar. Sjølv likar eg det rustikt. Smak til med salt og pepar.

Så kan me lage litt garnityr, og no kan du velje det du likar eller har i hus. Skjer til dømes sjalottlauk i tynne skiver og steik dei i varm olje til dei vert gyllenbrune og sprø. Lat dei renne av seg på kjøkenpapir. Eller rist graskarfrø i ei tørr steikepanne på middels varme til dei blæs seg opp og vert gyllenbrune. Du kan òg lage urteolje: Køyr ferske urter som koriander, basilikum eller persille med olivenolje i ein blender, og få eit herleg urtedryss.

Hell suppa i djupe tallerkar. Tilsett ein liten klatt fløyte for ekstra fylde og topp med sprøsteikt sjalottlauk, rista graskarfrø og/eller ferske urter. Drypp kanskje over litt fin olivenolje eller chiliolje for å gi eit hint av varme.

Apropos nettopp det: Av min lokale bareigar fekk eg nettopp ein god slump birds-eye-chili direkte frå Thailand, og eg knuste nokre av dei i mortaren og hadde i suppa. Kapow! Kapang! Harissa, marokkansk chilipasta, kan òg brukast for å få suppa heitare enn heitast, men du må jo ikkje. Du kan òg pynte suppa med ei ekstra stripe kremfløyte eller ein klatt crème fraîche. Godt brød høver til. Velkommen til suppehimmelen og god helg!

Dagfinn Nordbø er tekstforfattar og satirikar.

post@nordbo.no