Den sørfranske festivalbyen Cannes er sommarstid hekkeplass for smellvakre filmstjerner og pengefolk med yachtar på storleik med «Titanic». I mi tid i reklamebransjen på det spinnville åttitalet besøkte eg ein festival der, og eg kunne konstatere at ein på det fasjonable Hotel Martinez måtte ut med hundre 1987-kroner for ei knøttlita flaske Perrier mineralvatn.

Det er ganske friskt, men med så kort sesong er det ikkje underleg at dei tyner rikingane så godt det går. Reklamebransjen er dessutan altfor tjukk av pengar. Champagne til frukost og kokain til kvelds er ikkje spesielt oppsiktsvekkande, og pengetettleiken er nok den beste grunnen til å kome seg ut derifrå når tida er inne, helst før. «De er næringslivets horer», belja ein tydeleg forfriska kunde på ein bransjefest, og alle blei sinte, men visste inst inne at han hadde rett.

Tjue år seinare fekk eg den ytst originale ideen å halde jul der i filmbyen, i bustaden til ein venn. Då oppdaga eg snart at nei, du, Cannes om vinteren – det er ikkje ein livleg plass.

Eg trava gatelangs eit par kveldar for å spore opp ein menneskevennleg base der eg kunne treffe likesinna (= tørstingar). Eg var på nippet til å gi opp, då eg plutseleg oppdaga eit ørlite hol i veggen øvst i Rue Suquet, ei sidegate til Rue St. Antoine, som snor seg frå hamna opp mot kyrkja.

På det einaste bordet utanfor stod eit skilt, «Reservée Tom Cruise», så eg sette meg sjølvsagt der. Ingen spurde meg om autografen, men endeleg hadde eg funne mitt paradis. Eg var redda. Innehavaren av vinbaren Carignan var den særs hyggelege Leandre, som gjekk lei av livet som sommelier på det ultrafisefine Hotel Martinez og satsa for seg sjølv.

Med tjukke steinvegger er Carignan mest som ei stein­-
alderhole, proppa med vinflasker frå golv til tak, og eg såg det straks som mi oppgåve å minke litt på lageret. Klientellet var variert og folkeleg, frå lokale levemenn og -kvinner til norske sjøfolk og pensjonerte amerikanarar, mellom andre texanaren Robert, som møtte opp kvar kveld med traktorcaps, knalloransje boblejakke og ei særs dårleg oppdratt fillebikkje. Verkeleg ein plass for meg.

Ein kveld kom eg tilfeldig i snakk med Leandre om østers, desember er jo høgsesong for skaldyr, og han berre ... «Vil du ha østers?» Straks sende han ein kompis ned på hjørnet, der Restaurant Bruns østersutsal hadde kø til langt på kveld. Tallerken og bestikk lånte han i naborestauranten. Så sat eg der, då – med ein herleg porsjon østers naturell, fersk sitron og iskald kvitvin. Franskmenn kan dette med service når dei vil.

Kva gjer ein beinhard ateist av ein nordmann på julaftan i Frankrike? Eg kan ikkje svare for alle, men sjølv gjekk eg på julespel i kyrkja. Først middag: tournedos av tunfisk i naborestauranten Mi–Figue Mi–Raisin, og så bar det opp til den fullsette katedralen, og så dørgande fullt var det, at om lag hundre av tilskodarane måtte stå. Seansen varte i samfulle tre timar, og førestillinga kunne by på barnesong, levande lam og geiter – eit par av dei skeit sjølvsagt i sakristiet (geitene, altså), men sjølv vantru som meg tenkjer at Herren nok ser gjennom fingrane med den slags.

Etter dryge to timar syntest eg det fekk vere nok, og eg tusla ned att til Carignan, der julefeiringa var i full sving, Robert og fillebikkja var på plass, sjømannen Arild spådde meg i handa, ei bestemor dansa rundt med reinsdyrhorn av plast på hovudet, og etter kvart kom kona til Leandre furiøst rasande inn i lokalet og taua med seg ektemannen, som heilt hadde gløymd at det var tid for julemiddag.

Eg har ofte spurt franskmenn kva dei et til jul, og får alltid til svar: «Det beste til bordet.» Altså ikkje ein spesiell rett kvart år, som i Noreg, men eg kan sjølvsagt ta feil. Det går i hummar, foie gras, moules frites og alle dei lekre syndene som franskmenn krev, og desse syndene er mykje av grunnen til at eg ser på meg sjølv som eit tungt tilfelle av frankofili.

Eg får håpe det ikkje tek for lang tid før eg igjen kan leve det ut.

Dagfinn Nordbø er satirikar og tekstforfattar.