Reisa startar på semraste vis. Ein av oss lid av flyskrekk, som han bruker eit gammalt kjerringråd for å overvinne: brennevin. Vår ven kjem tumlande ut av flyplasstoalettet med høgoktan whiskyande og eit blikk som Humphrey Bogart. Deretter inn i den store, skumle stålfuglen, på med beltet og det vanlege føredraget om kva reint praktisk vi skal gjere når katastrofen inntreffer. Vi forstår at vi er heilt trygge når vi flyr over dei tyske Alpane, for alle har jo flytevest under setet. Fuglen taksar bortover rullebana på Kastrup, og med eitt kan vi høyre grufulle skrik. Ei dame med enda meir fastskrudd flyskrekk enn vår ven har, går rungande berserkgang bortover midtgangen og skrik: «Eg vil av! Eg vil av! Stopp flyet!»

Spetakkelet som oppstår, gjer at kapteinen ikkje ser anna råd enn å lyde. Flyet må returnere til piren, dama blir lossa av med ein solid reprimande, og så må dei jo leite fram bagasjen hennar i lasterommet og deretter søke Tobias i tårnet om ny slot time.

På 90-åras Kastrup kunne slikt ta tid, og det gjorde det. Så lang tid at da vi endeleg taksa ut på rullebanen igjen, var vår ven klink edru – og like avskremd som før. Bogart var plutseleg blitt ei skjelvande spissmus.

Vi landa i alle fall trygt og godt i Alghero. Vår ven kom seg og sat resten av opphaldet og måla harmoniske akvarellar på stranda.

Alghero er ein roleg stad, om du har flaks. Vi hadde ikkje heilt det, for alle italienske ungdommar eig ein scooter og sit limte fast på han heile dagen, og hotellet vårt låg like ved eit vegkryss. På kvart einaste grøne lys gassa like mange scooterar som det er mygg på Finnmarksvidda, gjennom krysset. Alghero Grand Prix, døgnet rundt. Vi fekk bruk for både raudvin og øyreproppar. Men maten var framifrå. Vi opplevde til og med ein vaskeekte sjuretters familiemiddag. Spesielt pastaen med steinsopp var ubetaleleg. Kvart einaste år døyr om lag femti italienarar i jakt på steinsopp, det seier sitt om kor høgt dei elskar han.

Har du fersk sopp, steik han oppdelt i tørr panne så fukta går ut, før du har i smør og litt raspa kvitlauk. (Bløyt tørka steinsopp i varmt vann, sil krafta og bruk litt av henne i sausen, ho er heilt vanvitig smakfull.) Steik vidare til soppen er mør, tilset fløyte og pepar og lat det koke litt inn. Tagliatelle passar perfekt.

Sardiniarane er sjølvsagt bortskjemde med skaldyr, og i nord serverer dei ofte hummaren som ein salat, med ferske tomatar og raudlauk. Legg til ein god lokal kvitvin – å hildrande du! Ein annan guddommeleg rett på Sardinia er porcheddu, pattegris, som blir grilla heil på spidd i nokre timar, med myrteblad.

Ein pattegris på 4–6 kilo skulle halde fint til ein heidundrande grillkveld. Han er fødd opp på berre morsmjølk, så smaken er heilt annleis, mildare enn anna svinekjøtt. Eg kjem aldri til å bli veganar, den saka er klar. Men eg passar alltid på at det dyret eg et, har vore så lykkeleg som mogleg inntil det uvitande møter lagnaden sin.

Agnello con finocchietti er ungt lam, stua med lauk, tomatar og fennikel. Og kva seier du til sebadas: søt focaccia bakt med pecorino (sauemjølkost) og bitter honning frå blomar frå jordbærtreet? Det er jo det vakraste dikt! Ein skulle nesten tru at sardinske kokkar var poetar, alle saman. Kanskje dei er det. I det heile er det å oppleve italiensk matglede heilt eineståande, uansett region. Dei er ein nasjon som sjeldan klarer å skramle saman ei regjering som varer lenger enn to veker, men på mat er dei uslåelege.

Italienarar likar å seie at dei grunnla det franske kjøkkenet då Katarina av Medici (1519–1589) blei dronninga til Henrik II. Ho tok med seg ein heil hær av italienske kokkar og introduserte mellom anna italienske smakar som artisjokk, trøffel, fiken, spinat, kvite bønner og italiensk vin. I hennar tid gjekk franskmennene over til meir bruk av lokale urter, framfor dei eksotiske kryddera frå Silkevegen. Kusina til Katarina, Marie, gifta seg med Henrik IV, og kokken hennar, La Varenne, forfatta boka Le Cuisinier Française, om familien Medicis innverknad på fransk kokkekunst.

Dagfinn Nordbø

Dagfinn Nordbø er tekstforfattar og satirikar.