Foto: Torgrim Melhuus
Dinn dagi deu kjemst onge mi
Dinn dagi deu kjemst onge mi
dinna morgume lyt e so rastlause o vere
E finn inkje at me sjølve aum romma
E vandre att u frammi
Fridoma mi he e lenkje fast i kvor ein vé
Deu smertekranse lekame ti kring anda mi
Aup e visste då at e slepp inkje fre de me liv.
Cathrine Blaavinge
Bjørnevog
Dinn dagi deu kjemst onge mi
Dinn dagi deu kjemst onge mi
dinna morgume lyt e so rastlause o vere
E finn inkje at me sjølve aum romma
E vandre att u frammi
Fridoma mi he e lenkje fast i kvor ein vé
Deu smertekranse lekame ti kring anda mi
Aup e visste då at e slepp inkje fre de me liv.
Cathrine Blaavinge
Bjørnevog
Alt namnet ber bod om symbolikk og sverming. Cathrine Blaavinge Bjørnevog. Det same gjer den heilsvarte bunaden på Um sakne springe blome, debutboki hennar frå 2016. Sjølvsagt er Blaavinge eit pseudonym. Men kva gjer det når det læt så vent og varmt, som eit underleg, blått fjukande fivreld ein skum nordisk vårkveld. Just eit motiv som ville høve Harald Sohlberg eller Hans Egedius. Det er den blåe blomen atterskapt, den blå blomen frå Novalis’ Heinrich von Ofterdingen (1802), men no svivande fram på blåe vengor.
Og leitar du opp Blaavinge på Youtube, finn du ein framburd av henne: eit mildt og mjukt mål som les vart og vedkjømeleg. Eg fær tokken av at vi her har med ein ny Aslaug Vaa å gjera. «Når to gjev seg til kvarandre,/ Og stend eismalle att/ Kjem det ein stri/ I hugen,/ I holdet,/ Om det å eiga/ Og det å vera fri», heiter det i Vaas «Å eiga».
Det er ein slik tematikk og ordhegd eg les ut av kvedi åt Blaavenge. På den eine sida ei utsegn om kjærleik og nærleik, ei hugspaning mellom mor og barn, ei oppleving av sameining versus tapskjensle. På hi sida ein språkleg trolldom, med gamle, dulrame ord. Men Blaavinge blir meir mystisk enn Vaa – og dessverre for mystisk. Då eg høyrde henne lesa, tenkte eg fyrst det var tale om vesttelemål, eller kanskje arkaisk inntrøndsk. Nei dette er Noregs älvdalsk. Og som vi veit, finst det ikkje älvdalsk i Noreg.
Blaavinge røyver ved straumdragi i versekunsten i samtidi. Sjølviscenesetjing og performancepoesi. Det kan vera stort å lesa denne lyrikken. Men eg må vedgå at eg heller sit og lyder på den draumevorne opplesingi åt Blaavinge. Dei prenta kvedi blir ein vonglepp i jamføring. Målet kan fulla vera døkt og dult som Hans Henrik Holms nynorsk, men det må vera tufta på ei meir djuptgåande målodling. Vonleg slær Blaavinge rot som blåblome i neste vende.
Ronny Spaans
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Alt namnet ber bod om symbolikk og sverming. Cathrine Blaavinge Bjørnevog. Det same gjer den heilsvarte bunaden på Um sakne springe blome, debutboki hennar frå 2016. Sjølvsagt er Blaavinge eit pseudonym. Men kva gjer det når det læt så vent og varmt, som eit underleg, blått fjukande fivreld ein skum nordisk vårkveld. Just eit motiv som ville høve Harald Sohlberg eller Hans Egedius. Det er den blåe blomen atterskapt, den blå blomen frå Novalis’ Heinrich von Ofterdingen (1802), men no svivande fram på blåe vengor.
Og leitar du opp Blaavinge på Youtube, finn du ein framburd av henne: eit mildt og mjukt mål som les vart og vedkjømeleg. Eg fær tokken av at vi her har med ein ny Aslaug Vaa å gjera. «Når to gjev seg til kvarandre,/ Og stend eismalle att/ Kjem det ein stri/ I hugen,/ I holdet,/ Om det å eiga/ Og det å vera fri», heiter det i Vaas «Å eiga».
Det er ein slik tematikk og ordhegd eg les ut av kvedi åt Blaavenge. På den eine sida ei utsegn om kjærleik og nærleik, ei hugspaning mellom mor og barn, ei oppleving av sameining versus tapskjensle. På hi sida ein språkleg trolldom, med gamle, dulrame ord. Men Blaavinge blir meir mystisk enn Vaa – og dessverre for mystisk. Då eg høyrde henne lesa, tenkte eg fyrst det var tale om vesttelemål, eller kanskje arkaisk inntrøndsk. Nei dette er Noregs älvdalsk. Og som vi veit, finst det ikkje älvdalsk i Noreg.
Blaavinge røyver ved straumdragi i versekunsten i samtidi. Sjølviscenesetjing og performancepoesi. Det kan vera stort å lesa denne lyrikken. Men eg må vedgå at eg heller sit og lyder på den draumevorne opplesingi åt Blaavinge. Dei prenta kvedi blir ein vonglepp i jamføring. Målet kan fulla vera døkt og dult som Hans Henrik Holms nynorsk, men det må vera tufta på ei meir djuptgåande målodling. Vonleg slær Blaavinge rot som blåblome i neste vende.
Ronny Spaans
Fleire artiklar
Teikning: May Linn Clement
Bleik om sausenebba
Kan henda er det nokre som vil setja nebbet høgt og seia at ordtaket om å syngja med sitt nebb slett ikkje viser til fuglar, men til folk. Då seier eg: Det er ingen grunn til å vera nebbete!
Ingvild Lothe er forfattarutdanna og skriv både dikt og prosa.
Foto: Ida Gøytil
Idealitet og realitet
Ingvild Lothe skriv vedkjenningspoesi. Og vedkjenninga verkar genuin fordi ho i tillegg rommar humor og ironisk distanse, sjølv om det også berre kan vere ei maske.
Eivind Riise Hauge har skrive både noveller, romanar og skodespel.
Foto: Eivind Senneset
Dei førehandsdømde og samfunnet
Eivind Riise Hauge skriv med forstand om brotsmenn, rettsvesen, liv og lære.
Ein tilhengjar støttar det saudiarabiske fotballaget.
Foto: Mohamed Abd El Ghany / Reuters / NTB
Fotball og laksediplomati
Fortener Saudi-Arabia meir merksemd fordi dei skal arrangera endå eit nytt idrettsarrangement? Absolutt. Klarer NFF å endra norsk utanrikspolitikk og handels- og reisemønster med kritikken sin? Truleg ikkje.
Magnus Carlsen og Jan Nepomnjasjtsjij i finalen i lynsjakk i New York nyttårsaftan.
Foto: Michal Walusza / Fide
Ingen vaksne heime
Magnus Carlsen styrer sjakkverda som han vil – på gode og dårlege dagar. Ein time inn i det nye året gav han seg sjølv eit nytt gull i VM i lynsjakk.