Strekar i brend leire

Den første store tidsalderen med skriftfesting er også den lengste. Leire-epoken strekkjer seg frå 3300 til 600 f.Kr. Når dei eldste spora etter skrift er om lag 5500 år gamle, vil det seie at halvparten av tida med skriftspråk har menneska skrive i leire.

Ein prega eller rissa teikn i leire på store og små brett. Mange av desse leirtavlene var store og dermed både tunge og upraktiske. Difor blei det vanleg å ha små, firkanta leirbrikker som fekk plass i handa.

Prinsessa i Irak

I farne tider var det enkeltpersonar som rissa og skreiv, dei høyrde til i ein fellesskap, og innskriftene var usignerte og anonyme og kollektive i fleire tusen år. Innskrifta på Rosetta-steinen var såleis eit dokument frå eit prestekonvent i Memfis i Egypt. Alt 2000 år tidlegare var likevel den første skrivaren eller forfattaren identifisert i ei innskrift.

Ho bar tittelen Enheduanna, 'ypparsteprestinne og kone til guden Nanna'. Faren kan ha vore Sargon av Akkad, som grunnla det akkadiske riket i Mesopotamia kring 2300 f.Kr., og ho levde ca. 2285–2250. Kva ho heitte, veit ingen i dag.

Meir enn 40 songar på sumerisk i kileskrift er funne på leirtavler, og i fleire av desse lovpriste ho Inanna, gudinna for krig og kjærleik. Når forfattaren truleg kan identifiserast, er det av di namnet hennar blei funne på ei leirtavle i dagens Irak i 1927. Slik namnfesting var det verkeleg ikkje mange som dreiv med for mange tusen år sidan.

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare

Digital tilgang – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.

E-postadressa di

Eg godtek vilkåra

Eller kjøp eit anna abonnement

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare