Vel til mote
Kva vil Alireza Firouzja med livet sitt?
Foto: Grand Chess Tour/ Lennart Ootes
Magnus Carlsens trenarar gjennom ti år var Peter Heine Nielsen og Laurent Fressinet. Men verdsmeisteren ville alltid ha med ein joker på treningssamlingane, ein ukjend fjerdemann. Det er enklare å spela sjakk, tennis, fotball og basket med fire enn med tre. I 2015 var jokeren kinesaren Ding Liren, som ikkje kunne tru si eiga lukke over ein uventa invitasjon til ei veke med Carlsen på luksushotell i Doha.
I 2017 gjorde Carlsen ein ny uventa gest då han henta inn ein ukjend 13-åring frå internett, frå eit guterom i Iran: Alireza Firouzja. Carlsen varma opp med fire lynparti, og vann 3–1. Han tok Nielsen og Fressinet til side: «Såg de det?» «Kva då?» spurde dansken og franskmannen. «Guten har ikkje vyrdnad for meg. Han spelar sitt eige spel, spelar for å vinna. Han er 13 år og uredd!»
Gjennom heile karrieren hadde Carlsen gjort alt for å skapa vyrdnad hos motstandarane, ein vyrdnad som gav han mange ekstra poeng. Men Alireza kjende ikkje redsle. Dei tre vaksne i rommet skjøna at guten kunne vera den neste verdsmeisteren. Før kandidatturneringa i 2022 sa Carlsen at han berre ville forsvara VM-tittelen om Firouzja vart utfordrar.
I dag er verdstrearen Ding Liren (2780) verdsmeister. Verdsfiraren Jan Nepomnjasjtsjij (2779) har tapt to VM-kampar på rad. Omdømet til VM-tittelen er svekt etter at VM-finalistane Ding og «Nepo» båe to scora under 50 prosent i ei turnering i Romania i mai, der båe tapte mot 19 år gamle Firouzja.
I juli 2021 vart Firouzja fransk statsborgar, eit klokt val. Det same året passerte han 2800 i rating som den yngste i historia. Men den nye fridomen i Frankrike endra guten. Det neste året spela han lite sjakk, han var ikkje lenger fanatisk oppslukt av 64 svarte og kvite felt.
Han byrja sjå andre fargar, og vart hekta på mote. Firouzja har ein draum om å verta fransk motedesignar. For hans liv og lukke er dette kan henda ein god plan, men sjakkeliten trur ikkje lenger han vert den neste verdsmeisteren.
Firouzja er, kor som er, nummer to i verda i dag med 2786 i rating. Avstanden til Carlsens 2853 er enorm, men korkje Carlsen eller Firouzja vert rekna som seriøse VM-utfordrarar. Det er eit vakuum i toppen når dei to beste vantar motivasjonen.
Atle Grønn
Atle Grønn er internasjonal meister i sjakk.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Magnus Carlsens trenarar gjennom ti år var Peter Heine Nielsen og Laurent Fressinet. Men verdsmeisteren ville alltid ha med ein joker på treningssamlingane, ein ukjend fjerdemann. Det er enklare å spela sjakk, tennis, fotball og basket med fire enn med tre. I 2015 var jokeren kinesaren Ding Liren, som ikkje kunne tru si eiga lukke over ein uventa invitasjon til ei veke med Carlsen på luksushotell i Doha.
I 2017 gjorde Carlsen ein ny uventa gest då han henta inn ein ukjend 13-åring frå internett, frå eit guterom i Iran: Alireza Firouzja. Carlsen varma opp med fire lynparti, og vann 3–1. Han tok Nielsen og Fressinet til side: «Såg de det?» «Kva då?» spurde dansken og franskmannen. «Guten har ikkje vyrdnad for meg. Han spelar sitt eige spel, spelar for å vinna. Han er 13 år og uredd!»
Gjennom heile karrieren hadde Carlsen gjort alt for å skapa vyrdnad hos motstandarane, ein vyrdnad som gav han mange ekstra poeng. Men Alireza kjende ikkje redsle. Dei tre vaksne i rommet skjøna at guten kunne vera den neste verdsmeisteren. Før kandidatturneringa i 2022 sa Carlsen at han berre ville forsvara VM-tittelen om Firouzja vart utfordrar.
I dag er verdstrearen Ding Liren (2780) verdsmeister. Verdsfiraren Jan Nepomnjasjtsjij (2779) har tapt to VM-kampar på rad. Omdømet til VM-tittelen er svekt etter at VM-finalistane Ding og «Nepo» båe to scora under 50 prosent i ei turnering i Romania i mai, der båe tapte mot 19 år gamle Firouzja.
I juli 2021 vart Firouzja fransk statsborgar, eit klokt val. Det same året passerte han 2800 i rating som den yngste i historia. Men den nye fridomen i Frankrike endra guten. Det neste året spela han lite sjakk, han var ikkje lenger fanatisk oppslukt av 64 svarte og kvite felt.
Han byrja sjå andre fargar, og vart hekta på mote. Firouzja har ein draum om å verta fransk motedesignar. For hans liv og lukke er dette kan henda ein god plan, men sjakkeliten trur ikkje lenger han vert den neste verdsmeisteren.
Firouzja er, kor som er, nummer to i verda i dag med 2786 i rating. Avstanden til Carlsens 2853 er enorm, men korkje Carlsen eller Firouzja vert rekna som seriøse VM-utfordrarar. Det er eit vakuum i toppen når dei to beste vantar motivasjonen.
Atle Grønn
Atle Grønn er internasjonal meister i sjakk.
Fleire artiklar
Krigen er ei ufatteleg ulukke for Ukraina. Men også for Russland er det som skjer, ein katastrofe.
Tusen dagar med russisk katastrofe
KrF-leiar Dag Inge Ulstein får ikkje Stortinget med seg på å endre retningslinjene for kjønnsundervisning i skulen.
Thomas Fure / NTB
Utfordrar kjønnsundervisninga
Norske skulebøker kan gjere elevar usikre på kva kjønn dei har, meiner KrF-leiar Dag Inge Ulstein.
Jens Stoltenberg gjekk av som generalsekretær i Nato 1. oktober. No skal han leie styringsgruppa for Bilderberg-møta.
Foto: Thomas Fure / NTB
Jens Stoltenberg blir partyfiksar for Bilderberg-møta, ein institusjon meir i utakt med samtida enn nokon gong.
Den rumenske forfattaren Mircea Cartarescu har skrive både skjønnlitteratur, lyrikk og litterære essay.
Foto: Solum Bokvennen
Mircea Cărtărescu kastar eit fortrolla lys over barndommen i Melankolien
Taiwanarar feirar nasjonaldagen 10. oktober framfor presidentbygget i Taipei.
Foto: Chiang Ying-ying / AP / NTB
Illusjonen om «eitt Kina»
Kina gjer krav på Taiwan, og Noreg anerkjenner ikkje Taiwan som sjølvstendig stat. Men kor sterkt står argumenta for at Taiwan er ein del av Kina?