Demokratiet slår tilbake
Vil Donald Trumps dominerande rolle i Det republikanske partiet vera over når han går av som president i januar? Lite tyder på det. Framferda og strategien hans den siste månaden, der han konsekvent har avvist og motarbeidd valresultatet, kan ha sikra han ein dominerande posisjon i mange år framover.
Eit stort fleirtal av dei republikanske veljarane støttar Trump når han hevdar at valet er manipulert. «Trump er ingen tapar – han vart frårøva valet av dei korrupte demokratane.» Såleis held han på veljarane, og dermed har han stor innverknad på partiet. Få senatorar og kongressrepresentantar vil ønskja å koma i konflikt med Trump.
Som ein kommentator skriv i The Atlantic, liknar han ein gudfar. Ei kort twittermelding frå Trump vil gjera valkampen vanskeleg for alle republikanske kandidatar han måtte mislika. Og ei støttemelding vil vera skilnaden på å vinna eller tapa.
Likevel er det smått utruleg at så mange politikarar frå eit gamalt og stort politisk parti, i eit demokrati som fekk eiga grunnlov for over 200 år sidan, har vore med på Trumps medvitne løgner om at valet var manipulert.
Men USAs demokratiske institusjonane har bestått prøven. Leiaren for republikanarane i Senatet har denne veka trass alt gratulert Biden med sigeren. Endå viktigare er det at høgsterett avviste søksmålet frå Texas, med støtte frå 18 republikanske delstatar og 100 kongressrepresentantar, som kravde at valresultatet i fire vippestatar måtte annullerast.
Blant dei i høgsterett som var med på avvisinga, var Kavanaugh, Barrett og Gorsuch. Alle tre er utnemnde av Trump. Fleirtalet av medlemene i den amerikanske høgsteretten – medrekna den utskjelte Kavanaugh – handla altså som sjølvstendige juristar og ikkje som nikkedokker for presidenten som gav dei embetet.
Vedtaket i høgsterett er eit døme på at eit demokrati med lang historie og solide institusjonar ikkje lèt seg korrumpera så lett.
Svein Gjerdåker
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Vil Donald Trumps dominerande rolle i Det republikanske partiet vera over når han går av som president i januar? Lite tyder på det. Framferda og strategien hans den siste månaden, der han konsekvent har avvist og motarbeidd valresultatet, kan ha sikra han ein dominerande posisjon i mange år framover.
Eit stort fleirtal av dei republikanske veljarane støttar Trump når han hevdar at valet er manipulert. «Trump er ingen tapar – han vart frårøva valet av dei korrupte demokratane.» Såleis held han på veljarane, og dermed har han stor innverknad på partiet. Få senatorar og kongressrepresentantar vil ønskja å koma i konflikt med Trump.
Som ein kommentator skriv i The Atlantic, liknar han ein gudfar. Ei kort twittermelding frå Trump vil gjera valkampen vanskeleg for alle republikanske kandidatar han måtte mislika. Og ei støttemelding vil vera skilnaden på å vinna eller tapa.
Likevel er det smått utruleg at så mange politikarar frå eit gamalt og stort politisk parti, i eit demokrati som fekk eiga grunnlov for over 200 år sidan, har vore med på Trumps medvitne løgner om at valet var manipulert.
Men USAs demokratiske institusjonane har bestått prøven. Leiaren for republikanarane i Senatet har denne veka trass alt gratulert Biden med sigeren. Endå viktigare er det at høgsterett avviste søksmålet frå Texas, med støtte frå 18 republikanske delstatar og 100 kongressrepresentantar, som kravde at valresultatet i fire vippestatar måtte annullerast.
Blant dei i høgsterett som var med på avvisinga, var Kavanaugh, Barrett og Gorsuch. Alle tre er utnemnde av Trump. Fleirtalet av medlemene i den amerikanske høgsteretten – medrekna den utskjelte Kavanaugh – handla altså som sjølvstendige juristar og ikkje som nikkedokker for presidenten som gav dei embetet.
Vedtaket i høgsterett er eit døme på at eit demokrati med lang historie og solide institusjonar ikkje lèt seg korrumpera så lett.
Svein Gjerdåker
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.