Draumen om ein ferjefri kystveg
NRK melder at regjeringa vil setja av pengar og starta bygginga av bru- og vegprosjektet Hordfast, som skal erstatta ferjesambandet mellom Halhjem og Os og gje ferjefri veg frå Stord inn til Bergen.
Får ein bygd Hordfast, er nok neste mål å laga ferdig ein ferjefri veg langs heile Vestlandet frå Kristiansand til Trondheim. Slike gigantprosjekt kan ein driva på med når ein har mykje pengar og ikkje tek inn over seg at det ikkje er ein naturrett å koma raskt fram over fjord og fjell på Vestlandet.
Men som lobbyistane bak Hordfast-prosjektet skriv, er Vestlandet «inne i en periode der behovet for omstilling som følge av endringer i offshore-relaterte næringer er tydeligere enn før». Og då må landsdelen «framstå som attraktive på omverdenen. Det krever bedre mobilitet med kortere reisetid både for næringsliv og arbeidskraft».
Slike argument ser altså ut til å trumfa det meste. Og så skal det seiast at sjølv om såkalla ikkje-prissette tema, som naturmangfald, trekkjer i negativ retning, syner den samfunnsøkonomiske analysen av Hordfast at prosjektet er vurdert som økonomisk lønsamt.
Men det beste ville likevel ha vore å la heile prosjektet liggja, både Hordfast og ein ferjefri E39. Det går an å få ting til på Vestlandet sjølv om ein ikkje har ein firefelts bru- og motorveg langs kysten.
Dessutan vil den auka transporten som det nye vegsambandet vil føra med seg, ikkje vera klimavenleg og i samsvar med eit ynske om nullvekst i personbiltrafikken. Å dagpendla frå Stord til Bergen – eller omvendt – fører til auka energibruk. Og det hjelper ikkje å visa til at dei kan reisa med elbilar. Vasskrafta kunne ha vore brukt mykje meir fornuftig om ho var nytta til å erstatta kolkraftverk i Polen.
Også politikarane som ivrar for slike vegprosjekt, forreknar seg ofte. Det er ikkje alltid dei er til det beste for distrikta. Særs ofte fører dei til sentralisering, og at mange stader tapar arbeidsplassar og folkesetnad.
Svein Gjerdåker
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
NRK melder at regjeringa vil setja av pengar og starta bygginga av bru- og vegprosjektet Hordfast, som skal erstatta ferjesambandet mellom Halhjem og Os og gje ferjefri veg frå Stord inn til Bergen.
Får ein bygd Hordfast, er nok neste mål å laga ferdig ein ferjefri veg langs heile Vestlandet frå Kristiansand til Trondheim. Slike gigantprosjekt kan ein driva på med når ein har mykje pengar og ikkje tek inn over seg at det ikkje er ein naturrett å koma raskt fram over fjord og fjell på Vestlandet.
Men som lobbyistane bak Hordfast-prosjektet skriv, er Vestlandet «inne i en periode der behovet for omstilling som følge av endringer i offshore-relaterte næringer er tydeligere enn før». Og då må landsdelen «framstå som attraktive på omverdenen. Det krever bedre mobilitet med kortere reisetid både for næringsliv og arbeidskraft».
Slike argument ser altså ut til å trumfa det meste. Og så skal det seiast at sjølv om såkalla ikkje-prissette tema, som naturmangfald, trekkjer i negativ retning, syner den samfunnsøkonomiske analysen av Hordfast at prosjektet er vurdert som økonomisk lønsamt.
Men det beste ville likevel ha vore å la heile prosjektet liggja, både Hordfast og ein ferjefri E39. Det går an å få ting til på Vestlandet sjølv om ein ikkje har ein firefelts bru- og motorveg langs kysten.
Dessutan vil den auka transporten som det nye vegsambandet vil føra med seg, ikkje vera klimavenleg og i samsvar med eit ynske om nullvekst i personbiltrafikken. Å dagpendla frå Stord til Bergen – eller omvendt – fører til auka energibruk. Og det hjelper ikkje å visa til at dei kan reisa med elbilar. Vasskrafta kunne ha vore brukt mykje meir fornuftig om ho var nytta til å erstatta kolkraftverk i Polen.
Også politikarane som ivrar for slike vegprosjekt, forreknar seg ofte. Det er ikkje alltid dei er til det beste for distrikta. Særs ofte fører dei til sentralisering, og at mange stader tapar arbeidsplassar og folkesetnad.
Svein Gjerdåker
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.