Eit varsla opprør
Storminga av Kongressen var inga overrasking. Trump har spela opp til denne aggresjonen og flørta med valdelege rørsler i årevis. Det er noko også tilhengarane hans i Noreg burde ha fått med seg. Det som skjedde, var eit resultat av Trumps konspirasjonstenking frå fyrste stund – især frå sommaren 2020, alt då gjorde han det klart at valet ville bli manipulert.
Trass i Trumps talar og framferd kunne det før jul sjå ut som om han ville kunne halda på den dominerande posisjonen sin i Det republikanske partiet også etter at han går av som president.
Men etter storminga av Kongressen onsdag og hans katastrofale respons på det som skjedde, der han ikkje tydeleg fordømde hendingane, er det no knapt tenkjeleg at Trump vil kunna ha ein slik maktposisjon framover.
Det republikanske partiet må no prøva å berga truverdet sitt. Altfor mange har vore med og støtta opp om Trumps påstandar om valfusk og har vore sterkt medskuldige i den tilspissa situasjonen som landet no er i.
Truverdet til det amerikanske demokratiet vart berga av domstolane. Dei avviste, med dommarar utnemnde både frå Det republikanske og Det demokratiske partiet, det eine søksmålet etter det andre initiert av sentrale republikanske politikarar.
Men dei medvitne kampanjane frå Trump og hans støttespelarar har hatt gjennomslag. Svært mange av dei republikanske veljarane trur på Trump og hans konspirasjonsteoriar. Alt må no setjast inn på å tona ned konfliktane og ikkje lenger oppelda dei republikanske veljarane til å tru at Biden vart vald på falsk grunnlag.
Kor stor og varig skade kan Trump ha gjort på USA? Forfallet i den politiske kulturen er ikkje berre hans ansvar, men han har gjort alt verre. Utraderinga av skiljet mellom sant og usant er farleg.
Den tydelege talen til visepresident Pence onsdag, etter at politiet hadde vunne kontroll over Kongressen att, var viktig. Han kom altfor seint, men var avgjerande for truverdet til amerikanske demokratiet.
Svein Gjerdåker
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Storminga av Kongressen var inga overrasking. Trump har spela opp til denne aggresjonen og flørta med valdelege rørsler i årevis. Det er noko også tilhengarane hans i Noreg burde ha fått med seg. Det som skjedde, var eit resultat av Trumps konspirasjonstenking frå fyrste stund – især frå sommaren 2020, alt då gjorde han det klart at valet ville bli manipulert.
Trass i Trumps talar og framferd kunne det før jul sjå ut som om han ville kunne halda på den dominerande posisjonen sin i Det republikanske partiet også etter at han går av som president.
Men etter storminga av Kongressen onsdag og hans katastrofale respons på det som skjedde, der han ikkje tydeleg fordømde hendingane, er det no knapt tenkjeleg at Trump vil kunna ha ein slik maktposisjon framover.
Det republikanske partiet må no prøva å berga truverdet sitt. Altfor mange har vore med og støtta opp om Trumps påstandar om valfusk og har vore sterkt medskuldige i den tilspissa situasjonen som landet no er i.
Truverdet til det amerikanske demokratiet vart berga av domstolane. Dei avviste, med dommarar utnemnde både frå Det republikanske og Det demokratiske partiet, det eine søksmålet etter det andre initiert av sentrale republikanske politikarar.
Men dei medvitne kampanjane frå Trump og hans støttespelarar har hatt gjennomslag. Svært mange av dei republikanske veljarane trur på Trump og hans konspirasjonsteoriar. Alt må no setjast inn på å tona ned konfliktane og ikkje lenger oppelda dei republikanske veljarane til å tru at Biden vart vald på falsk grunnlag.
Kor stor og varig skade kan Trump ha gjort på USA? Forfallet i den politiske kulturen er ikkje berre hans ansvar, men han har gjort alt verre. Utraderinga av skiljet mellom sant og usant er farleg.
Den tydelege talen til visepresident Pence onsdag, etter at politiet hadde vunne kontroll over Kongressen att, var viktig. Han kom altfor seint, men var avgjerande for truverdet til amerikanske demokratiet.
Svein Gjerdåker
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.